علیاصغر شالبافیان در نشست خبری که به مناسبت فرارسیدن روز جهانی و هفته ملی گردشگری در معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برگزار شد، با اشاره به احیای گردشگری ورودی ایران پس از دوران کرونا، اظهار کرد: سفر گردشگران خارجی به ایران از آبانماه سال ۱۴۰۰ تا شهریورماه سال ۱۴۰۱ روند خوبی را طی کرد که با ناآرامیهای داخلی، این روند دچار خدشه شد. از اسفندماه سال ۱۴۰۱ نیز روند ورود گردشگران به ایران رو به رشد بوده است.
افت سفر آذربایجانیها به ایران
به گفته معاون وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا شهریورماه حدود سه میلیون و ۳۵۴ هزار نفر به ایران سفر کردند که نسبت به آمار ششماهه سال ۱۴۰۱ حدود ۳۸ درصد رشد داشته است.
او معتقد است: لغو روادید با عراق از خردادماه سال گذشته آمار ورود گردشگران خارجی به ایران را افزایشی کرده است. حدود یک میلیون نفر و ۹۰۰ هزار نفر هم از آذربایجان به ایران سفر کرده بودند که البته تعداد آنها (با توجه به بسته شدن مرز زمینی از سوی جمهوری آذربایجان) به ۶۱ هزار نفر کاهش یافته است.
شالبافیان با این وجود پیشبینی کرد روند ورود گردشگران خارجی امیدوارکننده باشد و گفت بخش قابل توجهی از ورودی گردشگران با اجرای طرحهای تسهیل تردد گردشگران خارجی به ایران، جبران خواهد شد.
معاون وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا اتباع کشورهای همسایه از جمله افغانستان در آمار گردشگران خارجی که به ایران سفر کردهاند شمارش میشوند، اظهار کرد: در این آمار به هیچ عنوان اتباعی که به انگیزههای غیرگردشگری به ایران سفر کردهاند، محاسبه نشدهاند و اتباعی در این آمار محاسبه میشوند که ویزای گردشگری داشته باشند.
معاون گردشگری همچنین گفت: در حوزه گردشگری داخلی پس از کرونا روند افزایشی خوبی را شاهد بودیم. آمارهای این بخش بیش از ۲۷ درصد رشد را نشان میدهد.
افزایش تعطیلات پایان هفته همچنان در پیچ مجلس
او اضافه کرد: در حوزه سفرهای داخلی سیاست وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی توزیع مکانی و زمانی بود، که با پیشنهاد دولت، لایحه دوروزه شدن تعطیلات پایان هفته در مجلس درحال بررسی است. این لایحه به توزیع سفرها و تقویت اقتصاد محلی کمک میکند.
شالبافیان با اشاره به سیاستهای دولت درباره تسهیل تردد گردشگران خارجی به ایران که مبتنی بر لغو روادید یکطرفه با برخی کشورهاست، اظهار کرد: این طرح با عراق و در سفرهای گروهی با روسیه به اجرا گذاشته شده و این هفته نیز نخستین گروه گردشگران روس بدون ویزا به ایران سفر میکنند.
او افزود: طرح لغو روادید با دستور رییسجمهور آماده و به دستگاههای ذیربط ارائه شده است و جلسات و پیگیریها نشان میدهد مخالفت اساسی با این موضوع وجود ندارد. حال ممکن است درباره تعداد و کشورهایی که قرار است یکطرفه لغو روادید شوند، نظری وجود داشته باشد.
معاون گردشگری گفت: طرح تسهیل ورود گردشگران خارجی با خودرو شخصی با هماهنگی و موافقت هشت دستگاه قرار است اجرا شود که شکل اجرای آن در هفته گردشگری اعلام رسمی میشود. این طرح، تردد گردشگران کشورهای همسایه به ایران را افزایش خواهد داد.
شالبافیان در پاسخ به پرسشی درباره چگونگی اجرای طرح و استفاده از سیمکارت گردشگری (بدون فیلتر) بویژه برای اتباع برخی کشورهای همسایه که به انگیزههای غیرگردشگری و بیشتر برای کار به ایران وارد میشوند، اظهار کرد: این طرح در کارگروه مرتبط این پیشنهاد (کارگروه رفع مصادیق مجرمانه دادستانی کل کشور) تصویب شده است و وظیفه ما در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی حمایت از فعالان گردشگری است. طبیعتاً از بنده به عنوان معاون گردشگری انتظار میرود پیگیریهای لازم را در راستای حمایت از فعالان و تأسیاست گردشگری انجام دهم و دغدغههای مرتبط با نحوه اجرا و استفاده از این سیمکارتها در همان کارگروه بررسی، تعیین و ابلاغ میشود.
یک هیأت هواپیمایی از مصر در راه ایران
او در پاسخ به سوالی درباره اینکه با توجه مذاکرات بخش خصوصی برای برقراری سفر گردشگران ایرانی به مصر، آیا وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دستور کار مشخصی درباره برقراری ارتباط گردشگری با مصر دارد، گفت: درباره روابط گردشگری با مصر و برقراری پرواز مرجع پاسخگویی سازمان هواپیمایی کشوری است. البته همانطور که بخش خصوصی اعلام کرده است پرواز مستقیمی بین دو کشور برقرار نمیشود و برقراری روابط گردشگری ما با مصر در چارچوب سیاست خارجی کشور تعیین خواهد شد.
شالبافیان در عین حال افزود: هفته گذشته از طرف سازمان هواپیمایی کشور به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اطلاع داده شد که احتمالا گروه متناظر آنها از مصر به ایران سفر کنند و احتمالا بخواهند جلسهای با بخش گردشگری داشته باشند. هیأت مصری احتمالا هفته آینده به ایران سفر کند. ما این موضوع را به وزارت خارجه اطلاع دادیم که اعلام کردند بلامانع است.
او تاکید کرد: براساس اعلام سازمان هواپیمایی پرواز مستقیمی بین ایران و مصر وجود ندارد؛ بنابراین تا پیش از اعلام این سازمان، پرواز مستقیمی وجود نخواهد داشت. بخش خصوصی هم پرواز مستقیم را مورد اشاره قرار نداده است. به هر حال ما در سفرهای خارجی باید از کرامت و شأنیت ایرانی اطمینان خاطر داشته باشیم و دفاتر خدمات مسافرتی که میخواهند در این حوزه کار کنند باید به این موضوع توجه داشته باشند.
معاون گردشگری در ادامه با اشاره به برنامههای درنظر گرفته شده برای روز جهانی و هفته ملی گردشگری و همچنین سیاستهای تشویقی برای حمایت از فعالان و تأسیاست گردشگری، اظهار کرد: در قانون بودجه ۱۴۰۲ اعتبارات املاک دارایی سرمایهای رشد ۳۵۰ درصدی داشت و این دست وزارت را برای پروژههای گردشگری باز میگذارد. تخصیص پنج درصد از اعتبارات تملک دارایی به زیرساختهای گردشگری نیز کمک زیادی به این صنعت خواهد کرد. همچنین پس از دو دهه موضوع جزیره آشوراده حل شد. تخصیص تبصره ۱۸ برای نخستینبار به استانها ابلاغ شد که باید در توزیع اعتبارات به موضوع بازسازی و نوسازی تجهیزات گردشگری بپردازند.
او افزود: اعطای جایزه صادراتی از دیگر مواردی است که از سال ۱۴۰۱ آغاز شده و برای سال ۱۴۰۲ در شیوه پرداخت آن بازنگری میشود. در همین راستا، معافیت ۵۰ درصدی هزینه زمین نمایشگاهها برای بخش خصوصی و مشارکت و تهاتر برای زمین نمایشگاههای خارجی از دیگر اقدامات این وزارتخانه در راستای حمایت از تأسیسات و فعالان گردشگری بوده است.
مردم عادی برای بلیت هواپیما و قطار مشکل دارند
شالبافیان در پاسخ به سوالی "درباره خبر خوشی که برای مردم در هفته گردشگری میتواند داشته باشد، آن هم درحالیکه بسیاری برای تهیه بلیت یک سفر مشکل دارند و ناوگان حمل و نقل عمومی پاسخگوی درخواست و نیاز مردم نیست و از طرفی وضعیت جادهها در پایان هفته با ازدحام و ترافیک خودروهای شخصی مواجه است، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با این شرایط چه اقدامی برای ترغیب و تشویق مردم به سفر و یا ارتباط با گردشگری میتواند انجام دهد" اظهار کرد: طبیعتاً در هفته گردشگری طرحهای انگیزشی مثل رایگان شدن موزهها و اقداماتی از این دست برای مردم اعلام میشود، اما روز جهانی گردشگری روز فعالان گردشگری است. البته نافی این تذکر درست نیستم که برای بلیت هواپیما و قطار مردم عادی دچار مشکلاتی هستند و ما برای تحول گردشگری به حمایت سازمان هواپیمایی و دیگر دستگاهها نیاز داریم.
او سپس به طرحهای تشویقی در حوزه صرفهجویی و مدیریت بهینه آب، گاز، برق، پسماند و انرژیهای تجدیدنظر برای تأسیسات گردشگری اشاره کرد و افزود: اجرای این طرحها مستقیم از فعالان این حوزه حمایت میکند؛ چرا که با توجه به ضربهای که این تأسیسات در دوران کرونا و دیگر حوادث متحمل شدند نگاه حتمی ما این است که از بخش خصوصی حمایت شود.
شالبافیان ادامه داد: برنامههای متعددی برای روز جهانی و هفته ملی گردشگری درنظر گرفته شده است؛ بیش از ۱۳۰ برنامه در بیش از ۶۰ شهرستان اجرا میشود و رویکرد ما به مشارکت گرفتن همه ذینفعان گردشگری است. از جمله این برنامهها، گردهمایی گردشگری سبز و قرارداد با دستگاههای مرتبط با این حوزه است. در همین راستا در ۵۰ بومگردی شبهای بوگردی برگزار میشود، علاوهبر این در هفته گردشگری که از پنجم مهرماه آغاز میشود میزگردهای تخصصی با مشارکت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و دانشگاهها، نمایشگاه گردشگری در اصفهان و جشنوارههایی در برخی استانها برگزار برخواهد شد، ضمن اینکه پروژههای گردشگری جدیدی افتتاح و از فعالان حوزه گردشگری و ستاد سفر تجلیل خواهد شد.
معاون گردشگری درباره رویکرد این وزارتخانه در برابر پلمب مراکز گردشگری، اظهار کرد: رویکرد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در برابر تأسیسات گردشگری حمایتی بوده است. رویکرد ادارات استانها در برابر برخی تأسیسات گردشگری که شاهد پلمب بودند یا امکان فعالیت نداشتند، توصیه به حفظ و رعایت ارزشهاست. در هر صورت ما از پیگیری برای احقاق حقوق تأسیسات گردشگری دریغ نخواهیم کرد.
او همچنین درباره برنامه معاونت گردشگری برای کاروانسراها با توجه به ثبت جهانی آنها، گفت: ما نه تنها درباره پرونده کاروانسراها، بلکه برای برخی از جاذبههای ثبت جهانی برنامههایی در دست تدوین داریم. کمک به تکمیل و بهسازی این کاروانسراها و در دسترس قرار دادن آنها، از جمله این برنامههاست.
مصطفی فاطمی، مدیرکل گردشگری داخلی نیز در این نشست در تبیین شعار سازمان جهانی گردشگری درباره سرمایهگذاری سبز سخن گفت و افزود: این نگاه در گردشگری ایران دنبال میشود، از همین رو دبیرخانه گردشگری سبز تشکیل شده که کمیته ملی طبیعتگردی فعالیت خود را در این قالب گسترش خواهد داد و تعدادی تفاهمنامه با سازمانها و نهادهایی که در حوزه گردشگری سبز نقش دارند، در هفته گردشگری بسته میشود که نتیجه آن را در یک سال آینده خواهد دید.