نتایج تحقیقات اخیر نشان میدهد که قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض آلودگی هوا میتواند بهطور قابلتوجهی خطر سکته مغزی را افزایش دهد. این مطالعه قرارگیری کوتاه مدت در معرض آلودگی را بهعنوان هر مواجههای میداند که در پنج روز قبل از وقوع سکته رخ میدهد. نتایج تحقیقات قبلی ارتباطی بین قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلودگی هوا و افزایش خطر سکته مغزی را مشخص کرده است. دکتر احمد طوبسی، سرپرست این مطالعه از دانشگاه اردن گفت: با این حال، ارتباط بین قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض آلودگی هوا و سکته هنوز بهطور کامل مشخص نیست.
محققان ارتباط بین تعدادی از آلایندههای رایج و خطر سکته را بررسی کردند. آنان اظهار کردند در این مطالعه به جای بررسی هفتهها یا ماهها قرار گرفتن در معرض آلودگی، فقط پنج روز را بررسی کردیم و ارتباطی بین قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض آلودگی هوا و افزایش خطر سکته مغزی یافتیم.
کارشناسان ۱۱۰ مطالعه مجزا از آسیا، اروپا و آمریکای شمالی و جنوبی را بررسی کردند که در مجموع بیش از ۱۸ میلیون مورد سکته مغزی را شامل میشد. این مطالعات میزان بروز سکته مغزی همچنین غلظت آلایندههای رایج ازجمله دیاکسیدنیتروژن، ازن، مونوکسید کربن و دیاکسید گوگرد در هوا طی پنج روز پس از سکته مغزی را مورد بررسی قرار دادند.
آنان همچنین قرار گرفتن در معرض ذرات معلق را بررسی کردند که شامل ذرات میکروسکوپی از گردوغبار، خاک، دوده یا دود هستند و میتوانند هنگام استنشاق مضر باشند. علاوه بر این، محققان اندازههای مختلف ذرات موجود در هوا را تحلیل کردند.
نتایج این مطالعه نشان داد که قرار گرفتن در معرض غلظتهای بالا از این آلایندهها مستقیما با افزایش خطر سکته مغزی مرتبط است و بیشترین خطر مرتبط با دی اکسید نیتروژن و ۲۸ درصد افزایش خطر و مونوکسید کربن با ۲۶ درصد افزایش خطر بود.
این آلایندهها همچنین با خطر مرگ ناشی از سکته مغزی همراه بودند، بهطوریکه دی اکسید نیتروژن منجر به افزایش ۳۳ درصدی و دی اکسید گوگرد منجر به افزایش ۶۰ درصدی میشود.
دکتر طوبسی گفت: بین آلودگی هوا و وقوع سکته مغزی همچنین مرگ ناشی از سکته در عرض پنج روز پس از قرار گرفتن در معرض آلودگی یک ارتباط قوی و قابل توجه وجود دارد.
این موضوع، اهمیت تلاشهای جهانی برای ایجاد سیاستهایی در کاهش آلودگی هوا را نشان میدهد. انجام این کار ممکن است موارد سکتهها و عواقب آن را کاهش دهد.
آلودگی هوا اثرات بسیار مضری بر سلامتی، به ویژه سیستم قلبیوعروقی نیز دارد. آلودگی هوا با افزایش بروز حملات قلبی مرتبط است. ذرات معلق و گازهای سمی موجود در هوای آلوده میتوانند تشکیل پلاک در رگها را تسریع کنند و منجر به تصلب شرایین شوند که خطر حملات قلبی را افزایش میدهد.
همچنین، قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض آلودگی هوا با افزایش خطر سکته مغزی مرتبط است. آلایندهها میتوانند باعث التهاب و استرس اکسیداتیو شوند و منجر به تغییراتی در شریانهایی میشود که خون را به مغز میرسانند.
نتایج تحقیقات نشان داده است که قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا میتواند منجر به افزایش سطح فشار خون شود. آلایندهها ممکن است باعث انقباض عروق خونی شوند که منجر به فشار خون بالا میشود و یک عامل خطر مهم برای بیماریهای قلبی عروقی است.
در ایالاتمتحده، گازهای گلخانهای وسایل نقلیه، سوزاندن سوخت برای گرم کردن خانهها، نیروگاهها و تولید مواد شیمیایی منابع اصلی آلودگی هوا هستند. ترافیک یکی از دلایل کلیدی است بنابراین آلودگی هوا معمولا در شهرها بدتر از مناطق روستایی است. خودروهایی که گاز میسوزانند مونوکسید کربن و اکسید نیتروژن آزاد میکنند و به خودی خود خطرناک هستند اما این ترکیبات همچنین با نور خورشید واکنش نشان میدهند و ازن را ایجاد میکنند که معمولاً مه دود نامیده میشود و به سلولها آسیب میرساند.
دود ناشی از آتشسوزیها از جمله آتشسوزیهای جنگلی نیز منبع آلودگی هواست.
نتایج این بررسی در مجله Neurology منتشر شد.