رئیس قوه قضاییه: تعریف درست از آزادی‌های مشروع مشخص نیست / اغلب بانک‌ها ناترازی و اضافه برداشت دارند

حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای چهارشنبه، ۱۲ مهرماه در جمع دانشجویان آذربایجان شرقی، با اشاره به صحبت‌های دانشجویان و اساتید در این مراسم، اظهار کرد: مطالبی که فرمودید حقیقتا استفاده کردم. هر کدام به جای خود بسیار درست و قابل استفاده بود. خداوند توفیق داده که ما در این برهه از زمان حیات داشته باشیم. زمان بسیار خوبی برای کسانی است که بخواهند درک کنند و عالم و انسان را بشناسند، ارتقا یابند و خوب و بد را از هم تشخیص دهند و بین افرادی که مسیر‌های مختلف را طی می‌کنند، تمییز دهند.  فکر نکنید که در همه دوره‌ها به این سرعتی که امروز به همه مسائل دسترسی می‌یابیم، زمینه ارتقا و شکوفایی فراهم بوده است. یکی از مسائل مهم و زیربنایی استقلال کامل نظام، اقتدار نظام، پیشرفت و آرامش و رفاه مردم، علم و تربیت است. اگر در مسائل علمی پیشرفت نکنیم در سایر موضوعات نمی‌توانیم پیشرفت کنیم. همه این پیشرفت‌ها علاوه بر فضل پروردگار، عنایت خون شهدا و ایثارگران، مسئله علم است. 

محسنی اژه‌ای خطاب به دانشجویان، گفت: از این اساتید و فرصت‌ها حداکثر استفاده را بکنید. این فرصت را به خوبی استفاده کنید، زیرا آینده به دست شما‌ها است. اگر امروز اشکالی در بخش‌های مختلف کشور می‌بینید، شما به عنوان سازندگان آینده کشور، سعی کنید که در آینده این اشکالات وجود نداشته باشد. بسیاری از وقت‌ها، داشته‌های خود را کم می‌بینیم و آنچه راکه بدخواهان می‌گویند، از طریق زبان و رسانه‌های ما هم به جامعه پمپاژ می‌شود که کمکی به اصلاح امور نمی‌کند. باید حتما این نواقص رفع شود، ولی نباید از داده‌های خوب غافل شویم. ما اگر یک ملت ضعیف بودیم، دشمن نیاز نبود که تلاش و سرمایه گذاری کند.

رئیس قوه قضاییه با بیان این‌که تمامی موارد مطرح شده در جلسه را یادداشت کردم و قطعا مورد توجه قرار می‌دهم، افزود: در خصوص ارتباط دانشجو و دانشگاه با مسئولان کاملا حرف درستی زده شد و من هر وقت با هر تعداد از اقشار جامعه که نشستی داشتم، واقعا برای من مفید بوده و استفاده کردم و در حدی که امکانش بوده سعی کردم این ارتباط برقرار باشد.

وی با بیان این‌که طی سال جاری در سه دانشگاه سنندج، بیرجند و امروز در تبریز حضور یافته است، اظهار کرد: با اقشار مختلف مردمی طی دو سال و چند ماه گذشته جلسه داشتیم و هیچ قشری از جامعه نیست که نمایندگان آن را ندیده باشم. حداقل یک بار یا چند بار با نمایندگان اقشار مختلف مردمی ارتباط داشتم. دفتر ارتباطات مردمی نیز در قوه قضاییه دایر است که ۲۵ نفر از قاضیان و همکاران مربوطه، نامه‌ها و ارتباطات مردم را بررسی می‌کنند. تلاش ما این است که ارتباط نزدیک با مردم داشته باشیم.

محسنی اژه‌ای با اشاره به حضور مقامات عالی دستگاه قضا در شهرستان‌های آذربایجان شرقی طی این سفر به استان، گفت: در خصوص سند تحول، دکتر صاحبکار، یکی از اساتید دانشگاه که فردی متدین و دلسوز و متخصص بوده و با کار‌های حقوقی و تحولی آشنا است، اکنون معاونت راهبردی ما را عهده دار است و مدتی است که ماوریت یافته تا سند تحول قضایی را بروزرسانی کند. فراخوان داده شده تا از همه افراد داخل و خارج قوه قضائیه، نظرشان را در خصوص تحول قضایی ارائه بدهند. 

وی با تاکید بر این‌که نیاز به همکاری بیشتر دانشگاه در جنبه‌های مختلفی هستیم، تشریح کرد: مواردی، چون چگونگی تعامل با دانشگاه اعم از استاد و دانشجو با قوه قضاییه و استفاده از ظرفیت‌های یکدیگر در بحث پایان نامه‌ها و نیازمندی‌های قوه قضاییه در رشته‌های مختلف در این راستا مطرح است.

رئیس قوه قضائیه با اشاره به این‌که دانشگاهیان می‌توانند در این راستا پرونده‌های قضایی را بررسی کنند، افزود: متاسفانه سازوکار مناسبی که بشود این تعامل را پایه ریزی کرد، وجود ندارد.

وی در خصوص اصلاح و تربیت مجرمان، افزود: بالاخره همه ما گناه می‌کنیم و لغزش داریم و معصوم نیستیم. افرادی مرتکب جرم می‌شوند و یکی از وظایف قوه قضاییه نیز اصلاح مجرمان است و باید بستری فراهم شود تا این افراد از گذشته به زندگی عادی در اجتماع برگردند و به خانواده آن‌ها لطمه وارد نشود. اهی یک جوان در یک مجرایی مرتکب جرمی می‌شود مثلا در شرایط خاص دست به سرقت می‌زند و یا وارد اغتشاشات می‌شود و با وسوسه‌های شیطان صفت‌ها در مسیر مواد مخدر قدم برمی‌دارد، اما آیا نباید برگردد و توبه داشته باشد؟ ما چگونه بستری فراهم کنیم که افراد قابل اصلاح، اصلاح شوند و بتواند توبه کنند و حقوق مردم را جبران کنند و وارد جامعه شوند؟ 

محسنیاژه‌ای با اشاره به سوالاتی که در حوزه قضایی وجود دارد و باید هنگام نتیجه گیری به آن‌ها پاسخ داد، گفت: تعریف دقیقی از آزادی‌های مشروع و چگونگی حمایت از آن‌ها وجود ندارد. در قوانین به این موضوع اشاره شده و مقام معظم رهبری نیز در ابلاغ به بنده، یکی از مواردی که از من خواستند، حمایت از آزادی‌های مشروع است، اما با کمال تاسف هنوز تعریف درست از آزادی‌های مشروع و مصادیق آن کاملا مشخص نیست البته این موضوع در دستورکار قرار دارد.

وی با بیان این‌که تشخیص برخی از مسائل به عرف واگذار شده است، گفت: کدام عرف مدنظر است؟ عرف خاص یا عام و یا هر دو؟ یکی از مسائل در این رابطه مباحث کارشناسی است و مرجع تشخیص نیز موضوع کارشناس و عرف است. بخشی از مشکلات ما به این برمی‌گردد که تشخیص موضوع مربوط به عرف به چه شکلی باید باشد؟ کدام کارشناس و به چه کیفیت و چند بار و چه کسی تشخیص دهد که مثلا به چشم یک شخص صدمه وارد شده است. حتما باید پزشک آن را معاینه کند، اما کدام پزشک و چقدر می‌توان به نظر او اطمینان حاصل کرد؟ در این زمینه‌ها مشکلاتی داریم.

محسنی اژه‌ای در خصوص مباحث توسعه نیز افزود: امروزه همه می‌دانیم که یکی از مسائل اساسی کشور بحث اقتصاد و معیشت است و مقام معظم رهبری نیز چندین سال است ک شعار سال را به تولید اختصاص می‌دهند. همه ما از این مشکلات اقتصادی رنج می‌بریم. کلید این مسئله نیز افزایش تولید است، اما به دست فقط دولتی‌ها یا بخش خصوصی؟ اگر بخواهیم به بخش خصوصی به طور کامل پشت کنیم و اعتماد نکنیم، امکان پذیر نیست که دولت از عهده همه کار‌ها بربیاید. اگر بخواهیم از بخش خصوصی استفاده شود، چگونه باید استفاده کرد؟   الان از عدالت اجتماعی رنج می‌بریم. از تبعض، بی عدالتی و تحقق اجتماعی رنج می‌بریم. اگر به مباحث توسعه بپردازیم، نباید به محیط زیست لطمه وارد شود و باید زیرساخت‌هایی داشته باشیم که البته مهیا نیست. 

وی افزود: تبریز، قطب اقتصادی از لحاظ معدن، صنعت و تنوع محصولات است و محصولات آن به بیش از ۱۰۰ کشور جهان صادر می‌شود که برخی از آن‌ها نمونه هستند. اگر یک روز برق یا گاز واحد‌های صنعتی قطع شود، خسارت بزرگی وارد می‌شود.

وی افزود: امروز در بحث برق و گاز ناترازی داریم. در زمستان، گاز را قطع می‌کنند تا گاز خانواده‌ها قطع نشود یا در تابستان برق قطع می‌شود تا به مردم برق برسد، اما گاه خسارت‌های بسیار سنگینی ناشی از قطع برق و گاز صنعت به خاطر خانوار‌ها به صنعت وارد می‌شود. 

محسنی اژه‌ای با اشاره به دو گانگی‌ها در بحث قضاوت، ادامه داد: محیط زیست می‌گوید که اگر گاز نیروگاه‌ها قطع شود نباید از مازوت استفاده شوند، ناچار باید سیستم را تعطیل کرد و یا از مازوت استفاده کرد. از سویی جزو وظایف قوه قضاییه برخورد با زیرپا گذاشتن حقوق عامه است. ما می‌گویم که نیروگاه به خاطر مباحث محیط زیست و صیانت حقوق عامه حق ندارد از مازوت استفاده کند، ولی دولت بخشنامه می‌دهد که باید از مازوت استفاده کرد. اکنون کدوم حقوق عامه باید رعایت شود؟ 

وی در رابطه با مسئله بانک‌ها نیز گفت: شاید چندین سال است که در خصوص مشکلات بانک‌ها حرف می‌زنیم. بانک اگر اضافه برداشت دارد و موجب افزایش نقدینگی می‌شود، چه کسی مسئول است؟ من معتقد هستم که در این زمینه کمبود قانون نداریم. حال ابتدا باید به سراغ چه کسی برویم؟ ابتدا به سراغ بانک مرکزی برویم که چرا از اختیارات خود برای جلوگیری از این اضافه برداشت جلوگیری کرده است؟

وی تاکید کرد: امروز اغلب بانک‌ها ناترازی دارند و اضافه برداشت دارند و این موضوع را قبول داریم. از سال قبل اعلام کردم که بانک‌ها بدانند که امسال قبل از مشتری بانک به سراغ خود بانک می‌آیم. 

رئیس قوه قضاییه اظهار کرد: به سراغ این بانک‌ها هم با کمک دولت رفتیم و اقدام کردیم. قدم اول، اصلاح امور و نه زندان است. گفتیم که بانک‌ها باید به میدان بیایند و ما هم کمکشان می‌کنیم، ولی بانک‌ها باید به وظیفه خود عمل کنند.