دانشمندان آمریکایی با انجام مطالعاتی تازه به فهرستی از معیارها رسیدهاند که رعایت آنها در زندگی، باعث ارتقای سلامت قلب میشود. امری که به نوبه خود میتواند سرعت پیری بیولوژیکی (زیستی) بدن را تا شش سال کاهش دهد.
یافتههای جدید بر اساس دادههای سلامت مربوط بیش از ۶۵۰۰ بزرگسال با میانگین سنی ۴۷ سال به دست آمده و در کنفرانس علمی انجمن قلب آمریکا (AHA) در فیلادلفیا ارائه شده است.
به گفته محققان افرادی که سلامت قلبی عروقی بهتری داشتند از نظر بیولوژیکی تقریباً شش سال جوانتر بودند. این بدین معنی است که برای مثال فردی با داشتن سن تقویمی ۵۰ سال، به لحاظ شاخصهای بیولوژیکی فردی ۴۴ ساله و کوچکتر از سن واقعی خود به حساب میآید.
دونالد لوید جونز، رئیس تیم نویسندگان این مطالعه و ابزار ارزیاب سلامت انجمن قلب آمریکا، در این باره گفت: «این یافتهها به ما کمک میکند تا ارتباط بین سن تقویمی و سن بیولوژیکی را درک کنیم و اینکه چگونه پیروی از عادات سبک زندگی سالم میتواند به ما کمک کند طولانیتر زندگی کنیم.»
وی اضافه کرد: «همه میخواهند طول عمر بیشتری داشته باشند، اما مهمتر از آن ما میخواهیم سالمتر زندگی کنیم تا بتوانیم تا حد امکان از زندگی لذت ببریم و کیفیت زندگی خوبی داشته باشیم.»
تیم پژوهشگران تصمیم گرفتند «هشت فعل ضروری زندگی» (Life’s Essential ۸) را بر اساس چهار معیار قابل تغییر در خصوص سبک زندگی و چهار معیار قابل تغییر در حوزه سلامت قلب تعریف کنند.
برای اندازهگیری سن بیولوژیکی افراد، محققان متابولیسیم، عملکرد اندامها و التهاب آنها را زیر نظر گرفتند و تلاش کردند تفاوت آن را با سن ظاهری فرد به دست بیاورند.
پس از محاسبه عوامل اجتماعی، اقتصادی و جمعیتشناختی، پژوهشگران گفتند داشتن بالاترین امتیاز در این رتبهبندی هشتگانه به معنای داشتن سلامت قلبی عروقی خوب است و سن بیولوژیکی فرد را حدود ۶ سال عقبتر میبرد.
نور مکارم، استادیار اپیدمیولوژی در دانشگاه کلمبیا ایروینگ نیویورک و نویسنده ارشد این مطالعه، در این باره گفت: «ما دریافتیم که سلامت قلبیعروقی بیشتر با کاهش پیری بیولوژیکی مرتبط است.»
وی اضافه کرد: «ما همچنین بر اساس تحلیل معیار فنوتیپی سن متوجه شدیم که با افزایش سلامت قلب، پیری بیولوژیکی کاهش مییابد.»
به عنوان مثال میانگین سن واقعی افرادی که از سلامت قلب خوبی برخوردار بودند ۴۱ سال بود، اما میانگین سن بیولوژیکی آنها ۳۶ سال تعیین شد. در سوی دیگر میانگین سن واقعی افرادی که از سلامت قلبیعروقی ضعیفی برخوردار بودند ۵۳ سال بود، در حالی که میانگین سن بیولوژیکی آنها روی عدد ۵۷ سال قرار گرفت.
دکتر مکارم گفت: «تبعیت بیشتر از تمامی معیارهای هشتگانه و بهبود سلامت قلب و عروق شما میتواند روند پیری بدن شما را کند کرده و فواید زیادی در این زمینه به همراه داشته باشد.»
هشت اقدام بهداشتی که توسط انجمن قلب آمریکا در نظر گرفته شدهاند موارد زیر هستند:
۱- رژیم غذایی سالم داشته باشید
۲- تحرک بیشتری داشته باشید
۳- سیگار را ترک کنید
۴- خوابی سالم داشته باشید
۵- وزن سالم را حفظ کنید
۶- کلسترول را کنترل کنید
۷- مراقب قند خون باشید
۸- فشار خون را مدیریت کنید
در واقع اگر بخواهیم در یک جمله بگوییم کنترل وزن بدن، قند خون، کلسترول و فشار خون در کنار حفظ رژیم غذایی و خواب سالم، انجام فعالیت بدنی منظم و عدم استعمال دخانیات میتواند کلیدی باشد که روند پیری را حدود شش سال کُند کند.
پیشتر تحقیقات نشان داده بودند که عواملی همچون زندگی در شرایط نامساعد و تحت محرومیت، سطح تحصیلات پائین و استرس از مهمترین عوامل تسریع پیری محسوب میشوند.