بانک مرکزی در تازهترین به روزرسانی دادههای خود آمار رشد اقتصادی شش ماه نخست سال ۱۴۰۲ را منتشر کرده است. طبق این گزارش، تولید ناخالص داخلی به قیمتهای ثابت سال ۹۵ در شش ماه نخست امسال به ۸۱۱ هزار و ۶۷ میلیارد تومان رسیده است. همچنین، تولید ناخالص داخلی بدون نفت در این بازه زمانی ۷۳۵ هزار و ۵۴۴ میلیارد تومان برآورد شده است.
بر این اساس، رشد اقتصادی کل در شش ماه نخست سال جاری برابر با ۴.۷ درصد و رشد اقتصادی بدون نفت برابر با ۳.۶ درصد اعلام شده است.
تولید ناخالص داخلی یکی از شاخصهای مهم اقتصادی است و نشان میدهد که در یک بازه زمانی مشخص، چه میزان کالا و خدمات در داخل یک کشور تولید شده است. اصطلاحا به این شاخص، اندازه کیک اقتصاد نیز گفته میشود. تغییرات حجم کیک اقتصاد یا به بیان دیگر، افزایش و کاهش تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی را نشان میدهد.
برای اندازهگیری این شاخص ۳ روش وجود دارد که یکی از آنها روش ارزش افزوده است. در این روش محاسبه، کل اقتصاد به چند فعالیت عمده تقسیم شده و جمع ارزش افزوده کالاها و خدمات تولیدشده در هر بخش برابر با تولید ناخالص داخلی در نظر گرفته میشود. این فعالیتهای عمده شامل «کشاورزی»، «نفت»، «صنعت و معدن» و «خدمات» است.
تازهترین گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که در شش ماه نخست ۱۴۰۲، رشد بخش کشاورزی به ۰.۷ درصد رسیده که نسبت به مدت مشابه در سال قبل کاهش یافته است. بخش صنعت و معدن نیز که شامل «استخراج معدن»، «تولید صنعت»، «تامین برق و گاز»، «آبرسانی و مدیریت پسماند» و «ساختمان» میشود، از همین رویه پیروی کرده است.
به بیان دقیقتر، رشد بخش صنعت و معدن در شش ماهه نخست امسال ۳.۸ درصد برآورد شده در حالی که این رقم در مدت مشابه طی سال قبل برابر با ۴.۳ درصد بوده است.
شواهد آماری حاکی از آن است که تولیدات بخش نفت در شش ماه نخست امسال به ۷۵ هزار و ۵۲۳ میلیارد تومان رسیده است. این رقم در شش ماهه سال قبل برابر با ۶۴ هزار و ۴۸۷ میلیارد تومان بوده است. بر این اساس، رشد شش ماهه بخش نفت از ۶.۷ درصد به ۱۷.۱ درصد جهش کرده است. این رقم، بالاترین رشد ثبت شده میان بخشهای اقتصادی در شش ماهه نخست ۱۴۰۲ است.
پیش از به روزرسانی دادههای بانک مرکزی، مرکز آمار نیز گزارشی از رشد اقتصادی ارائه داده بود. طبق دادههای مرکز آمار، رشد اقتصادی نفت به قیمتهای ثابت سال ۹۰ در تابستان سال جاری به بیش از ۲۵ درصد رسیده بود. در آمار به روز شده بانک مرکزی، رشد اقتصادی بخش نفت در تابستان سال جاری ۱۷.۸ درصد برآورد شده است؛ بنابراین طبق محاسبات هر دو مرجع آماری، بخش نفت در تابستان ۱۴۰۲ بالاترین رشد را میان سایر بخشهای اقتصاد به خود اختصاص داده است.
پس از بخش نفت، دومین رشد بالای اقتصادی مربوط به گروه «خدمات» بوده است. رشد شش ماهه این بخش که بزرگترین بخش اقتصاد ایران است از ۲.۴ درصد در شش ماهه نخست سال قبل به ۴.۲ درصد در شش ماهه نخست سال جاری افزایش یافته است.