پونه کوهی را میتوان به صورت تازه، خشک یا به شکل روغن حاصل از آن مورد استفاده قرار داد و از فواید بینظیر آن بهرهمند شد. این گیاه اگرچه معمولاً در مقادیر کم استفاده میشود، اما حاوی مواد مغذی مهمی است؛ به طوری که یک قاشق چایخوری پونه کوهی خشک حدود ۸ درصد از نیاز روزانه بدن به ویتامین K را برآورده میکند.
در ادامه به ۶ فایده دیگر پونه کوهی اشاره میشود:
۱. منبعی برای دریافت آنتی اکسیدان
مطالعات نشان میدهد که پونه کوهی منبع غنی آنتی اکسیدان است. آنتی اکسیدانها ترکیباتی هستند که به مبارزه با آسیب ناشی از رادیکال های آزاد مضر در بدن کمک میکنند. تجمع رادیکالهای آزاد منجر به بیماریهای مزمن مانند سرطان و بیماری قلبی میشود. عصاره پونه کوهی سرشار از دو آنتی اکسیدان به نامهای کارواکرول و تیمول است؛ که از آسیب ناشی از رادیکالهای آزاد به سلولها جلوگیری میکنند.
۲. مبارزه با باکتریها
پونه کوهی حاوی ترکیبات خاصی است که خواص ضد باکتریایی قوی دارند. بر اساس مطالعات، اسانس پونه کوهی به جلوگیری از رشد دو سویه از باکتریهای عفونتزا، به نامهای «اشریشیا کلی» و «سودوموناس آئروژینوزا» کمک میکند. همچنین پونه کوهی در برابر ۲۳ گونهی دیگر از انواع باکتریها مؤثر است.
۳. خواص ضد سرطان
آنتی اکسیدانهای موجود در پونه کوهی، نهتنها میتوانند آسیب رادیکالهای آزاد را خنثی کنند، بلکه قادرند به پیشگیری از سرطان نیز کمک کنند. تحقیقات نشان میدهد که پونه کوهی در نابود ساختن سلولهای سرطانی نقش چشمگیری دارد. طی یک آزمایش، محققان توانستند سرطان روده انسان را با عصاره پونه کوهی درمان کنند. این موضوع گواهی بر این است که پونه کوهی میتواند رشد سلولهای سرطانی را متوقف کرده و به سرکوب و از بین بردن آنها کمک کند.
۴. کاهش عفونت ویروسی
علاوه بر مبارزه با باکتریها، برخی از مطالعات نشان دادهاند که پونه کوهی در برابر برخی ویروسها نیز از بدن محافظت میکند. «کارواکرول» و «تیمول» دو ترکیب موجود در پونه کوهی هستند که خواص ضد ویروسی دارند. مطالعهای نشان داد که این دو ترکیب میتوانند ویروس هرپس سیمپلکس (عامل تبخال) را تا ۹۰ درصد، غیرفعال کنند. در مطالعهای دیگر نیز مشخص شد که کارواکرول در شرایط آزمایشگاهی قادر است نورویروس (عامل ایجاد اسهال، حالت تهوع و معدهدرد) را در عرض یک ساعت از بین ببرد.
۵. کاهش التهاب
التهاب یک پاسخ ایمنی طبیعی از سوی بدن است که در نتیجه بیماری یا آسیب رخ میدهد. با این حال، التهاب مزمن در ایجاد بیماریهایی مانند مشکلات قلبی، دیابت و بیماریهای خودایمنی نقش دارد. روغن پونه کوهی، با خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی خود، میتواند به خنثی کردن رادیکالهای آزاد و کاهش التهاب کمک کند.
۶. استفاده خوراکی
این گیاه همهکاره فقط استفاده درمانی ندارد، بلکه میتوان آن را به طرق مختلف، از جمله استفاده در غذاها، مصرف کرد. میتوانید برگهای پونه کوهی را با سبزیجات مختلف ترکیب کرده و یک سالاد گیاهی و پر از مواد مغذی تهیه کنید. همچنین میتوانید پونه خشکشده یا پودر پونه را به عنوان ادویه یا چاشنی در غذاها استفاده کنید. از پونه کوهی برای مزهدار کردن گوشت یا طعم دادن به سسهای خانگی نیز استفاده میشود. این گیاه به صورت تازه، خشک و یا به شکل روغن در دسترس است و اضافه کردن آن به رژیم غذایی بسیار آسان و مفید است.