گودی کمر، به انحنای شدید ستون فقرات گفته میشود. این تفاوت با منحنیهای معمول ستون فقرات در نواحی گردنی، سینهای و کمری متفاوت است، و تا حدی به گردن (در نزدیکی گردن) است. منحنیهای طبیعی ستون فقرات، سر را روی لگن قرار میدهد و به عنوان جذب کننده شوک برای توزیع تنش مکانیکی در طول حرکت عمل میکنند.
گودی کمر در تمام گروههای سنی دیده میشود و این مشکل عمدتاً بر ستون فقرات کمری تاثیر میگذارد، اما میتواند در گردن هم رخ دهد. وقتی در ستون فقرات کمری ایجاد میشود، باسن بیمار ممکن است برجستهتر شود و در حالت کلی اش تغییر کند. همچنین میتواند دردناک باشد و گاهی اوقات بر حرکت تاثیر میگذارد.
عوامل موثر بر گودی کمر
برخی از فرایندهای بیماری میتوانند بر انسجام ساختاری ستون فقرات تاثیر داشته باشند و به گودی کمر کمک کنند. همانطور که در این بخش خواهیم گفت برخی علل شایع عبارتند از: کایفوز، چاقی و پوکی استخوان.
- التهاب دیسکی، التهاب فضای دیسک بین مهرهاست.
- کایفوز ممکن است پایین کمر را برای جبران عدم تعادل ایجاد شده توسط گودی کمر در سطح بالاتری از ستون فقرات فشار دهد.
- چاقی ممکن است باعث خم شدن افراد به سمت عقب برای بهبود تعادل شود. این، تاثیر منفی روی وضعیت بدنی دارد.
- پوکی استخوان یک بیماری تراکم استخوانی است که ممکن است باعث شل شدن استخوان شود و انسجام ساختاری ستون فقرات را به خطر میاندازد.
- اسپوندیلولیستیس (جابجایی مهره کمری) وقتی رخ میدهد که یک مهره به سمت جلو میرود، معمولاً در ستون فقرات کمری قرار میگیرد.
علل معمول گودی کمر
چنانچه گفته شد گودی کمر میتواند بر افراد در هر سنی تاثیر بگذارد که شرایط و عوامل مشخصی میتوانند خطر گودی کمر را افزایش دهند. مانند:
اسپوندیلولیستیس
اسپوندیلولیستیس یک بیماری ستون فقراتی است که در آن یکی از مهرههای کمر به سمت استخوانی پایین برود. معمولاً با درمان یا جراحی خوب میشود.
آکوندروپلازی
آکوندروپلازی یکی از شایعترین عارضه کوتولگی است.
پوکی استخوان
پوکی استخوان یک بیماری استخوانی است که باعث از بین رفتن تراکم استخوان میشود که خطر شکستگی شما را افزایش میدهد.
استئوسارکوم
استئوسارکوم یک سرطان استخوانی است که در نزدیکی زانو، یا استخوان بازوی بالایی نزدیک شانه ایجاد میشود.
چاقی
چاقی یک بیماری همه گیر در جهان است که افراد را در معرض خطر بیماریهای جدی مانند دیابت نوع، بیماری قلبی و سرطان قرار میدهد.
انواع گودی کمر چیست؟
گودی کمر انواعی دارد و به دستههای مختلف تقسیم میشود که شامل:
گودی کمر در پایین کمر
گودی کمر در پایین کمر یا ستون فقرات رایجترین نوع است. راحتترین راه برای بررسی این وضعیت این است که به پشت خود بر روی یک سطح صاف دراز بکشید. شما باید بتوانید دست خود را زیر قسمت کمر خود قرار دهید. شخصی که گودی کمر دارد، فضای زیادی بین کمر و سطح زمین خواهد داشت.
گودی مهرههای گردنی
در ستون فقرات سالم، گردن شما باید به شکل C بسیار بزرگ باشد و منحنی به پشت گردن شما اشاره میکند. گودی مهرههای گردنی زمانی اتفاق میافتد که ستون فقرات شما در ناحیه گردن معمولاً همان طور که باید خم نمیشود. میتواند به این معنی باشد:
*منحنی زیادی وجود دارد. این منحنی در جهت غلطی وجود دارد و همچنین گودی گردن نیز نامیده میعلائم گودی کمر چیست؟
طبق آنچه در این بخش برای افراد دچار گودی کمر عنوان شد، معمولترین علائم گودی کمر درد ماهیچهای است. وقتی ستون فقرات شما به طور غیر عادی خم میشود، ماهیچههایتان به جهتهای مختلف کشیده میشوند و باعث میشوند که منقبض یا منبسط شوند.
اگر گودی گردنی دارید، درد میتواند به گردن، شانهها و پشت گردن شما کشیده شود. همچنین ممکن است محدود شدن حرکت گردن و یا کمرتان را نیز تجربه کنید. میتوانید با دراز کشیدن روی یک سطح صاف و چک کردن فضای بین انحنای گردن و کمر و زمین خودتان را چک کنید.
اگر علائم دیگری را تجربه میکنید، با پزشک قرار ملاقات بگذارید، علائمی مثل:
- بی حسی
- سوزش
- دردهایی با شوک الکتریکی
- ضعف در کنترل مثانه
- ضعف
- مشکل حفظ کنترل ماهیچه
گودی کمر کودکان
اغلب، گودی کمر در کودکان بدون هیچ علت شناخته شده ظاهر میشود. این اتفاق زمانی میافتد که ماهیچههای دور باسن کودک شما ضعیف یا سفت و سخت میشوند. گودی کمر به طور معمول با رشد کودکان خود اصلاح میشود.
همچنین قوس کمری میتواند نشانه یک نابجایی باسن باشد، به خصوص اگر کودکتان با ماشین تصادف کرده و یا جایی افتاده باشد. شرایط دیگری که میتواند باعث افزایش گودی کمر در کودکان شود، معمولاً به سیستم عصبی و مشکلات عضلانی مربوط میشود. این شرایط نادر هستند، مثل:
فلج مغزی
مینولومینگوسئل، یک حالت ارثی که در آن نخاع دارای شکافی در استخوانهای کمر هستند. دیستروفی عضلانی، گروهی از اختلالات ارثی که باعث ضعف عضلانی میشوند. آتروفی عضلانی ستون فقرات، بیماری ارثی که باعث حرکات غیرارادی میشود. آرتروگریپوزیس، یک مشکل که در هنگام تولد رخ میدهد، جایی که مفاصل میتوانند به اندازه طبیعی حرکت کنند.
گودی کمر در زنان باردار
همانطور که اشاره کردهایم بسیاری از زنان باردار از درد کمر رنج میبرند و نشانههای گودی کمر، شکم برآمده و باسن را دارند. اما تحقیقات نشان میدهد که گودی کمر در دوران بارداری در واقع ستون فقرات شما است تا مرکز ثقل شما را تغییر دهد. درد کلی ممکن است به خاطر تغییر جریان خون در بدن شما باشد و درد به احتمال زیاد بعد از زایمان برطرف میشود.
تشخیص گودی کمر چگونه است؟
پزشک شما به سوابق پزشکی نگاه خواهد کرد، معاینه فیزیکی انجام خواهد داد و از علائم دیگر برای کمک به تعیین میزان قوس کمرتان استفاده میکند. آنها این موارد را بررسی میکنند:
این که آیا گودی کمرتان انعطاف پذیر است یا خیر
اندازه میزان دامنه حرکتی شما
ستون فقرات شما هم تراز است یا خیر
آیا ناهنجاریهای دیگری هم وجود دارد یا خیر
همچنین ممکن است این سوالات را بپرسد:
کی متوجه انحنای زیادی کمرتان شدید؟
آیا این منحنی بدتر شده است.
آیا منحنیتان تغییر شکل داده است؟
درد دارید؟
بعد از این موارد، پزشک آزمایشها را ترتیب خواهد داد، از جمله اشعه ایکس از ستون فقرات شما برای دیدن زاویه انحنای کمر.
راه حل؛ چگونه میتوان گودی کمر را درمان کرد؟
بیشتر افراد دارای گودی کمر نیاز به درمان پزشکی ندارند مگر اینکه موردشان شدید باشد. درمان گودی کمر بستگی به این دارد که گودی شما چقدر شدید است و نشانههای دیگری وجود دارد یا خیر. گزینههای درمان شامل:
دارو برای کاهش درد و تورم
درمان فیزیکی روزانه، تقویت ماهیچهها و دامنه حرکتی
کاهش وزن برای کمک به حالت بدنی
در کودکان و نوجوانان
جراحی، در موارد شدید با مشکلات عصبی
مصرف مکمل هایغذایی مانند ویتامین D
دورنمای گودی کمر چیست؟
گودی کمر در بیشتر افراد، مشکلات سلامتی قابل توجهی ایجاد نمیکند. اما مهم است که ستون فقرات سالمی را داشته باشیم، چون ستون فقرات مسئول بسیاری از حرکات و انعطاف پذیریهای ما است. درمان نکردن گودی کمر میتواند منجر به ناراحتی طولانی مدت و افزایش خطر در این اندامها شود:
ستون فقرات
ران
پاها
اندامهای داخلی
چگونه میتوان از گودی کمر جلوگیری کرد؟
در حالی که دستورالعملهای خاصی برای پیش گیری از گودی کمر وجود ندارد,، اما میتوانید برخی تمرینات را برای حفظ وضعیت خوب و سلامت ستون فقراتتان انجام دهید.
تمرینها
شانه بالا انداختن
کج کردن گردن
یوگا، مانند حالت گربه و پل
بالا بردن پا
شیب لگن بر روی توپ پایدار
ایستادن طولانی مدت ممکن است منحنی ستون فقرات شما را تغییر دهد. براساس یک مطالعه، نشستن در منحنی پایین کمر به طور قابل توجهی کاهش مییابد. سعی کنید استراحت کنید. شما همچنین میخواهید مطمئن شوید که صندلی شما تکیه گاه کافی دارد. برای تمرینهای زمینی باید حصیرهای یوگا داشته باشید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر گودی کمرتان وقتی خم میشود اصلاح میشود، نیاز به درمان ندارید، اما اگر خم میشوید و گودی کمرتان باقی بماند (منحنی انعطاف پذیر نیست)، باید به دنبال درمان باشید. اگر درد دارید، باید به دنبال درمان باشید. بیشتر انعطاف پذیری، تحرک و فعالیتهای روزانه به سلامتی ستون فقرات بستگی دارد.