اضافه وزن و چاقی امروزه بطور روز افزونی شایع شده است. افراد مبتلا به اضافه وزن برای کنترل وزن خود و کاهش آن باید از یک رژیم غذایی علمی پیروی کنند تا وزن کاهش یافته برگشت نداشته باشد. برای دستیابی به این امر رعایت موارد زیر ضروری است:
رژیمهای غذایی علمی و اصولی را از یک متخصص تغذیه بگیرید. رژیمهای غذایی غلط و سرخودی که در آن مقدار نان و برنج و بیسکویت و کیک و شیرینی بیش از حد محدود شود باعث کاهش آب بدن میشوند نه چربی بدن.
آب بدن به راحتی و به سرعت کم میشود و در نگاه اول فرد احساس میکند که کاهش وزن اتفاق افتادهاست در حالی که این کاهش در آب بدن به سرعت به حالت قبلی برخواهد گشت. اغلب موارد مربوط به برگشت وزن کاهش داده شده به این علت است.
در صورتی که در رژیمهای غذایی کاهش وزن، آب بدن کم شود اختلالات زیادی در اعصاب و روان، پوست و مو اتفاق میافتد. بنابر این از آنجایی که مشکل اصلی در اضافه وزن، زیاد بودن چربی بدن است نه آب بدن پس باید در درمان آن نیز چربی بدن کم شود نه آب بدن.
در یک برنامه غذایی علمی و اصولی برای کاهش وزن نوع غذای مصرفی اهمیت زیادی ندارد. بنابر این رژیمهای غذایی که در آنها برنامه غذایی روزانه به فرد داده میشود و از فرد خواسته میشود تا هر روز یک غذای معینی را مصرفی کند از نظر علمی اعتبار ندارند.
در این رژیم ها، چون فرد مجبور میشود در هر روز غذایی را که از او خواسته شده است مصرف کند بسیار اذیت میشود و معمولاً این رژیمها دوام چندانی ندارند و فرد از این رژیم خسته شده و آن را کنار میگذارد.
در یک برنامه غذایی علمی متخصص تغذیه نباید فرد را مجبور به صرف غذای خاص در یک روز معین نماید بلکه بر اساس تنوع غذایی که خود فرد مصرف کند برنامه غذایی تنظیم نماید تا فرد هر روز بتواند هر غذایی را که دلش خواست مصرف نماید و در این صورت از رژیم خسته نخواهد شد.
در یک برنامه غذایی علمی نیازی به مراجعات هفتگی فرد برای تعویض رژیم نیست. افرادی که بیمار را هر دو هفته یکبار فراخوان میکنند تا برنامههای غذایی خود را عوض کنند عمدتاً به دنبال سود هستند و به فکر سلامت بیمار نیستند.
از نظر علمی بیمار باید هر ماه برنامه غذایی را بر اساس کاهش وزنی که اتفاق افتاده است با نظر متخصصین تغذیه تعویض نماید. بنابر این هفته به هفته مراجعه کردن و صرف هزینههای زیاد در هر مراجعه در یک کاهش وزن علمی جایگاهی ندارد.
رژیمهای غذایی پرپروتئین که در آنها مقادیر زیادی تخم مرغ، انواع گوشتها، حبوبات و آجیلها و لبنیات قرار میگیرند به علت تسریع در تخلیه آب بدن باعث کاهش وزن سریع میشوند.
افراد ناآگاه، با تجویز چنین برنامههای غذایی سعی در جلب توجه بیمار به علت سرعت کاهش وزن دارند این در حالی است که این وزن کاهش یافته، چون بعلت کاهش آب بدن رخ میدهد نه چربی بدن براحتی قابل برگشت است و معمولاً وزن اضافه شده در برگشت بسیار بیشتر از وزن کاهش داده شده خواهد بود.