آفتابنیوز : آفتاب: مصطفی پورمحمدی با پیشبینی اینکه انتخابات دو مرحلهای میشود گفت: «انتظار داریم رئیس جمهور آینده از همه ظرفیتهای انسانی و نیروهای توانمند و مجرب بهره بگیرد، به قانون احترام بگذارد و در پایبندی به اجرای آن جدی باشد».
مصطفی پور محمدی عضو جامعه روحانیت مبارز، وزیر کشور سابق و رئیس کنونی سازمان بازرسی کل کشور در گفتگویی مشروح با خبرنگاران مهر به تشریح تحلیل و دیدگاههای انتخاباتی خود و همچنین نوع فعالیت سازمان متبوعش در آستانه انتخابات پرداخت. متن گفتگو به این شرح است:
با توجه بهاینکه از نظارت سازمان بر انتخابات ریاست جمهوری خبرداده شده است، درباره نحوهاین نظارت توضیح بفرمایید.
سازمان بازرسی موارد تخلف از قانون را پیگیری میکند و موظف است هر چه در قانون جرم شناخته شده را پیگیری کند تا ببینداین جرم چرا، کجا و توسط چه افرادی اتفاق افتاده است. البته اگراین خلاف قانون توسط دستگاههای دولتی باشد نه فعالیت غیر. حیطه فعالیتهایی توسط کارکنان دولتی و یا دستگاههایی زیر نظر نهادهای دولتی درباره انتخابات انجام گیرد. لذا اگر اینجا جرمی واقع شود سازمان موظف است در حد توان خود پیگیری کرده و پس از شناسایی عوامل آنها را به مراجع مربوط معرفی کند.
به عنوان مثال ماده 33 قانون انتخابات 17 جرم را دراین باره بیان میکند یا در موارد 73، 99، 68 و 69 بیان میشود که چه مجریان و چه ناظرین انتخابات اگر له یا علیه کاندیدایی اقدام کنند، یا از امکانات دولتی له یا علیه کاندیدایی استفاده کنند و یا اینکه در دستگاههای تبلیغاتی عمومی و رسمیکشور به نفع یا علیه کاندیدایی تبلیغ شود این موارد جرم است و طبعا سازمان بازرسی از باب نظارت در اجرای صحیح قوانین حق بازرسی دارد واینکه نتایج کار را به مسئولان اعلام کند.
توقف پیگیری موضوع دو شغلهها از سوی سازمان بازرسی به دلیل فرا رسیدنایام انتخابات ریاست جمهوری بود یا خیر، چه کسی از سازمان در خواست توقفاین موضوع را کرد؟
تربیت بدنی، دولت و مجلس پذیرفتند که دو شغله وجود دارند و این در حالی است که پیش از آن اعلام میکردند که چنین موضوعی نیست و خلافی دراین باره صورت نگرفته است. بعد از اینکه دستگاههای مسئول و دست اندکاران این موضوع را پذیرفتند که دو شغله وجود دارند و دراین مورد خلاف قانون صورت گرفته است از ما خواستند برای رفع مشکل به سازمان تربیت بدنی کمک کنیم . رئیس مجلس و رئیس قوه قضائیه نیز از سازمان بازرسی خواستند که 3 ماه پیگیری قضایی موضوع دو شغلهها به تاخیر بیفتد تا ساماندهی قانونی دربارهاین موضوع به شکل مناسب انجام شود و تربیت بدنی فرصت پیدا کند خود را با مقررات تطبیق دهد.
سازمان بازرسی درباره موضوع دو شغلهها خود را از جهت انجام ماموریت موفق میداند و بررسی دیگر دوشغلهها نیز جزء پیگیریهایآینده ما خواهد بود. فکر میکنم دراین زمینه با اصولی منطقی، پیش برنده و اصلاحی بتوانیم گامهای موثرتری برداریم.
آیا تا کنون درخواستی از سوی مردم و روسای ستادهای کاندیداها برای حضور فعالتر سازمان بازرسی به منظور تامین بیشتر سلامت انتخابات ارائه شده است یا خیر؟
هم مردم انتظار دارند انتخاباتی سالم برگزار شود و هم کاندیداها و فعالان سیاسی چنین انتظار و توقعی دارند. ما در حال انجام وظایف خود هستیم و در گذشته هم سازمان بازرسی درایام انتخابات حضور داشته است کهاین موضوع در جهت کمک به اجرای قوانین و مقررات انتخاباتی و تقویت آن صورت میگیرد.
به نظر شما به عنوان یک چهره سیاسی و عضو جامعه روحانیت مبارز مشخصههای یک رئیس جمهور چه باید باشد؟
به عنوان یک مدیر، یک شهروند و یک فعال سیاسی و اجتماعی میگویم هر کاندیدایی که در انتخابات ریاست جمهوری دهم رای بیاورد از نظر ما محترم است و مقام قانونی محسوب میشود . طبعا انتظار داریم که رئیس جمهور آینده برنامهای عمل کند، هدفهای روشنی داشته باشد و سعی کند از همه ظرفیتهای انسانی و نیروهای توانمند و مجرب بهره بگیرد.
یک رئیس جمهور توانمند باید ارزشها و اصول انقلاب و به خصوص دین مداری که قویترین رکن پایداری، رشد، توسعه و عدالت در کشور است را دنبال کند. یعنی اگر در ایران و هر جای دنیا به دنبال یک نظام پایدار، مستقل، توانمند، رو به جلو، پیشرو و حافظ عدالت و برابری صحیح اجتماعی و اقتصادی باشیم این تنها با دینداری تامین میشود.
امیدوارم رئیس جمهور آینده چه جناب آقای احمدی نژاد و چه شخص دیگری صمیمانه، صادقانه و جدی به دینداری پایبند باشد و به اجرای صحیح و دقیق مبانی اصول و دستورات دینی همت بگمارد.این موضوع را به عنوان یک شهروند و مدیر باتجربه دولتی میگویم نه صرفا به عنوان فردی که به انقلاب متعهد است، روحانی است، متدین است. اضافه براین نکات با تفکر کارکرد گرایانه این را میگویم و در این زمینه تجربه دارم و فکر میکنم تئوری بسیار قدرتمندی است و مستندات فراوان و قابل استنادی برایاین موضوع دارم.
البته به عنوان سازمان بازرسی کل کشور امیدوارم هر شخصی که به عنوان رئیس جمهور آینده کشورمان انتخاب شد به قانون احترام بگذارد و در پایبندی به اجرای آن جدی باشد و از سازمان بازرسی قدرتمند، جدی و غیر قابل گذشت در پیگیری قانون استقبال کند. ما هم تلاش داریم سازمان بازرسی کل کشور درآینده در رعایت قانون بسیار جدی تر نسبت به شرایط فعلی عمل کند.
آیا سازمان بازرسی کل کشور برای بررسی سخنرانیهای، شعارها و هزینههای انتخاباتی کاندیداها بعد از اتمام انتخابات برنامهای دارد؟ قانون انتخاباتی در هزینهها،شعارها و عملکرد کاندیداها قدیمی است و ضعف دارد. بنده در گزارشی که اواخر عمر فعالیتم در وزارت کشور ارائه کردم به این موضوع اشاره نمودم و در لایحه جامع انتخاباتی هم که به دولت دادم به این نکته اشاره کردم که رفتار انتخاباتی کاندیداها باید قانونمند و شفاف باشد طبعا در هر موضوعی، برای پیگیری سازمان بازرسی باید تخلف و جرم صورت بگیرد تا قابل پیگرد باشد.
از دیدگاه شما قانون انتخابات ریاست جمهوری چه ضعفهای دارد؟ من تعجب کردم چرا شورای محترم نگهبان لایحه مجلس درباره اصلاح قانون انتخابات را رد کرد چون محتوای عمل شورای نگهبان همین لایحه مجلس است یعنی وقتی شورای محترم نگهبان در هر دوره تعداد زیادی را تایید صلاحیت نکرده و نشان داده که به طور مشخص استنتاجی از قانون اساسی درباره کاندیداها دارد، مجلس هم همین موضوعات را در یک قالب قانونمند تصویب کرد.
شورای نگهبان در پاسخ به این لایحه اعلام کرده که این موضوع کاندیداتوری افراد را محدود میکند چون قانون اساسی اشخاص را دراین باره آزاد گذاشته است؛ برداشت من از قانون اساسی این نیست و فکر میکنم آنچه مجلس درباره آن عمل کرد صحیح بود و امیدوارم این موضوع که یکی از مشکلات ما است برطرف شود.البته همه میدانیم تفسیر شورای نگهبان حجیت و سندیت دارد.
در قانون انتخابات تخلفات انتخاباتی به صورت دقیق مشخص نشده است و باید دقیقتر و شفافتر شود، عملیات مالی انتخاباتی هم به همین شکل. عملکرد حزبی و گروهی برای کاندیداها با تعریفهای حزبی و تغییر ساختارهای نظام انتخاباتی در کشور میتواند شکل بگیرد و اصلاح شود، اگر بخواهیم در قوانین انتخاباتی بازنگری کنیم باید به آن بپردازیم. چه در روش برگزاری انتخابات و چه در بکارگیری عوامل اجرایی و چه در عوامل نظارتی انتخابات باید یک شرایط و ضوابط کامل تری نسبت به امروز وضع شود.
در حال حاضر شورای نگهبان و وزارت کشور برای برگزاری انتخابات به صورت رایانهای توافق کردهاند کهاین موضوع باید هر چه سریعتر کامل شود چون بااین روش میتوانیم از دخالت نظر، دست و تشخیصهای فردی در شمارش و جمع بندی آرا فاصله بگیریم و بر صحت و سلامت انتخابات بیافزایم.
سال گذشته در انتخابات مجلس هشتم برای اولین بار تجربه موفقی را با برگزاری انتخابات رایانهای پشت سر گذاشتیم و دراین زمینه گام بلندی برداشتیم.
پیش ازاین گفته بودید که باید وقت لازم برای بازنگری در قانون انتخابات وجود داشته باشد و انجاماین کار قبل از انتخابات ریاست جمهوری اقدامیعجولانه است از سویی برخی کاندیداها هم معتقد به بازنگری در برخی موارد قانون اساسی هستندایا شرایط برای بازنگری قانون اساسی و قانون انتخابات بعد از انتخابات ریاست جمهوری فراهم است؟
قبل از انتخابات که هیجانات و فشارهای روانی و سیاسی میتواند موضع گیریها را دستخوش فراز و فرود کند، نمیتوان به درستی به قانون انتخابات پرداخت و قوانین خوبی را تصویب کرد اما بعد از انتخابات میتوان به شکل جدی به قانون انتخابات پرداخت.
در حال حاضر به دنبال نامهای که بنده در زمان وزارت کشور به رهبر معظم انقلاب ارائه دادم، معظم له دستور بررسیاین موضوع را دادند که براین اساس هم اکنون در مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال بحث است. چند ماده ازاین موضوع در حال حاضر تصویب شده و چند ماده باقی مانده است که اگر تصویب شود یک سری اصول و شاخصهای تعیین کننده و حاکم بر نظامات انتخاباتی ما روشن خواهد شد و فکر میکنم قوانین انتخاباتی ما نظم و نسق بیشتری نسبت به امروز پیدا کند.
درباره آنچه هم که در مورد نظارت استصوابی گفته شده است من در حال حاضر نیازی به بازنگری در قانون اساسی نمیبینم ، نظرماین است که طبق قانون اساسی شورای نگهبان حق تعیین تکلیف در انتخابات دارد. جایگاه تصمیم گیری و اظهار نظر که متفاوت از جایگاه نظارتی شورای نگهبان است، طبق قانون بر عهدهاین شوراستاین را نه به اتکاءاینکه نظارت میکند بلکه فراتر از نظارت و طبق قانون اختیاراتی دارد و فکر میکنماین اختیار لازم است به هر حال یک مرجع باید حرف نهایی و تعیین کننده را بزند و در هر سیستم و مدلی به چنین جایگاهی نیاز داریم.
قانون اساسیاین جایگاه را به شورای نگهبان داده و به نظر مناین تصمیم گیری را بر عهده امین ترین، بهترین، دقیق ترین و شایسته ترین جایگاه و نهاد سپرده است ما نبایداین جایگاه را سست کنیم اما باید تعریفهای روشن، ضوابط دقیقی داشته باشیم و مراقب باشیم که دراین باره طبق ضوابط عمل شود، دقیق عمل شود، تفسیر نشود، با تحلیلها و دیدگاههای افراد جابجا نگردد کهاین موضوعات جزء حرفهای جدی و منطقی است که باید به آن پرداخت.
البته در هر فصل انتخاباتی به هر حال مانوری روی بحث نظارت استصوابی میشود که باید در یک فضای آرام، منطقی و حقوقی و فارغ از بحثهای سیاسی به آن بپردازیم چون موضوع انتخابات یک موضوعی کاملا حقوقی است، به شهروندان تعلق دارد و فراتر از بحثهای سیاسی جامعه است فکر میکنم آنچه در مجمع تشخیص مصلحت نظام دنبال میشود بهاین فضا نزدیک است که امیدوارم در مجمع به تصمیمات خوبی دراین زمینه برسند.
به عنوان آخرین سئوال با توجه بهاینکه نظر سنجیها گویای نزدیک بودن رای دو کاندیداست فکر میکنید که انتخابات چند مرحلهای باشد؟ همانطور که اشاره کردید رای دو کاندیدا به هم نزدیک است این احتمال دو مرحلهای شدن انتخابات را تقویت نموده است چون هر چه آراء کاندیداها به هم نزدیک بشود این احتمال دو مرحلهای شدن را بیشتر میکند.