نفت ۱۰۰ دلاری؛ دور یا نزدیک؟
پیش‌بینی می‌شود با تشدید منازعات خاورمیانه و تمدید راهبرد کاهش تولید اوپک، قیمت جهانی نفت برای اولین‌بار از تابستان۲۰۲۲، از مرز ۱۰۰ دلار هرچند برای مدتی کوتاه، عبور کند. مدت زمان بالا ماندن قیمت نفت به ابعاد تنش‌ها در خاورمیانه بستگی خواهد داشت.
تحلیلگران بازار انرژی پیش‌بینی می‌کنند با تمدید محدودیت‌های تولید نفت خام عربستان‌سعودی، قیمت جهانی نفت تا ماه مه به ۱۰۰ دلار در هر بشکه برسد؛ در واقع تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی در کنار تمدید کاهش تولید نفت خام از سوی اوپک، باعث شده‌است تا اقتصاددانان پیش‌بینی کنند که قیمت نفت برای اولین‌بار از تابستان ۲۰۲۲، از مرز ۱۰۰ دلار فراتر خواهد رفت.
تحقق این امر پس از آن صورت می‌گیرد که ائتلاف تولید نفت به رهبری عربستان سعودی موسوم به اوپک، در ماه مارس اعلام کرد که محدودیت عرضه ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه‌ای در روز را برای سه ماه دیگر تمدید خواهد کرد.
بازار متاثر از تصمیمات عربستان و روسیه
به نوشته تارنمای ایکانستروم، یکی از کارشناسان فعال در بازار سوخت‌های فسیلی اظهار کرد؛ افزایش قیمت جهانی نفت تا ۱۰۰ دلار باید موقتی باشد مگر اینکه روسیه و عربستان سعودی تصمیم به کاهش تولید برای مدت طولانی داشته باشند. این قیمت منطبق با شرایط واقعی بازار جهانی انرژی نبوده و کاملا تصنعی است که توسط اوپک دیکته شده‌است. سوال اصلی این است: «اوپک برای سه‌ماهه سوم سال‌جاری میلادی، چه برنامه‌ای در سر دارد؟» اوپک در شرایطی که محمدبن سلمان و ولادیمیر پوتین تلاش می‌کنند قیمت نفت را افزایش دهند تا درآمد بیشتری داشته باشند، سطح تولید خود را کاهش داده‌است.
افق نفت ۱۰۰ دلاری
کالوم مکفرسون؛ رئیس بخش کالا‌های اینوستک، انتظار دارد که بهای جهانی نفت خام، در صورت ادامه رشد با همان شیبی که از دسامبر گذشته تاکنون داشته‌است، تا ژوئن به مرز ۱۰۰ دلار در هر بشکه برسد. تحلیلگران هشدار می‌دهند که تنش‌های ژئوپلیتیک در خاورمیانه می‌تواند قیمت نفت را به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه برساند. بسیاری بر این باورند که طول زمان بالا ماندن قیمت نفت هم‌راستا با ابعاد تنش‌های فزاینده در خاورمیانه تعیین می‌شود. دان استرویون؛ رئیس تحقیقات نفتی گلدمن ساکس، هفته گذشته در یادداشت خود هشدار داد که کاهش تولید اوپک ممکن است برای مدتی قیمت نفت‌برنت را به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه برساند.
به گفته اوله هانسن تحلیلگر ساکسوبانک، اگر ایران و اسرائیل درگیر خشونت شوند و به عرضه نفت منطقه‌ای آسیب برسانند، ممکن است طی مدت اندکی، به این سطح از قیمت نفت برسیم. از سویی دیگر، افزایش قابل توجه قیمت نفت، احتمال بالا ماندن نرخ تورم را برای مدت طولانی قوت می‌بخشد، زیرا در وهله نخست، رشد قیمت نفت خام، قیمت تمام شده بنزین و سایر حامل‌های انرژی مرتبط را افزایش می‌دهد.
رابطه نفت با تورم
در همین ارتباط، کریس هیر اقتصاددان ارشد در HSBC، اظهار کرد که افزایش مستمر و ۱۰درصدی قیمت نفت خام، به‌طور معمول بین ۰.۱ تا ۰.۲ درصد به تورم در بریتانیا اضافه می‌کند. به گفته اشلی وب؛ اقتصاددان بریتانیایی در کپیتال اکونومیکس، این امر به‌ویژه در بخش خدمات مشکل ساز خواهد بود، جایی‌که رشد نرخ تورم، از دیرباز اثر ملموسی بر مشاغل خدماتی انرژی محور، مانند حمل‌ونقل و حتی فعالیت هتل‌ها و رستوران‌ها داشته‌است. لازم به ذکر است آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش ماهانه خود پیش‌بینی رشد تقاضای نفت خام را برای ادامه سال‌جاری میلادی، با استناد به مصرف پایین‌تر از حد انتظار نفت در کشور‌های عضو اوئی سی دی و افت فعالیت صنایع، کاهش داد. رویترز نوشت؛ آژانس افق رشد تقاضای جهانی نفت خام درادامه سال‌جاری میلادی را با کاهش روزانه ۱۳۰هزار بشکه‌ای در مقایسه با تخمین قبلی خود، برابر با یک‌میلیون و ۲۰۰هزار بشکه در روز اعلام کرد.
آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد که به دلیل هوای گرمتر از حد انتظار به‌ویژه در ماه پایانی زمستان گذشته، حجم وصول محموله‌های نفتی برای بسیاری از کشور‌ها کاهشی بوده‌است. علاوه‌بر این، رکود مزمن فعالیت صنایع تولیدی در اقتصاد‌های پیشرفته نیز به نوبه خود، سطح تقاضا برای سوخت‌های مدنظر صنایع را کاهش می‌دهد. این گزارش در شرایطی منتشر می‌شود که اوپک در گزارش ماهانه جدید خود با توجه به انتظار برای مصرف بالای سوخت در تابستان پیش رو، رشد ۲میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه‌ای تقاضای جهانی نفت خام را پیش‌بینی کرده‌است.
آژانس بین‌المللی انرژی همچنین اعلام کرد رشد تقاضای جهانی نفت خام در سال‌آینده میلادی، معادل یک‌میلیون و یکصد‌هزار بشکه در روز خواهد بود. این در شرایطی است که پیش‌بینی می‌شود رشد تولید و بهره برداری از خودرو‌های الکتریکی در سطح جهان، شتاب محسوسی داشته‌باشد.
تاثیر عوامل جانبی بر بازار نفت
به گفته تحلیلگران بازار انرژی، محرک‌های جانبی دیگری نیز سبب افزایش قیمت‌ها در بازار سوخت‌های فسیلی می‌شوند. سطح تقاضای سوخت هندوستان در سال‌جاری میلادی به علت رشد معنادار مصرف بنزین و سوخت جت در این کشور، به بالاترین سطح خود رسیده‌است. علاوه‌بر این، انتظار می‌رود بهبود فعالیت‌های صنعتی و تولیدی چین، تقاضای سوخت را در این کشور افزایش دهد.
از سویی دیگر، شرکت دولتی نفت مکزیک به تازگی اعلام کرد صادرات نفت‌خام خود را تا حدود ۳۰۰هزار بشکه در روز کاهش خواهد داد تا از این طریق بتواند سطح عرضه بالاتری برای پالایشگاه‌های داخلی این کشور داشته‌باشد. این شرکت همچنین افزود عرضه کنونی به مشتریان آمریکایی، اروپایی و آسیایی را تا یک سوم کاهش خواهد داد. بر اساس گزارش بلومبرگ، در برخی از سایت‌های ذخیره‌سازی نفت خام ایالات متحده، ظرفیت ذخیره‌سازی نفت تکمیل شده‌است و تولیدکنندگان داخلی نفت این کشور حاضر هستند حتی با پرداخت مبلغی‌برابر با ۱۹ سنت به ازای هر بشکه نفت خام، ذخایر خود را برای ادامه‌دادن روند تولید نفت، خالی کنند.
این اتفاق در تاریخ بازار جهانی نفت بی‌سابقه است. استمرار این روند می‌تواند اثرات جبران ناپذیری بر صنعت نفت شیل ایالات متحده وارد کند. این ماجرا همچنین می‌تواند توجه مشتریان بزرگ نفت مانند چین را به سمت کشور‌های تولیدکننده نفت ارزان‌تر واقع در منطقه خاورمیانه، سوق دهد. آژانس بین‌المللی انرژی نیز در گزارش اخیر خود اعلام کرد؛ رشد عرضه جهانی نفت ۷۷۰هزار بشکه در روز خواهد بود که در مجموع به ۱۰۲ میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه در روز می‌رسد. افزایش احتمالی عرضه نفت خام، بیشتر از سوی تولیدکنندگان خارج از سازمان کشور‌های صادرکننده نفت (اوپک) و سایر اعضای اوپک پلاس خواهد بود.
