وام قرضالحسنه ازدواج یکی از مشوّقها و کمکهای دولت برای تشویق جوانان به تشکیل خانواده است؛ مسئلهای که مدتهاست متقاضیانش را به خود مشغول کرده است.
رئیسی قبل از انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ بر لزوم تسهیل این امر تأکید کرده بود و در سخنرانیها و مجامع رسمی بهصورت علنی این موضوع را عنوان کرده است. یکی از مسائلی که چندین ماه است که زوجهای جوان را به خود مشغول داشته، انتظار در صف دریافت این وام است؛ تا جایی که رئیسجمهور سال گذشته در آیین بزرگداشت هفتهی ملی ازدواج صراحتاً آن را مطرح و دستوری در این زمینه صادر کرد.
بر اساس این گزارش، غلامحسین اسماعیلی رئیسدفتر رئیسجمهور در تاریخ ۱۰ تیرماه ۱۴۰۲ در نامهای به فرزین رئیسکل بانک مرکزی دستور رئیسجمهور در این زمینه را در پنج محور ابلاغ کرد:
«۱- همه اختلالات ایجاد شده برای پرداخت وامهای ازدواج مرتفع شود.
۲- مصوبات شورای عالی جوانان در خصوص زمان معرفی متقاضیان به شعب رعایت و بانکها موظفاند ظرف پانزده روز ثبتنامکنندگان را به شعب ارجاع دهند.
۳- شعب بانکها فراتر از دستورالعملها در احذ تضمینها سختگیری نکنند.
۴- صف متقاضیان وام قرضالحسنه ازدواج تا پایان تابستان سال جاری باید به صفر برسد.
۵- بانکمرکزی موظف به پیگیری مدیران متخلف در این زمینه میباشد.»
پس از گذشت تابستان ۱۴۰۲ این صف کوتاهتر شد، ولی همچنان باقی مانده بود و به صفر نرسید.
خاندوزی وزیر اقتصاد ۱۳ دی ۱۴۰۲ از دستور مجدد رئیسجمهور برای خاتمه دادن به صف وام ازدواج تا آخر اسفندماه خبر داد و گفت در جلسه مجمع عمومی بانک مرکزی که با حضور رئیسجمهور برگزار شد، ایشان بر خاتمه دادن به صف وام ازدواج اشاره و تأکید کردند. امروز (۱۳ دی ۱۴۰۲) هم در جلسه هیئت دولت آقای رئیس جمهور این نکته را بهعنوان الزام و دستور مجدد تأکید کردند و رئیسکل بانک مرکزی هم تأکید کرد که همه مقدمات برای صفر یا به حداقل رساندن این صف تا پایان اسفندماه را انجام خواهند داد.
با این وجود، هماکنون هنوز شاهدیم که این صف به پایان نرسیده است.
خاندوزی سخنگوی اقتصادی دولت امروز (۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳) در نشست خبری در پاسخ به سوالی در اینباره توضیح داد " در راستای تأکید رییسجمهور مبنی بر صفر شدن و کاهش صف وام ازدواج، بانک مرکزی در ماههای پایانی سال گذشته برای اجرای این دستور تدبیر ویژهای داشت. ابتدای سال گذشته یک سهمیه مشخص برای بانکها برای پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری مشخص شده بود، ولی با دستور رییسجمهور، انتهای سال اخیر کارگروه ویژهای برای بانکهای ملی، ملت، سپه، تجارت و رفاه مجموعا ۲۰ همت تکلیف جدیدی و برای دو بانک رسالت و مهر از آن ۱۲ همت تکلیف جدید ابلاغ شد که مازاد بر سهمیه قبلیشان بود.
وی ادامه داد: این تدابیر به این منجر شد که سال گذشته ۷۷۲ هزار فقره وام ازدواج به مبلغ ۱۵۸ همت پرداخت شود و میزان این صف از حدود ۲۷۰ هزار نفر به کمتر از ۱۴۰ هزار نفر رسید.
سخنگوی اقتصادی دولت بیان کرد: در قانون بودجه امسال ۲۰۰ همت اعتبار برای وام ازدواج و فرزندآوری تخصیص داده شده است؛ از ابتدای سال تا نیمه اردیبهشت حدود ۱۰ همت تسهیلات پرداخت شده است. این عدد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته نشان از ۲۷ درصد پرداخت است، ولی چون تکالیف دولت افزایش بیشتری داشته امیدواریم در زمینه الزام شبکه بانکی بتوانیم دستاورد بهتری داشته باشیم.
خاندوزی در پاسخ به این بخش از سوال که بعضاً گزارشهایی وجود دارد که بعضی بانکها برای پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری میگویند که اعتبار ندارند، گفت: بانک مرکزی سهمیه به هر بانک را طبق ظرفیت آن بانک لحاظ میکند و حتماً تکالیف وفق قدرت پرداخت و توان اعتباردهی خود بانک تعریف شده است. "
این مطالبه هنوز وجود دارد که با توجه به دستور رسمی و چندبارهی رئیسجمهور، علت عدم اتمام این صف چیست و علیرغم تأکید بر پرداخت تسهیلات تکلیفی، بخشهای مربوطه چه برنامهای برای این مسئله دارند.
وام ازدواج یکی از اقدامات دولت برای حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است؛ این وام بهعنوان یک تسهیلات قرضالحسنه بدون بهره و با دوره بازپرداخت ۱۰ ساله و با سود ۴ درصد به زوجهای جوان پرداخت میشود.
مبلغ وام ازدواج در سال ۱۴۰۳ با توجه به سن متقاضیان تعیین شده و به زوجین زیر ۲۵ سال: ۳۵۰ میلیون تومان، زوجین زیر ۲۳ سال: ۳۰۰ میلیون تومان، زوجینی که بعد از سال ۱۴۰۱ به بعد ازدواج کردهاند ۳۰۰ میلیون است.
البته مبلغ وام ازدواج متقاضیان ایثارگر (جانبازان، آزادگان و فرزندان جانبازان، آزادگان و شهدا) ۲ برابر مبالغ بالاست.