انواع سقط جنین و عوارض آن
سقط جنین از جمله چالش‌های مربوط به باروری محسوب می‌شود که به خروج جنین قبل از هفته ۲۰ بارداری (چه به صورت خود به خود و چه عمدی)، قبل از رسیدن جنین به تکامل کافی برای حیات یا با وزن کمتر از ۵۰۰ گرم، گفته می‌شود.
سقط جنین شایع‌ترین عارضه بارداری در سه ماهه نخست است که موجب استرس و اضطراب روحی شدید در زوجین می‌شود؛ همچنین با وجود یک بار سقط جنین، احتمال سقط جنین در بارداری بعدی به حدود ۲۰ درصد می‌رسد.
انواع سقط جنین
• سقط جنین خود به خود: زمانی که سقط بدون استفاده از راه‌های دارویی و مکانیکی به صورت خود به خود رخ می‌دهد.
• سقط جنین عمدی: به معنای ختم بارداری با دارو و عمل جراحی قبل از ۲۰ هفته بارداری است که خود به دو دسته سقط درمانی و غیر قانونی تقسیم می‌شود.
• سقط طبی درمانی: زمانی است که ادامه بارداری به دلیل مشکلات مادر از سوی متخصص زنان و زایمان و پزشک قانونی تایید می‌شود؛ به عنوان مثال بیماری قلبی درجه بالا با فشارخون کنترل نشده، ناهنجار‌های جنینی مانند برخی اختلالات کروزومی و «آنانسفالی» که باید به تایید پزشک قانونی و متخصص زنان برسد، از جمله این موارد است.
• سقط غیرقانونی: به این نوع از سقط جنین که از سوی افراد غیر مسوول و غیر آموزش دیده انجام می‌شود، سقط غیر ایمن هم گفته می‌شود. انجام این نوع سقط در بیشتر کشور‌ها و مذاهب از جمله دین اسلام، حرام است.
همه انواع سقط جنین می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد، اما سقط‌های غیر ایمن می‌تواند عوارض کوتاه مدت و بلند مدت، یا عوارض جسمی و روحی روانی و مرگ به دنبال داشته باشد. تحقیقات نشان داده از هشت مورد مرگ مادری، یک مورد ناشی از سقط غیر ایمن است و در برخی مناطق جهان تا ۲۵ درصد و یا حتی بیشتر گزارش شده است.
عوارض سقط‌های غیر ایمن سقط جنین حتی زمانی که آزادانه انتخاب می‌شود، دارای خطر بروز پیامد‌های روان شناختی مانند ایجاد غم و افسردگی پس از سانحه و یا مشکلات جسمی، حتی خطر مرگ برای بانوان است.
اثرات روحی و روانی سقط جنین عمدی را به طور کلی می‌توان شامل استرس و اضطراب و افسردگی به ویژه در برخی افراد و هیجانات منفی ناشی از سقط عمدی بسیار قوی دانست که ممکن است در عرض چند روز تا چند سال پس از سقط رخ می‌دهد.
عوارض بلندمدت نیز شامل نارسایی دهانه رحم (سرویکس) و سرطان پستان نیز در برخی مطالعات به میزان بیشتر از ۴۴ درصد، گزارش شده است.
ناباروری ثانویه در ادامه عفونت لگن و نارسایی دهانه رحم و یا سندروم آشرمن (چسبندگی دیواره رحم یا آمدومتر) و اختلال در روابط زناشویی، همچنین احتمال سقط جنین در حاملگی بعد، زایمان زودرس، وزن کم نوزاد و مشکلات جفت که گاهی نیز منجر به عفونت و شوک عفونی می‌شود، از دیگر عوارضی است که مادر را در چنین مواردی تهدید می‌کند.
توصیه برای کاهش خطر سقط‌های خود به خود
• در موارد سقط خود به خودی تغییر در شیوه زندگی، کیفیت غذا و مصرف میوه و سبزی تازه به طور روزانه باعث کاهش احتمال سقط می‌شود.
• پرهیز از مصرف دخانیات و الکل خطر سقط جنین و ناهنجاری جنینی را کاهش می‌دهد.
• مصرف بیشتر از چهار فنجان قهوه در روز خطر بروز سقط را بالا می‌برد.
• کنترل نشدن دیابت وابسته به انسولین در سه ماهه نخست بارداری، خطر بروز سقط خود به خود را افزایش می‌دهد.
• به تاخیر نینداختن باروری
• انجام مشاوره قبل از بارداری موجب بارداری سالمتری می‌شود. برای پیشگیری از چنین مشکلاتی، ارتقای آگاهی سلامت مادران می‌تواند نقش کارآمدی داشته باشد. در همین راستا تلاش برای تحقق شعار «مادر آگاه، سلامت بارداری و نوزاد سالم» از اهداف باروری موفق و بهداشت باروری است.
