ارزیابی وعده های نامزدهای ریاست جمهوری؛ از زدن عوارضی در تنگه هرمز تا دلیوری گوشت و ساخت ۱۰ پالایشگاه ۱۰۰ میلیارد دلاری!

 در دوره پیشین انتخابات ریاست جمهوری، وعده های انتخاباتی بزرگی مانند ایجاد یک میلیون شغل، ساخت ۴ میلیون مسکن، کنترل تورم، .. ارائه شد. همه این وعده ها نه تنها محقق نشد، بلکه نرخ دلار در ۳ سال اخیر از ۲۴ هزار تومان به کانال ۷۰ هزار تومان رسید، نرخ گوشت گوسفندی از ۱۴۴ هزار تومان در ۱۴۰۰ به  قریب یک میلیون هزار تومان در سال جاری افزایش یافت. نرخ اجاره خانه در دولت سیزدهم حدود ۳ برابر افزایش یافت، دیگر اقلام، خدمات و کالا‌های اساسی نیز وضعیت مشابهی دارند، مردم دچار مشکلات شدید معیشتی شده اند، با این همه به نظر می‌رسد برخی کاندیدا‌ها بی توجه به شرایط اقتصادی خطیر کشور و وضعیت تحریم ها، روی حافظه کوتاه مدت مردم حساب کرده اند و قول‌های عجیب و غریبی می‌دهند، وعده‌های که با وضعیت اقتصادی کشور همخوانی ندارد.

شهرداری که پیک غذا می‌شود

زاکانی شهردار تهران که عملکرد وی در خصوص قرارداد‌های مبهم و کلان شهرداری مورد انتقاد زیادی قرار دارد، وعده داد که گوشت را دم در مردم به آن‌ها تحویل می‌دهد. این نوع نگاه سطحی نسبت به مشکلات عمیق و ساختاری اقتصادی دولت، از سوی منتقدان به عنوان نوعی عوام فریبی تفسیر شد، گویی که مشکلات مردم تحویل گوشت دم در است و نه قیمت بالای آن و قدرت خرید تحلیل رفته.

ساخت ۱۰ پالایشگاه!

ساخت پترو پالایشگاه شهید سلیمانی در جوار پالایشگاه ستاره خلیج فارس، قریب ۱۰ سال قبل مطرح شد، این واحد صنعتی برای پالایش ۳۰۰ هزار بشکه در روز طراحی شده و تکمیل آن به ۱۱ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد.

دولت سیزدهم و مسئولین وزارت نفت، به ویژه رئیس شرکت ملی پالایش و پخش از ابتدای دولت وعده تکمیل آن را دادند، وعده‌های که مانند دیگر قول‌های دولت روی زمین ماند. دلیل آن نیز ساده بود، در حالی که کل فروش سالانه نفت و میعانات کشور حدود ۳۵ میلیارد دلار است، تامین ۱۱ میلیارد دلار سرمایه برای ساخت این پترو پالایشگاه تقریباً ناممکن به نظر می‌رسد، به ویژه که به دلیل تحریم‌های شدید، امکان جذب فناوری و سرمایه گذاری خارجی نیز وجود ندارد.

با این همه سعید جلیلی نامزد چهاردمین دوره ریاست جمهوری از احداث «۱۰ پتروپالایشگاه» سخن گفت. با توجه به اینکه ساخت پترو پالایشگاه شهید سلیمانی هنوز بعد از ۱ دهه زمین مانده است، این وعده با انتقاد گسترده صاحبنظران مواجه شد، وی توضیحی نداد که قریب ۱۰۰ میلیارد دلار هزینه ساخت این ۱۰ پترو پالایشگاه را چگونه می‌خواهد تامین کند.

شایان ذکر است، کنسرسیوم بانکی سهامدار پترو پالایشگاه شهید سلیمانی به دلیل مشکلات مالی از تامین سرمایه این پروژه عاجز هستند.

تصاویر چند تیبای سعید جلیلی با شماره‌های مختلف که به ادعای برخی هزینه زیادی برای ضد گلوله کردن آن‌ها نیز صرف شده، در شبکه‌های اجتماعی بسیار واکنش برانگیز بوده است.

مهران مدیری بازیگر در یکی از سریال‌های خود داشتن چند ماشین هم شکل از سوی مسئولین برای القای ادعای ساده زیستی را به نمایش گذاشته بود، این بخش از فیلم مدیری در کنار تصاویر تیبا‌های مختلف سعید جلیلی به شکل گسترده‌ای وایرال شده است.

قهرمان صادرات ۱.۵ میلیون بشکه نفت

سعید جلیلی همچنین مدعی شد که ایده‌های او باعث رشد فروش نفت شده است، سیامک قاسمی اقتصاددان ضمن رد این ادعا، نرمش و چشم پوشی دولت دمکرات جو بایدن در برابر فروش نفت ایران به چین را عامل رشد فروش نفت دانست.

قالیباف هم در صداوسیما به این سخنان جلیلی طعنه زد و گفت: «این چه وضعی است که ۳۰ درصد پول فروش نفت در انتقال ارز از بین می‌رود».

سعید جلیلی از حقوق زنان گفت!

سعید جلیلی نامزد سوپرارزشی، همچنین قول داد که برای اشتغال زنان «مدل‌های بومی» به کار برده شود، وی توضیح زیادی در مورد ماهیت این گونه مدل‌ها ارائه نکرد.

جلیلی بیشتر به ارائه وعده‌های کلی و بدون جزئیات در مورد لزوم آبادانی کشور و توسعه روستایی اهتمام دارد. فسادستیزی از دیگر قول‌های جلیلی است،  مخالفان تلاش کردند با انتساب ساداتی نژاد وزیر سابق جهاد کشاورزی به حلقه یاران او، این سخنان را زیر سوال ببرند.

زدن عوارضی در تنگه هرمز

سخنان سعید جلیلی در مورد امکان درآمدزایی ۱۰ میلیارد دلاری از تنگه هرمز نیز از سوی کارشناسان حقوق بین الملل «عجیب» برآورد شد. این تنگه یک آبراه بین المللی است و امکان اینکه یک کشور  اصطلاحاً در آن عوارضی ایجاد کرده مقدور نیست و به احتمال زیاد به جنگی بزرگ در منطقه ختم می‌شود.

قالیباف به راستگرایان قول ساماندهی اتباع داد

 سردار سرلشکر دکتر خلبان محمدباقر قالیباف نیز مانند اسلاف اصولگرای خود در انتخابات ۱۴۰۰ به سراغ فعالین بورس رفت و قول داد که مشکلات «تامین مالی» و «بازار ثانویه» را مورد توجه قرار دهد، وعده‌های که با نگاه‌های تردیدآمیز فعالانی مواجه شد که به اصطلاح گوششان از چنین سخنانی آکنده است.

توهین به میلیون‌ها کارمند!

در پرسش و پاسخ‌های تلویزیونی،سیاح مشاور نشسته بر سمت چپ محمدباقر قالیباف، خطاب به کارکنان دولت گفت: «تو اگه شعورش را داشتی که بیزینس پلن چیست که اینجا پشت میز حکومت وای نمی‌ایستادی علاف ۲۰_۳۰ میلیون باشی». بسیاری از منتقدان این سخنان را توهین به کارکنان دولت ارزیابی کرده و خواستار عذرخواهی قالیباف شدند.

مشاور قالیباف در پخش زنده وی را «مرد جنگی» خواند و با اشاره به طرح‌های مانند پلیس به علاوه ده، تلاش کرد تا برای وی کردیت به ارمغان آورد.

دیگر مشاور اقتصادی قالیباف در صداوسیما مجید شاکری، اصولگرای تندی  بود که به دلیل تهیه نامه در مخالفت با واردات واکسن، حمله به شاخص بورس و حملات شدید به میرحسین موسوی مشهور است و چهره محبوبی در میان فعالان اقتصادی محسوب نمی‌شود.

عرضه ۳۳۰ هزار هکتار زمین به مردم

فرمانده سابق نیروی انتظامی همچنین قول داد یک ماده برنامه هفتم را که حاکی از مردمی سازی ۳۳۰ هزار هکتار زمین است را «با برنامه ریزی دقیق و سرعت بالا» اجرایی خواهد کرد.

با توجه به اینکه این زمین‌ها غالباً در عرصه‌های بیابانی دور از شهر‌ها قرار دارد، گفته می‌شود ساخت آن‌ها به میلیارد‌ها دلار سرمایه نیاز دارد، بودجه‌ای که با توجه به قدرت خرید اندک مردم، کسری بودجه دولت و تحریم ها، چندان تامین شدنی به نظر نمی‌رسد.

او همچنین قول داد در مورد «مسئله اتباع چاره جویی قاطعانه ای» انجام دهد. وعده‌ای که با استقبال شهروندان راست گرا و فعالان کمپین اخراج افغانی مواجه شد، گفته می‌شود قریب ۸ تا ۱۰ میلیون شهروند افغانستانی در ایران سکونت دارند.

پدیده مناظرات

مصطفی پورمحمدی وابسته به طیف میانه رو اصولگرایان سخنور و مسلط ظاهر شده است، با این همه، هزاران پست در شبکه‌های اجتماعی در خصوص نقش وی در پرونده جنجالی دهه ۶۰  اشتراک گذاری شده است. پورمحمدی تلاش کرد خود را فردی قدرتمند و مسلط نشان دهد و تا کنون در خصوص همه مسائل اقتصادی مواضع مبهمی از خود نشان داده است.

وزیر سابق کشور همچنین مدعی شد که در انتقال فناوری‌های نانو تکنولوژی، بیوتکنولوژی و فضایی به کشور نقش داشته است، وی گفت: «البته به قیانه من آخوند نمی‌آید (این کارها)!»

وی به شکلی رمانتیک شعار خود را «قرار عاشقانه با مردم؟!» و خرد، شادی و شادمانی اعلام کرد.

گشت ارشاد و احادیث مکرر

مسعود پزشکیان نیز در پاسخ به پرسش‌های اقتصادی تلاش کرده تا به جواب‌های کلی و لزوم واگذاری مسائل به کارشناسان و خبرگان بسنده نمایید. وی مخالفت خود را با گشت ارشاد اعلام کرد، هرچند منتقدان مدعی شدند که مسئله حجاب در حیطه اختیارات رئیس جمهور نیست، استفاده مکرر او از احادیث عربی نیز بازخورد‌های مثبت و منفی زیادی در میان مردم داشت.

وی گفت از اینکه مردم برای تهیه غذا تا کمر در سطل‌های زباله خم می‌شوند احساس شرمساری دارد.

پزشکیان، میدری معاون سابق وزارت کار و عبده تبریزی رئیس اسبق بورس را به عنوان مشاور اقتصادی با خود به صداوسیما برد، پویشگران معترض زن زندگی آزادی، سخنان احمد میدری در خصوص مهسا امنینی را باز نشر کرده اند، میدری در این ویدئو می‌گوید با وجود آنکه سید ابراهیم رئیسی به منزل امینی زنگ زد، اما از او تشکر نشد.

پزشکیان در همایش زنان گفت: «ما باید کتک بخوریم نه زنان». تا بدینجای کار کمپین رسانه‌ای پزشکیان بازخورد بیشتری در میان مردم داشته، هر چند تا بر انگیختن آراء خاکستری فاصله بسیار زیادی دارد.