چغندر انواع مختلفی دارد؛ اما آنچه ما به طور معمول استفاده میکنیم چغندر قرمز است که پخته شده آن را لبو میگوییم. همان لبویی که یار شبنشینیهای زمستان و پای ثابت شب یلدای خیلی از خانوادههای ایرانی است.
چغندر را میتوان در سالادها، سوپها، اسموتیها و حتی به صورت آب چغندر استفاده کرد. اگر به دنبال رنگ خوراکی طبیعی هستید نیز میتوانید به این سبزی پرخاصیت اعتماد کنید. چغندر سرشار از ویتامینها، مواد معدنی و ترکیبات مغذی مورد نیاز بدن است. از آنجایی که چغندر کم کالری و فاقد کلسترول است میتوانید آن را جایگزین میانوعدههایی مانند کیکها و مواد غذایی شیرین کنید. البته به شرطی که در حین پخت به آن شکر زیادی اضافه نکنید. در این مطلب قصد داریم این گنجینه قرمزرنگ را بیشتر معرفی کنیم.
چغندر برای سلامت قلب
فیبرهای موجود در چغندر با افزایش کلسترول خوب خون و کاهش کلسترول بد و تریگلیسیرید کمک میکنند. این مسئله نیز باعث کاهش خطر بروز مشکلات قلبی میشود. «بتائین» موجود در چغندر به کاهش میزان «هموسیستئین» که یک ترکیب شیمیایی مضر برای رگهای خونی است کمک میکند. به همین دلیل نیز اگر چغندر مصرف کنید میتوانید خطر برخی از بیماریهای قلبی عروقی مانند تصلب شرایین، سکتههای قلبی و سکتههای مغزی را کاهش دهید.
چغندر برای پیشگیری از ابتلا به برخی سرطانها
چغندر در پیشگیری از ابتلا به سرطان پوست، ریه و کولون مؤثر عمل میکند. این ماده غذایی پرخاصیت حاوی رنگدانهای به نام «بتاسیانین» است که میتواند جلوی رشد سلولهای سرطانی را بگیرد. باید بدانید که نیتراتهایی که به عنوان نگهدارنده در برخی گوشتها استفاده میشود باعث تحریک تولید ترکیبات «نیتروزامین» در بدن شده و این مسئله نیز به خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد.
چغندر برای تقویت سیستم ایمنی بدن
چغندر منبع خوب ویتامین C است. این ویتامین نیز تأثیر زیادی در پیشگیری از علائم آسم داشته و یک آنتیاکسیدان قوی محسوب میشود؛ بنابراین به تقویت دستگاه ایمنی بدن کمک کرده و فعالیت گلبولهای قرمز را بهبود میدهد. اگر در اغلب مواقع احساس بیماری و ناخوشی دارید احتمالاً بدنتان آمادگی لازم را برای مقابله با ویروسها، قارچها و سموم محیط پیرامونتان ندارد. این عوامل مخرب و بیماریزا همیشه وجود دارند، اما خطر بیمار شدن شما به قدرت دستگاه ایمنی بدنتان بستگی دارد؛ بنابراین لازم است که خودتان را تقویت کنید. خوردن لبو یکی از روشهای جذب ویتامین C و تقویت سربازهای بدن است.
چغندر برای پیشگیری از مشکلات بینایی
سلامت چشمها از اهمیت ویژهای برخوردار است. بتاکاروتن موجود در چغندر از کوری مربوط به آسیب ماکولای چشم پیشگیری کرده و خطر بروز آب مروارید را کاهش میدهد. با وجود اینکه این دو مشکل با گذر عمر بسیار رایج است، اما میتوانید با مصرف سبزیجاتی مانند چغندر از بروز آنها تا حد ممکن جلوگیری کنید. علاوه براین میتوانید با مشورت با پزشکتان هر هفته حداقل یک مرتبه آب چغندر میل کنید. برای تهیه این معجون به یک عدد چغندر کوچک، یک عدد پرتقال بزرگ و دو عدد هویج نیاز دارید. آب پرتقال را بگیرید و به همراه سبزیجات دیگر در مخلوطکن بریزید. کاملاً میکس کنید تا به صورت یک آبمیوه صاف در بیاید. لازم است که این نوشیدنی را بلافاصله مصرف کنید تا خاصیت خود را از دست ندهد.
چغندر برای تقویت قوای جنسی
چغندر یک ویاگرای طبیعی است و مصرف آن مانند یک داروی تقویت جنسی خوب عمل میکند. این خاصیت چغندر به میزان بالای بور موجود در آن مربوط میشود که باعث افزایش هورمونهای جنسی میشود. چغندر باعث افزایش تولید «اکسید نیتریک» میشود که رگهای خونی را منبسط کرده و جریان خون را به سمت آلت مردانه افزایش میدهد؛ بنابراین باعث افزایش نعوظ شده و مدت رابطه جنسی را طولانیتر میکند. این سبزی قرمزرنگ افزایشدهنده میل جنسی است و قدرت باروری را بالا میبرد. از طرف دیگر باعث افزایش تحرک اسپرماتوزوئیدها میشود. اگر میخواهید باردار شوید بهتر است چغندر بیشتری مصرف کنید.
چغندر برای افزایش انرژی
چغندر حاوی میزان قابل توجهی کربوهیدرات است که تأمینکننده کالری سالم برای بدن محسوب میشود. زمانی که بدن میزان مناسبی کربوهیدرات دریافت میکند عملکرد بهتری دارد. در مواقعی که روز پرکاری در پیش رو دارید حتماً به جای نوشیدنیهای انرژیزا و ... چغندر میل کنید. اگر اهل ورزش هستید نیز بدانید که با مصرف این سبزی غدهای تنفس بهتری در حین ورزش خواهید داشت، چون میتوانید اکسیژن بیشتری جذب کنید. اگر قبل از دویدن دلتان هوای یک خوراکی ترد میکند میتوانید به چیپس چغندر فکر کنید. این میان وعده همچنین برای رفع گرسنگی و یا ریزهخواریها نیز مناسب است؛ بنابراین بدون اینکه کالری زیادی دریافت کنید انرژی کسب میکنید و حتی در حین تماشای فیلم مورد علاقهتان تنقلات سالمی برای میل کردن دارید.
چغندر برای پیشگیری از سکته مغزی
کمبود پتاسیم ممکن است خطر بروز سکته مغزی را افزایش دهد. خوشبختانه چغندر، پتاسیم مورد نیاز بدن را تأمین میکند. پتاسیم یک ماده معدنی باارزش است، چون عروق خونی را نرم و انعطافپذیر نگه میدارد و فشارخون را کاهش میدهد. به این ترتیب نیز از بروز لختههای خونی که ممکن است به بدن حمله کرده و باعث انسداد عروق شوند پیشگیری میکند.
چغندر سرشار از آنتیاکسیدانها
چغندر قدرت آنتیاکسیدانی بالایی دارد بهویژه به خاطر میزان بالای پولیفنولهای موجود در آن. به همین دلیل نیز میتواند با مقابله با اثرات منفی رادیکالهای آزاد که به سلولهای بدن آسیب میرسانند با پیری زودهنگام مقابله کند.
چغندر برای بهبود عملکرد رودهها
میزان بالای فیبر موجود در چغندر (۱۰۰ گرم چغندر حاوی ۲ تا ۳ گرم فیبر است) باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش شده و میزان روزانه فیبر بدن را تأمین میکند. در واقع مصرف منظم سبزیجاتی مانند چغندر باعث بهبود هضم غذا شده و از بروز مشکلاتی مانند یبوست پیشگیری میکند.
چغندر برای پاکسازی کبد
اگر به هر دلیلی در مصرف قند، شیرینیجات، چربی یا الکل زیادهروی کردهاید بهترین راهحل استفاده از چغندر است. چون این ماده غذایی حاوی بتائین است که خواص آنتیاکسیدانی بالایی دارد و از کبد محافظت میکند. برای این کار در تهیه آبمیوههایتان مقداری آب چغندر نیز استفاده کنید.
چغندر برای کاهش التهابهای بدن
چغندر سرشار از آنتیاکسیدان است؛ بنابراین برای پیشگیری از پیشرفت بیماریهای التهابی مزمن مانند چاقی مفرط یا بیماری کرون مؤثر عمل میکند. توصیه میشود که هر هفته حداقل یکبار چغندر را به هر صورتی که بیشتر میپسندید در برنامه غذاییتان بگنجانید.
چغندر مفید برای مغز
مصرف منظم چغندر روشی خوب برای پیشگیری از زوال عقل و بیماری آلزایمر در نزد سالمندان است. چغندر باعث افزایش جریان خون به سمت مغز شده و مواد مغذی آن به پیشگیری از آسیبهای وارده به مغز کمک میکند. چغندر همچنین باعث تقویت حافظه و افزایش قدرت یادگیری میشود. البته یادتان باشد که این ماده غذایی جای داروهای تجویزشده توسط پزشک برای رفع مشکلات مربوط به سلامتی را نمیگیرد.
چغندر برای ایجاد احساس سیری
اگر میخواهید چند کیلو وزن کم کنید میتوانید به سراغ چغندر بروید. این ماده غذایی مفید همیار لاغری است. چون سرشار از فیبر و مواد مغذی است که به کاهش وزن کمک میکنند. در واقع به دلیل دارا بودن فیبر آب را به خود جذب کرده و فضای بیشتری در معده میگیرد؛ بنابراین باعث ایجاد احساس سیری فوری و طولانیمدتی میشود. این مسئله نیز به کاهش وزن کمک میکند. میتوانید از این ماده غذایی مفید در تهیه انواع سوپها، سالادها، نوشیدنیها یا حتی مایونز گیاهی استفاده کنید و از خواص آن بهره ببرید.
احتیاط
البته توصیه میشود دچار زیادهروی و افراط نشوید و بیش از اندازه چغندر میل نکنید؛ چون حاوی اگزالاتها است و این مواد ممکن است باعث کریستالی شدن برخی مایعات بدن شوند؛ بنابراین اگر از مشکلات مربوط به کلیهها یا سنگ کلیه رنج میبرید بهتر است به طور کلی از مصرف چغندر و بهویژه آب چغندر بپرهیزید.