کنعانی: درباره رویکرد‌های آتی اظهارنظر نمی‌کنم
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه امروز (دوشنبه) ۱۸ تیر ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی در ابتدا فرارسیدن ماه محرم را تسلیت گفت.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: چهلمین روز شهادت رئیس جمهور خدوم و مردمی جمهوری اسلامی ایران و شهید امیرعبداللهیان و دیگر همراهان را پشت سر گذاشتیم. یک بار دیگر به روح بلند این شهدای گرانقدر و مسیر خدمت به ملت بزرگ ایران ادای احترام کرده و به روح بلندشان درود می‌فرستیم.
کنعانی افزود: بعد از گذشت حدود ۵۰ روز از شهادت رئیس جمهور ملت ایران یک بار دیگر در تاریخ پرشکوه و افتخارآمیز خود صفحه زرین دیگری را در تاریخ ۴۵ ساله انقلاب اسلامی رقم زد. برگزاری انتخابات مهم و باشکوه چهاردهمین دوره ریاست جمهوری خوشبختانه تحت هدایت حکیمانه مقام معظم رهبری با برنامه ریزی متعهدانه و مسؤولانه دولت و با مشارکت مسؤولانه کاندیدا‌های ریاست جمهوری و مهمتر از همه حضور باشکوه مردم هوشیار و بصیر ایران برگزار شد.
* تبریک به منتخب مردم
وی گفت: برگزاری این انتخابات آن هم دو انتخابات پشت سر هم در دو هفته متوالی پس از گذشت حدودا ۵۰ روز از شهادت رئیس جمهور توسط دولت ایران و مشارکت پرشکوه ملت نشانگر عمق استقرار و نهادینه شدن مردمسالاری دینی در ایران است. اینکه دولت در کوتاه‌ترین زمان زمینه برگزاری انتخابات آزاد و شفاف با حضور نامزد‌های مختلف را برنامه ریزی و زمینه حضور باشکوه ملت را در داخل و خارج برای دادن رای و ایفای مسؤولیت خود در رقم زدن سرنوشت سیاسی کشور فراهم کند. اتفاق باشکوهی است.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: برگزاری این انتخابات آزاد و شفاف در این بازه زمانی کم آن هم بعد از رخداد سهمگین و تلخ یک ثبت درخشان در تاریخ تحولات مهم و ارزشمند جمهوری اسلامی ایران است که هم دولت به مردمسالاری دینی متعهد و پایبند است و هم نسبت به اخذ رای شهروندان مسؤولانه عمل می‌کند.
کنعانی هم به دولت برای برگزاری انتخابات و هم به ملت برای رقم زدن این صفحه پرشکوه تبریک می‌گویم و هم به آقای پزشکیان رئیس جمهور منتخب ملت بزرگ ایران تبریک می‌گویم که موفق شدند رای اعتماد ملت بزرگ ایران هم در داخل و هم در خارج از کشور را کسب کند. برای رئیس جمهور منتخب آرزوی موفقیت می‌کنیم و دستگاه دیپلماسی از تمام ظرفیت‌های حرفه‌ای و کارشناسی و توان درخشان خود در حوزه سیاست و روابط خارجی برای کمک به رئیس جمهور منتخب در تحقق اهداف و برنامه‌های رئیس جمهور و تحقق منافع ملی ایران همه تلاش خود را به کار خواهند بست.
سخنگوی وزارت خارجه از هموطنان ایرانی در خارج از کشور برای حضورشان در انتخابات تشکر کرد.
* دستاورد‌های دولت سیزدهم در عرصه سیاست خارجی
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به پرسشی درباره مهمترین دستاورد‌های دستگاه دیپلماسی در حوزه همسایگان و منطقه گفت: عملکرد دستگاه دیپلماسی به عنوان بخشی از عملکرد دولت ایران به طور قطع زیر نگاه نافذ ملت بزرگ ایران قرار دارد و در فواصل مختلف گزارش عملکرد و پیشرفت‌های دستگاه دیپلماسی را در چارچوب برنامه‌های تعریف و اعلام شده دولت سیزدهم به اطلاع ملت ایران رساندیم.
وی عنوان کرد: با توجه به نگاه همسایه محوری و توجه ویژه به چندجانبه گرایی و استفاده از سازوکار‌های چندجانبه دستاورد‌های چشمگیر و روشنی را در ۳ سال گذشته شاهد بودیم. ارتقای مناسبات با کشور‌های همسایه در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی و روابط مردم و بازسازی روابط سیاسی با برخی از کشور‌ها در منطقه که به دلایل مختلف دچار آسیب شده بود و از سرگیری روابط با این کشور‌ها و تقویت مناسبات ایران با دیگر کشور‌ها در حوزه منطقه و فرامنطقه در زمینه سیاسی، اقتصادی و تجاری و نقش موثر ایران در تقویت همکاری‌های منطقه‌ای در چارچوب ارتقای ثبات و امنیت در منطقه و توجه به سازوکار‌های چندجانبه و عضویت موثر ایران در سازوکار‌هایی نظیر شانگ‌های و بریکس، ظرفیت‌های مهمی است که ایران با نگاه درست به آن‌ها در اختیار گرفت و عملا با زمینه سازی برای عضویت و مشارکت کامل به عنوان عضو کامل در این سازوکار‌ها امکان استفاده از ظرفیت‌های نهفته در این سازوکار‌ها را برای پیشبرد منافع ملی در اختیار خود قرار داد.
* رقم زدن صفحات جدید در حوزه اقتصادی
کنعانی افزود: توجه به سازوکار‌های بین‌المللی و عضویت موثر در برخی از سازوکار‌هایی که ایجاب می‌کرد با استفاده از این ظرفیت‌ها به تقویت مناسبات چندجانبه ایران به ویژه در تامین منافع اقتصادی کشور بپردازیم.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: تقویت همکاری‌ها با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و رقم زدن صفحات جدید در گسترش مناسبات ایران در حوزه اقتصادی، امضای موافقتنامه تجارت آزاد، تقویت مناسبات با کشور‌های حوزه پیرامونی از جمله توجه به تحولات حساس در حوزه قفقاز و همچنین تلاش برای ثبات در منطقه و حل و فصل اختلافات موجود در منطقه و نقش موثر ایران در تقویت همکاری‌های منطقه‌ای برای مقابله با زمینه‌های ناامنی، بی ثباتی و مبارزه هدفمند با پدیده تروریسم از جمله عملکرد‌های دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم است که هر کدام در سرفصل خود قابل تبیین است.
* در دوره جدید شاهد تقویت مناسبات با کشور‌ها و ملت‌ها خواهیم بود
وی در پاسخ به سؤالی درباره پیام‌های تبریک بعد از انتخابات و تاثیر انتخابات بر تحولات منطقه اظهار داشت: برگزاری انتخابات در مقیاس ریاست جمهوری و در بازه زمانی کوتاه جزو موفقیت‌های مهم یک دولت و ملت است. این نشانگر عمق ثبات و پایداری و امنیت در جمهوری اسلامی ایران و پیوند مستحکم بین ملت، دولت و نظام است.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: این مولفه‌ها و عناصر از منظر کشور‌های مختلف در منطقه و خارج از منطقه و از منظر ملت‌های دنیا نشانگر آن است که با کشوری در حال تعامل و همکاری هستند که از عناصر قدرت و اقتدار به اندازه کافی برخوردار است.
کنعانی افزود: این انتخابات یک موفقیت بزرگ دیگر برای ملت و دولت و نظام جمهوری اسلامی ایران و ارتقا دهنده نقش ایران در صحنه بین‌المللی است و قطعا کشور‌های مختلف و سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بعد از این برای ایران یک حساب جدید و ویژه‌ای برتر از دوره ماقبل انتخابات باز خواهند کرد.
این دیپلمات ارشد ایرانی اضافه کرد: ایران در ۴۵ سال نشان داد کشوری باثبات و مقتدر در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی است.
وی گفت: اطمینان داریم در دوره جدید شاهد تقویت مناسبات با کشور‌ها و ملت‌ها و نقش آفرینی موثر ایران در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی خواهیم بود.
* مراسم تحلیف رئیس جمهور منتخب
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره دعوت از دیگر کشور‌ها برای شرکت در مراسم تحلیف رئیس جمهور منتخب گفت: هر برنامه ریزی برای مراسم تحلیف توسط دولت و مجلس انجام شود، وزارت خارجه قطعا مجری برنامه تنظیم شده خواهد بود و همانند ادوار گذشته با همه توان و استفاده از تجارب حرفه‌ای خود در مشارکت فعال و موثر در برگزاری مراسم تحلیف همه تلاش و ظرفیت‌های دیپلماتیک و حرفه‌ای خود را به کار خواهد گرفت.
وی بیان کرد: مشورت‌ها و برنامه ریزی‌ها در حال انجام شدن است و دستگاه دیپلماسی همه تلاش خود را به کار خواهد بست.
* درباره رویکرد‌های آتی اظهارنظر نمی‌کنم
کنعانی درباره احیای مذاکرات برجام در دوره جدید اظهار داشت: مذاکرات رفع تحریم‌ها سازوکار روشن و مشخصی دارد. دولت سیزدهم در چارچوب رویکرد‌های اصولی نظام و سیاست‌های کلی تعیین شده در این خصوص همه تلاش‌ها و ابتکارات دیپلماتیک خود را تا این لحظه به کار بست و تا روزی که این دولت مسؤولیت امور را در اختیار دارد همه تلاشهای خود را در چارچوب سازوکار‌های تعریف شده ادامه خواهد داد.
وی گفت: اینکه در آینده چطور عمل خواهد شد باید در دولت جدید منتظر باشیم. در دوران رقابت‌های انتخاباتی هم نامزد‌ها دیدگاه‌ها و رویکرد‌های مدنظر خودشان را به طرق مختلف از جمله در مناظره‌ها به سمع و نظر ملت ایران رساندند. درباره رویکرد‌های آتی اظهارنظر نخواهم کرد.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: ما برای تامین منافع ملت و حقوق مسلم و تعریف شده آن‌ها همه تلاش را تا الان انجام داده و تلاشهای لازم را ادامه خواهیم داد.
* تکذیب می‌کنم
خبرنگاری پرسید که اخباری منتشر شده درباره اینکه روسیه روند عضویت ایران در بریکس را متوقف کرده و کنعانی گفت: چنین چیزی را به شدت تکذیب می‌کنم.
* نقل و انتقالات بانکی بین ایران و روسیه
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به پرسشی درباره اتصالات شبکه‌های بانکی بین ایران و روسیه و نقل و انتقالات بانکی بین دو کشور گفت: با توجه به هدفگذاری بین دو کشور مذاکرات فنی انجام و زیرساخت‌های فنی آن فراهم آمده است. مشورت‌ها بین مقامات بانک مرکزی دو کشور اخیرا انجام شده و می‌توانیم بگوییم پیشرفت‌های بسیار زیادی را داشتیم و امیدواریم در بازه زمانی تعریف شده بین دو کشور شاهد فراهم آمدن امکان استفاده شهروندان دو کشور از نقل و انتقالات بانکی با استفاده از زیرساخت‌های مشترک دو کشور باشیم.
وی افزود:علاوه بر سازوکار دوجانبه تعریف شده بین ایران و روسیه و هماهنگی‌های نهایی برای اتصال پیام رسان‌های بومی دو کشور از طریق بانک‌های مرکزی را انجام و شرایط لازم فنی را برای تسویه حساب‌های تجاری با استفاده از ارز‌های ملی دو کشور فراهم آوردیم؛ فراتر از آن در حال مذاکره هستیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ایران پیشنهاد خودش را به روسیه ارائه کرد که بتوانیم این سازوکار را به کشور‌های عضو بریکس تعمیم و تسری دهیم و این را به عنوان سازوکار مشترک در حوزه بریکس مورد استفاده قرار دهیم. طرف روسی هم نگاه و نظر مثبت دارد و مشورت‌ها و گفتگو‌ها در حال انجام است.
کنعانی گفت: امیدواریم علاوه بر سازوکار دوجانبه‌ای که برای تراکنش‌های مالی ایران و روسیه در راستای تسهیل تبادل تجاری بین شهروندان ایران و روسیه فراهم بیاید، شاهد گسترش چنین سازوکاری در بین کشور‌های عضو بریکس هم باشیم.
* در حوزه منطقه‌ای و بین‌المللی در شرایط اقتدار هستیم
وی در پاسخ به سؤالی گفت: مذاکرات و توافقات یک مسیر دو طرفه است. هر توافقی دارای دو طرف است. دولت ایران در تحقق منافع ملت و تامین منافع و مصالح ملی از همه ظرفیت‌ها و ابزار خود از جمله ابراز دیپلماتیک استفاده خواهد کرد. توافق برجام هم نتایج حاصله یک روند دیپلماتیک بوده است و اینکه ما در مسیر دیپلماتیک همه تلاش را انجام دادیم که حقوق مسلم ملت ایران را در حوزه هسته‌ای تثبیت کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: ما در مسیر سیاست خارجی به ویژه در طول سه سال گذشته رویکرد‌های روشنی را داشتیم و تجربه کردیم. مسیر سیاست خارجی ما مسیر کاملا معقولانه و منطقی را طی کرده است. سیاست تعامل با کشور‌های مختلف دنیا مبتنی بر عزتمندی کشور و ملت، توسعه روابط با کشور‌های مختلف در چارچوب احترام، منافع و تمرکز بر سیاست همسایگی و استفاده از ظرفیت‌های موجود و نهفته در چندجانبه گرایی؛ نتایج مثبت همه این‌ها در مقابل دیدگان ملت قرار دارد.
کنعانی گفت: توسعه مناسبات با کشور‌های مختلف منطقه، همسایگان مرزی و منطقه‌ای و کشور‌های دوردوست، انضمام ایران به سازوکار‌های چندجانبه و تنظیم مناسبات دوستانه و سازنده در حوزه‌های مختلف از جمله تجاری و اقتصادی با کشور‌های مختلف، همه به تقویت قدرت و قوت ملی ایران به ویژه در چانه زنی‌های دیپلماتیک اضافه خواهد کرد.
کنعانی افزود: در چانه زنی‌های دیپلماتیک آتی برای تحقق حقوق مسلم خود در موضوع هسته‌ای و مذاکرات رفع تحریم‌ها در شرایط خوبی قرار داریم و دولت آتی هم حتما با استفاده از این عناصر قوت و قدرت ملی برای تحقق منافع ملت ایران به ویژه در موضوع هسته‌ای و زدودن تحریم‌ها از این عناصر به خوبی استفاده خواهد کرد.
وی گفت: ایران در حوزه منطقه‌ای و بین‌المللی در شرایط اقتدار قرار دارد.
* کانال‌های گفت‌وگوی دیپلماتیک باز است
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات ایران و آمریکا در عمان که چندی پیش خبر آن منتشر شد نیز بیان کرد: کانال‌های گفت‌وگوی دیپلماتیک ما به صورت غیرمستقیم با طرف‌های مذاکره کننده از جمله آمریکا برقرار است و کانال‌های دیپلماتیک باز است و روش‌های مختلفی را برای تبادل پیام داریم و گفتگو‌های غیرمستقیم و با واسطه هم در فواصل انجام شده است.
کنعانی خاطرنشان کرد: روند مذاکرات روند جاری است و جزییات آن را هر زمانی ضرورت ببینیم در اختیار قرار می‌دهیم.
وی بیان کرد: این یک روند است و امیدواریم روند مذاکرات بتواند ما را به نتیجه لازم برساند و برای تحقق حقوق ملت ایران از همه ظرفیت‌های دیپلماتیک خود استفاده خواهیم کرد. ایران همواره پایبند به میز مذاکره بوده و هیچ زمان در مسیر تحقق منافع ملی از رویکرد‌ها و مذاکرات دیپلماتیک شانه خالی نکرده است.
* در حمایت از ملت لبنان در زمان مقتضی هیچ تردیدی نمی‌کنیم
کنعانی در پاسخ به سؤالی درباره احتمال حمله رژیم صهیونیستی به لبنان و موضع ایران بیان کرد: به استقبال تحولات نمی‌رویم. درباره لبنان دیدگاه روشنی داریم، هرگونه تعدی و تجاوز رژیم به لبنان زمینه ساز تشدید تنش و بی ثباتی و ناآرامی در منطقه خواهد بود و صلح و ثبات منطقه را مورد تهدید قرار می‌دهد.
وی گفت: اقدامات ماجراجویانه این رژیم می‌تواند امنیت و ثبات را در کل منطقه و جهان تحت تاثیر قرار دهد. دنیا مسؤولیت دارد نسبت به اقدامات ماجراجویانه این رژیم با قاطعیت عمل کند.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: تجربه نشان داد که ملت و دولت و ارتش لبنان در حمایت از امنیت ملی خود کشور و ملت مقتدری هستند و مقاومت در لبنان، اکنون قدرتمندتر از هر زمان دیگری آماده دفاع از امنیت کشور و شهروندان خود است.
وی گفت: جمهوری اسلامی ایران حمایت از امنیت و مردم و مقاومت لبنان را برای خود اصل می‌داند و در حمایت از ملت لبنان و امنیت این کشور در زمان مقتضی هیچ تردیدی به خود راه نخواهد داد.
کنعانی تصریح کرد: این رژیم باید متوجه پیامد‌های هرگونه اقدام ماجراجویانه خود در منطقه به ویژه نسبت به لبنان باشد.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: انتظار ما از دولت‌های میزبان به ویژه در برخی از کشور‌های اروپایی این است که به مسؤولیت خود در فراهم سازی شرایط لازم برای حضور شهروندان ایرانی پای صندوق‌های رای بدون دغدغه و احساس ناامنی اقدام کنند.
وی گفت: شاهد همکاری‌های بسیار خوبی از سوی تعدادی از کشور‌ها در حوزه اروپا بودیم، ولی متاسفانه تعدادی از کشور‌ها به مسؤولیت خود عمل نکردند و شاهد برخی موارد بودیم.
* همانند هر دوره‌ای در خدمت دولت منتخب خواهیم بود
کنعانی بیان کرد: دستگاه دیپلماسی بخشی از دولت است و به عنوان وزارتخانه حاکمیتی همانند هر دوره‌ای در خدمت دولت منتخب خواهد بود و در این خصوص با تمام توان و قوا عمل خواهد کرد و مشورت‌ها و تبادل نظر با رئیس جمهور منتخب در عالی‌ترین سطح انجام شده و تا زمان تشکیل دولت جدید و استقرار و آغاز به کار آن ادامه خواهد یافت. دستگاه دیپلماسی جزو شاکله دولت است.
* شهروند ایرانی زندانی در انگلیس
وی در پاسخ به سؤالی گفت: ایران در عمل اثبات کرد در حمایت از حقوق ملت ایران از جمله آزادی شهروندان از زندان‌ها در دیگر کشور‌ها عمل کرده و شاهد آزادی تعدادی از زندانیان بودیم. بار‌ها گفته‌ایم دستگاه دیپلماسی حمایت حقوقی و کنسولی و سیاسی از شهروندان خارج از کشور و زندانیان در خارج از کشور را وظیفه اولویت دار برای خود می‌داند.
کنعانی درباره شهروند ایرانی زندانی در انگلیس بیان کرد: در طول بازه زمانی ۱۲ ساله که شهروند ایرانی در انگلیس بود تلاشهای زیادی را انجام دادیم و از حمایت‌های حقوقی و کنسولی ما برخوردار بوده و دسترسی کنسولی، مکاتبات حقوقی و سیاسی با مراجع ذیربط انگلیس و حضور در جلسات دادگاه و دفاع از این شهروند و ارائه دفاعیه به جهات ذیربط و ... انجام و دیدار و مشورت با خانواده این شهروند انجام داد و این تلاش‌ها ادامه خواهد یافت. گفتگو با سفارت انگلیس در تهران هم انجام شد.
سخنگوی وزارت خارجه خاطرنشان کرد: به تلاش‌ها برای آزادی شهروند ایرانی زندانی در انگلیس ادامه خواهیم داد.
* روابط با چین ادامه می‌یابد
وی گفت: روابط با چین به عنوان یکی از کشور‌های مهم و موثر در منطقه ادامه خواهد یافت. روابط ایران با کشور‌های دوست تابع سیاست‌های کلی و تثبیت شده نظام جمهوری اسلامی ایران با نگاه به منافع مشترک تقویت و تحکیم می‌شود. ما در این خصوص امیدواریم شاهد تقویت بیش از پیش روابط ایران با کشور‌های دوست از جمله با چین باشیم.
کنعانی افزود: در مورد مراسم تحلیف مراجع ذیربط از جمله دستگاه دیپلماسی به محض نهایی شدن برنامه‌ها اطلاع رسانی خواهد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: اصل و اساس برای ایران و دولت و ملت تعامل با همه کشور‌هایی است که حاضرند در یک رویکرد متقابل سازنده براساس احترام متقابل به گسترش روابط با ایران بپردازند و کشور‌های اروپایی مستثنی نیستند و رویکرد ما روشن بوده است.
وی از حضور موثر رسانه‌ها و به ویژه رسانه‌های خارجی در پوشش اخبار مربوط به انتخابات قدردانی کرد.
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره تعرضات صورت گرفته به ایرانیان مقیم خارج از کشور در زمان برگزاری انتخابات و گزارش‌هایی که در این خصوص تهیه شده بیان کرد: همه هموطنان ایرانی مقیم خارج از کشور اتباع دولت جمهوری اسلامی ایران هستند. ما به آن‌ها به عنوان سرمایه‌های ملی در خارج از کشور نگاه می‌کنیم..
وی افزود: مشارکت بیش از ۲۰ درصدی ایرانیان خارج از کشور در انتخابات اخیر ریاست جمهوری در مقایسه با دور اول نشانگر آن است که شهروندان مقیم خارج از کشور به رغم برخی از اذیت‌ها و آزار‌هایی که توسط برخی ایجاد شد، اما در روند مشارکت در رقم زدن سرنوشت سیاسی کشور مصمم‌تر از دوره اول از این مرحله از انتخابات وارد شدند.
کنعانی با بیان اینکه رابطه دستگاه دیپلماسی با شهروندان ایرانی مقیم خارج از کشور مبتنی بر رابطه بین دولت و نظام با شهروندانی است که نسبت به آن‌ها مسؤولیت برای ارائه خدمات و حمایت از حقوق مسلم آن‌ها داریم، اظهار داشت: آنچه دستگاه دیپلماسی در دو مرحله در خارج از کشور با کمک هموطنان ایرانی انجام داد تلاشی صادقانه برای آن بود که شهروندان ایرانی بتوانند از حقوق شهروندی خود به عنوان اتباع و شهروندان ایرانی استفاده کنند.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: نتیجه یک همکاری سازنده را بین دستگاه دیپماسی و سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌ها با ایرانیان خارج از کشور دیدیم.
وی گفت: برخی از رفتار‌های غیراخلاقی که عده‌ای در مقابل دیگر شهروندان خود انجام دادند قضاوت آن در معرض همه شهروندان در داخل و خارج قرار گرفت. انتظار داریم شهروندان در خارج از کشور به عنوان شهروندان ایران عزیز، مقتدر و با ثبات در کنار هم در فرصت‌های آینده برای اعتلای بیش از پیش کشور تلاش کنند و همین مشارکت را که در انتخابات اخیر دیدیم به صورت سازنده و منسجم در همه روند‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کشور شاهد باشیم. اجازه دهید درباره جزییات این موضوع در این تریبون ورود نکنیم.
