سکانس آخر مستندِ تلخ دولت سیزدهم
روزهای آخر دولت سیزدهم علاوه بر قطعی برق گسترده، اختلال در اینترنت و...، هدیه ویژه‌ای هم برای دولت آینده دارد: «مین‌گذاری» دستگاه اجرایی با استخدام‌های گسترده، جابه‌جایی نیروی انسانی، اخراج اساتید، تصاحب پست‌های مدیریتی شرکت‌های اقتصادی و فروش اموال دقیقه نودی!
محمد مخبر، سرپرست ریاست جمهوری دوازدهم خردادماه با صدور بخشنامه‌ای به کلیه دستگاه‌های اجرایی ابلاغ کرد که «تا زمان استقرار دولت چهاردهم از هرگونه تغییر در ساختار‌های سازمانی، جابه‌جایی نیروی انسانی و نقل و انتقال اموال دولتی، اعمال آیین‌نامه جدید، تغییر در تعرفه‌ها و عوارض و هرگونه اقدامات خارج از ضوابط و مقررات خودداری نمایند.»
البته سرپرست ریاست جمهوری، چهار روز بعد از این بخشنامه، دستور دیگری هم صادر کرد: «انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی به نفع یا به ضرر نامزد‌های انتخابات به هر وسیله‌ای که جنبه رسمی و دولتی داشته باشد و استفاده از امکانات دولتی و دستگاه‌های اجرایی و در اختیار گذاشتن وسایل و امکانات مزبور برای این کار و فعالیت انتخاباتی کارمندان دولت در ساعات اداری ممنوعیت داشته و جرم محسوب می‌شود.».
اما حوادث رخ داده در ایام انتخابات و پس از آن نشان داد که هر دو دستور مخبر تنها جملاتی روی کاغذ بوده و چهره‌ها و برخی دستگاه‌های دولتی راه خود را طی می‌کنند.
شیرینی استخدام بعد از شکست تلخ
اخبار متعدد از دستگاه‌های مختلف کشور نشان می‌دهد که بازندگان انتخابات، کارناوال استخدام برای یاران و نزدیکان خود راه انداخته‌اند. بخش زیادی از این اخبار در حوزه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بوده که گزارش‌های متعدد حاکی از انتصابات و به‌کارگیری نیرو‌های یک جریان سیاسی خاص در آخرین روزهای کاری دولت سیزدهم است.
برخی اخبار منتشر شده نشان می‌دهد که انتصاب یکی از اعضای موظف هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی برخلاف قانون بوده و یا حکم عنابستانی، نماینده مشهور سبزوار که سیلی بر صورت سرباز زده بود، برای عضو موظف هیات مدیره صندوق بازنشستگی فولاد روز گذشته صادر شده، اما در اقدامی عجیب تاریخ آن را به چند روز قبل از بخشنامه مخبر ثبت کرده‌اند.
یک مقام مطلع در وزرات تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتگو با خبرنگار ایلنا ضمن پرده برداشتن از تخلفات جدی در این وزارتخانه تصریح کرد: «تخطی‌های جدی و قابل تاملی از بخشنامه محمد مخبر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صورت گرفته است، به نحوی که اتفاقا پس از صدور بخشنامه او، استخدام‌ها و تغییرات گسترده‌ای در زیرمجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و به ویژه در صندوق‌های تابعه صورت گرفته است.»
با این حال صولت مرتضوی، وزیر کار روز گذشته در حیاط دولت این شیوه انتصابات را به کار مردم نسبت داد و گفت که «عقل می‌گوید کار مردم را نباید کنار گذاشت»!
او این انتصاب‌ها را مغایر با بخشنامه سرپرست ریاست جمهوری ندانست وگفت: «نامه آقای مخبر در رابطه با دستگاه‌های اداری است، انتصاباتی که صورت گرفته در شرکت‌هایی هستند که تابع موسسات عمومی هستند.»
اخبار دیگری از وزارتخانه‌های کشور، راه و شهرسازی، صمت، آموزش و پرورش و دستگاه‌های دولتی متعدد در روزهای اخیر گزارش شده که همگی حاکی از رفتار‌های شتاب‌زده دولتمردان سیزدهم قبل از ترک پست و مقام است. این انتصابات حتی به حوزه رسانه نیز کشیده شده و بنابر اخبار موثق، در برخی رسانه‌های دولتی مانند ایسنا، تعداد زیادی از نیرو‌های جدیدالورود به استخدام رسمی جهاد دانشگاهی درآمده‌اند و نیرو‌های قدیمی از رسیدگی به پرونده تبدیل وضعیتشان ناامید شده‌اند. علی اصغر شفیعیان، مدیرمسئول انصاف‌نیوز نوشت: «متاسفانه علی‌رغم دستور چند روز پیش آقای مخبر و نامه امروز آقای پزشکیان، در این روز‌ها دستگاه‌هایی ازجمله چند خبرگزاری دولتی تعدادی نیرو استخدام رسمی کردند. نمی‌دانم آیا می‌توان این احکام را لغو کرد یا خیر؟»
ارسال اخبار و گزارش‌های نگران‌کننده در این مورد به رئیس‌جمهور منتخب به حدی زیاد شد که مسعود پزشکیان در نامه‌ای به مخبر خواست مراقبت کند که تا استقرار دولت چهاردهم دو مورد حتماً رعایت شود. «نخست اینکه در هیچ یک از وزارتخانه‌ها و معاونت‌های ریاست جمهوری ازجمله در شرکت‌های تابعه یا وابسته به دستگاه‌های یاد شده جز انجام امور متعارف و پرداخت‌های جاری از عقد یا عملیاتی کردن قرارداد‌های جدید یا ایجاد هرگونه تعهد به هر شکل ازجمله صدور احکام اداری و تعهدآور؛ همچنین عزل و نصب افراد و هر نوع استخدام یا به‌کارگیری نیروی جدید به هر شکل خودداری شود... دوم، مصوبات هیات وزیران سیزدهم که دارای بار یا آثار مالی بوده و تاکنون ابلاغ نشده پس از هماهنگی با اینجانب ابلاغ شود».
افشای انتصابات و استخدام‌ها و فروش اموال خارج از ضابطه بدون تردید در روزهای آینده ادامه خواهد داشت و احتمالا هیچ نیرویی این گروه اقلیت را متوقف نمی‌کند. عده‌ای از آنان در همین نظام اداری می‌مانند و دیگران به سایر ارگان‌هایی که همسو با آنان هستند، مانند ستاد اجرایی فرمان امام کوچ خواهند کرد
حمیده زرآبادی، سخنگوی ستاد پزشکیان نیز به انتصابات گسترده واکنش نشان داد و در ایکس خواستار ورود هرچه سریع‌تر سرپرست ریاست‌جمهوری به این روند شد.
چرخ توقف‌ناپذیر اخراج اساتید
دولت سیزدهم اگر یک سیاست را بدون توقف و مستمر انجام داده باشد، برخورد با اساتید دانشگاه است. علی ربیعی، سخنگوی دولت دوازدهم چندی ییش نوشت که در نامه‌ای به رئیسی اسامی ۱۵۸ استاد اخراجی را متذکر شده است.
با اعلام نتایج انتخابات به نظر می‌رسد اخراج اساتید سرعت بیشتری گرفته است. در جدیدترین این حادثه‌ها زهرا موسوی، دختر میرحسین موسوی تصویری از نامه اخراج خود از دانشگاه الزهرا را منتشر کرد.
علاوه بر این اخبار زیادی در خصوص جابه‌جایی اساتید و سخت‌گیری‌های فراوان به آن‌ها منتشر می‌شود. علی شریفی زارچی، استاد اخراجی دانشگاه شریف نوشت: «اخبار نگران‌کننده‌ای از نقل و انتقال بدون ضابطه‌ی استادان همسو با دولت فعلی به دانشگاه‌های مادر، تغییر صوری تاریخ مصوبات هیات امنای دانشگاه، بورسیه، ارتقا یا تبدیل وضعیت افراد خارج از ضوابط در وزارت علوم به گوش می‌رسد.»
روزهای آخر دولت سیزدهم علاوه بر قطعی برق گسترده، اختلال در اینترنت و...، هدیه ویژه‌ای هم برای دولت آینده دارد: «مین‌گذاری» دستگاه اجرایی با استخدام‌های گسترده، جابه‌جایی نیروی انسانی، اخراج اساتید، تصاحب پست‌های مدیریتی شرکت‌های اقتصادی و فروش اموال دقیقه نودی!
حمزه نوذری، جامعه شناس نیز خطاب به رئیس‌جمهور منتخب گفت: «آقای دکتر پزشکیان جامعه ایران منتظر اولین اقدام شما است. خیلی چیز‌ها است که جامعه از آن ناراضی است و شما به‌خوبی از آن‌ها آگاه هستید. برای شروع، یکی از آن‌ها را لغو کنید. به‌عنوان مثال لغو اقدام به بازنشستگی پیش از موعد و غیرقانونی اساتید دانشگاه. چند روز پیش از دور دوم انتخابات دو نفر از استادان دانشگاه خوارزمی که در اجتماع علمی رشته خودشان صاحب‌نام و دارای حسن شهرت هستند، پیش از موعد و بدون اطلاع گروه علمی مربوطه بازنشسته شدند.»
مین‌گذاری برای دولت آینده
دولت سیزدهم بعد از فقدان رئیس‌جمهور، یکپارچگی خود را از دست داده است. هرچند محمد مخبر تلاش کرد تا انتقال قدرت آرام صورت بگیرد، ولی حامیان جبهه پایداری در دولت بیکار ننشسته‌اند و در روزهای اخیر تلاش می‌کنند با هر ترفندی در دولت باقی بمانند. حسام‌الدین آشنا، رئیس سابق مرکز تحقیقات و بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری با ابراز نگرانی از این روند، در شبکه ایکس نوشت: «تمام مصوبات و اقدامات هیأت و اجزای دولت پس از ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ باید با دقت تمام بازبینی شود.»
افشای انتصابات و استخدام‌ها و فروش اموال خارج از ضابطه بدون تردید در روزهای آینده ادامه خواهد داشت و احتمالا هیچ نیرویی این گروه اقلیت را متوقف نمی‌کند. عده‌ای از آنان در همین نظام اداری می‌مانند و دیگران به سایر ارگان‌هایی که همسو با آنان هستند، مانند ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) کوچ خواهند کرد.
محمود صادقی، نماینده پیشین تهران نوشت: «قابل‌توجه رئیس‌جمهور منتخب، دکتر پزشکیان؛ برخلاف بخشنامه کفیل ریاست جمهوری، خبر‌هایی از نقل و انتقالات نامتعارف دستگاه‌ها می‌رسد. ازجمله واگذاری شرکت‌های پالایش گاز پارسیان، پالایش گاز فجرجم، کشت و صنعت مغان، پالایش نفت آبادان و طراحی و ساختمان نفت از طریق فرابورس به ستاد اجرایی.»
تجربه ثابت کرده چوبی که در چرخ‌دنده‌های فرسوده نظام اداری رفته به راحتی خارج نمی‌شود و حامیان جبهه پایداری که در بخش‌های مختلف دولت رسوخ کرده‌اند، با اطمینان از سختی تغییر و ابطال استخدام‌ها و قوانین تا آنجا که توانسته‌اند از این فرصت خلأ انتقال دولت برای خود و حامیانشان استفاده کرده‌اند
هرچند تجربه ثابت کرده چوبی که در چرخ‌دنده‌های فرسوده نظام اداری رفته به راحتی خارج نمی‌شود و حامیان جبهه پایداری که در بخش‌های مختلف دولت رسوخ کرده‌اند، با اطمینان از سختی تغییر و ابطال استخدام‌ها و قوانین تا آنجا که توانسته‌اند از فرصت خلأ انتقال دولت برای خود و حامیانشان استفاده کرده‌اند.
عباس عبدی، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر سیاسی معتقد است: «این که در این چند روز، به کشور مثل گوشت قربانی نگاه کرده و هر کدام به تناسب در حال جدا کردن بخش‌هایی از آن هستند، باید دید که در این سه سال چه بلایی سر کشور آورده‌اند.»
منبع: توسعه ایرانی
