جلیلیون بی‌تاب، مشفقان عجول
شکست‌خوردگان انتخابات، بعد از یک هفته سکوت زمینه‌سازی برای روشن کردن توپخانه علیه دولت چهاردهم را آغاز کردند. «علم‌الهدی» در نمازجمعه هفته گذشته به صراحت تکلیف نظام را برخورد با اقتدار در موضوع حجاب عنوان کرده و امر به معروف و نهی از منکر را در سقف تذکار و انذار ندیده و گفته است این موضوع باید در جامعه جاری باشد، حتی اگر نیاز به برخورد فیزیکی داشته باشد.
امام جمعه مشهد، در اجتماع مدافعان حریم خانواده در مسجد گوهرشاد نیز بار دیگر تاکید کرد: «نباید بگذاریم عده‌ای مثل گذشته پیدا بشوند و بگویند مقابله با بی‌حجابی نباید صورت بگیرد تا حرمت زن و دختر این کشور پایمال شود. اگر زنی بخواهد با پوشش نامناسب بیرون از خانه بیاید، اینجاست که باید فراتر از کار فرهنگی، راهکار مقابله با بی‌حجابی را درپیش گرفت.»
با آنکه اصولگرایان و تندرو‌ها تخریب دولت چهاردهم را کلید زده‌اند، اما پس از تعیین کابینه، چالش اصلی پزشکیان نیرو‌های محافظه‌کار خواهند بود. زیرا آن‌ها به سرعت از تمام نهاد‌های تحت کنترل خود برای تضعیف اقدامات پزشکیان استفاده خواهند کرد، به‌ویژه زمانی که دولت چهاردهم به عنوان تهدیدکننده قدرت یا منافع اصولگرایان تلقی شود
در همین حال علم‌الهدی دیگر، یعنی «جمیله علم‌الهدی» در مراسم مذهبی زنجان به تقدس‌سازی دولت سیزدهم و شخص ابراهیم رئیسی پرداخت و این‌گونه گفت که «معنای واقعی زندگی به معنای ارزش‌ها و مسئولیت‌ها در دولت سیزدهم تبدیل شد، لذا این راه باید تداوم داشته باشد و نباید به گذشته بازگردیم و با عملکردمان باعث رنجش و ناامیدی مردم شویم.» وی با تاکید بر اینکه شهید رئیسی اسلامیت جمهوری اسلامی را معنا کرد، به اهمیت ادامه این مسیر پرداخت و گفت: «اگر این راه ادامه پیدا نکند، چه می‌شود؟ نکند افرادی که در مراکز قدرت قرار می‌گیرند به گذشته برگردند و حصار‌های فرقه‌ای، قومی و تفرقه‌ای باعث ناامیدی و یأس مردم شود.» به گفته علم‌الهدی، اگر کسانی که مشغول تقسیم قدرت هستند، به وحدت و اسلامیت جمهوری که توسط شهید رئیسی معنا و عینی شد، توجه نکنند مردم نگران می‌شوند. وی تصریح کرد: «شایسته نیست از راهی که آمدیم به عقب برگردیم، این کشور در جهان موفق شده و عزّتی به دست آورده و قدرتمند شده و لازم است از این دستاورد‌ها صیانت شود.» این سخنان علم‌الهدی همان دستورالعملی است که جریان فکری جلیلی به شدت از آن دفاع می‌کند. درون سخنان همسر رئیسی تضاد عینی با همه محور‌های تبلیغی پزشکیان دیده می‌شود؛ از مذاکره و رفع تحریم گرفته تا مسئله حجاب و فیلترینگ.
از دیگر سو «محمدمهدی میرباقری» که از او به عنوان مرکز فکری جلیلی و اطرافیانش نیز یاد می‌کنند همزمان با سخنان علم‌الهدی به بیان همان نکات پرداخته و در مراسم «ملّت ابراهیم» با بیان اینکه کسی که می‌خواهد دولت بسازد به یک جامعه آرمانی فکر می‌کند، تصریح کرد: «دو الگو برای سیاست‌ورزی کلان در کشور بیان شده که اولین آن معطوف به نظم مستقر جهانی است که می‌خواهد مسائل کشور را ناظر به آن حل کند. رویکرد دیگر نیز الگوی پیشرفت کشور را بر اساس تحول در نظم جهانی طراحی می‌کند. کسانی که می‌خواهند مبتنی بر نظم مستقر سیاست‌ورزی کنند، همیشه ما را با دوگانه مقاومت و توسعه روبرو کردند و مقاومت را در منافات با پیشرفت بیان می‌کنند. باید ریل عوض شود. سیاست‌های شهید رئیسی به دنبال تحول نظم جهانی بود. از این‌رو در برابر زیاده‌گویی‌ها استقامت کرد.»
البته این سخنان رسمی است و برخی کاربران نزدیک این جریان با صراحت بیشتری به دنبال تخطئه دولت شکل نگرفته چهاردهم هستند. در روز‌های اول پیروزی پزشکیان دولت او را یک دوره‌ای می‌دانستند و حالا برخی اکانت‌های آنان به صراحت می‌نویسند که رئیس‌جمهور منتخب نوروز ۱۴۰۴ را نخواهد دید. به نظر می‌رسد سرخوردگان از انتخابات اسب خود را برای تاختن بر دولت پیروز زین کرده‌اند.
انتقاد و اعتراض به نحوه انتخاب وزرا!
یکی از شعار‌های دولت مسعود پزشکیان، تخصص‌گرایی و استفاده از کارشناسان بود. به همین دلیل اساس انتخاب وزرا را به یک شورای راهبردی سپرد که با کمک نخبگان پیشنهاد‌ها را برای معرفی وزرا به مجلس دریافت و بر اساس شاخص اعلام نظر کند.
مسعود پزشکیان، هنوز با عنوان «رئیس جمهور منتخب» در اخبار خوانده می‌شود و نزدیک به دو هفته دیگر ردای قانونی ریاست جمهوری بر تن می‌کند. با این حال گروه‌های مختلف به نقد یا تخریب زودهنگام وی روی آورده‌اند و گروه‌های مختلف موافق و مخالف هر کدام از زاویه‌ای، دولت منتخب را مورد تفقد قرار می‌دهند!
بدون تردید این فرآیند برای اولین بار رخ داده و انتخاب وزرا را از درون گعده‌های سیاسی به حلقه‌های کارشناسی رسانده است. با این حال با انتشار برخی اسامی کمیته‌ها اعتراضات و نقد‌ها شدت گرفته است.
تمامی کارگروه‌ها با نقد رسانه‌ای مواجه شدند و بسیاری به انتخاب برخی افراد اعتراض کردند. مهدی رباطی از فعالان بازار سرمایه نوشت: «نمی‌دانم در جایی از دنیا به این مدل انتخاب کابینه شبیهی وجود دارد یا خیر. مهم هماهنگی با دکتر پزشکیان است. فارغ از کیفیت کمیته‌ها که جای سوال است، اگر کمیته به فردی برسد میزان هماهنگی او با رئیس جمهور چقدر خواهد بود؟ برداشت من این است که این روش حتی اگر به گزینه‌های مناسبی هم برسند به کابینه هماهنگی منتج نخواهد شد.»
البته موضوع سهم‌خواهی و حضور مجاهدین شنبه هم این روز‌ها پیرامون دولت بسیار داغ است. گقته می‌شود کمیته‌ها محل رفت و آمد افرادی شده که تا پایان انتخابات هیچ اثری از آن‌ها دیده نشده بود. گروه‌های سیاسی و نمایندگان هم مطالبات خود را پیگیری می‌کنند. هر روز یک نام پیرامون وزارتخانه یا منصبی در رسانه‌ها مطرح می‌شود و فضای تاثیرگذاری بر کمیته‌ها از طریق رسانه‌ها پیگیری می‌شود.
چالش‌هایی برای بازگشت امید
مسعود پزشکیان، بار‌ها تاکید کرده که در طول دوران ریاست‌جمهوری خود تلاش خواهد کرد تا جمعیت عمدتاً سرخورده‌ای را که قبلاً شاهد حکومت اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان بوده‌اند، اما تغییر ملموسی در زندگی روزمره خود ندیدند، جلب کند. در سیاست خارجی، کمپین پزشکیان بر لزوم تعامل با غرب از جمله در موضوع هسته‌ای، رفع تحریم‌ها و بهبود شرایط اقتصادی کشور و همچنین دور شدن از آستانه جنگ منطقه‌ای متمرکز بود.
چالش فوری او انتخاب اعضای کابینه‌ای خواهد بود که می‌توانند اجرای دستور کار سیاسی او را تضمین کنند. او احتمالا بعد از اعلام کابینه پیشنهادی‌اش با موجی از نقد‌ها هم از سوی دلسوزان و هم جاماندگان از پست و سهمیه مواجه خواهد شد.
از سویی دیگر با آنکه اصولگرایان و تندرو‌ها تخریب دولت چهاردهم را کلید زده‌اند، اما پس از تعیین کابینه، چالش اصلی پزشکیان نیرو‌های محافظه‌کار خواهد بود. زیرا آن‌ها به سرعت از تمام نهاد‌های تحت کنترل خود برای تضعیف اقدامات پزشکیان استفاده خواهند کرد، به‌ویژه زمانی که دولت چهاردهم به عنوان تهدیدکننده قدرت یا منافع اصولگرایان تلقی شود.
احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر سیاسی این شیوه مطالبه‌گری از دولت چهاردهم را مخرب می‌داند و می‌گوید: «ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان در تداوم ریاست جمهوری سید محمد خاتمی و شیخ حسن روحانی و یا شبیه آن‌ها نیست، نتیجۀ یک وضعیت بسیار پیچیده و استثنایی و منحصر به فرد در ایران است. از همین رو، جنس مطالبه‌گری از دولت آقای پزشکیان نباید مشابه مطالبه‌گری از دولت‌های خاتمی و روحانی باشد. پزشکیان به واقع وارث یک بار شیشه شده است. مطالبه‌گری از او باید معطوف به حفظ این بار باشد، وگرنه تحت عنوان مطالبه‌گری، از هر سو بر این بار ضربتی وارد آوردن، چیزی از آن باقی نمی‌گذارد.»
منبع: توسعه ایرانی
