نگاه «کامالا هریس» به برجام و اتفاقات بعد از فوت مهسا امینی؛ چرایی مخالفت با ترور سردار سلیمانی
به طور گسترده انتظار می‌رود که کامالا هریس، معاون رئیس جمهور ایالات متحده پس از کناره گیری جو بایدن از ادامه رقابت‌های ریاست جمهوری آمریکا، نامزد حزب دموکرات شود.
اما این موضوع برای خاورمیانه و ایران چه معنایی دارد؟
«هریس» فرصت کمی برای بررسی خاورمیانه داشته است و در نقش معاون عمدتاً بر مسائل داخلی متمرکز بوده است در حالی که بایدن با بحران‌های اسرائیل، غزه، یمن، لبنان و فراتر از آن سروکار داشت.
اما او سفر‌هایی به افغانستان، عراق، اسرائیل، اردن و امارات داشته است. «فیلیپ گوردون» که به خاطر تجربه گسترده خود در خاورمیانه شهرت دارد، مشاور امنیت ملی او است.
در ادامه نگاهی به دیدگاه هریس در مورد خاورمیانه و ایران می‌پردازیم.
اسرائیل و غزه
با ادامه جنگ اسراییل و غزه، دیدگاه «هریس» در مورد مناقشه تحت نظارت شدید قرار خواهد گرفت.
آمریکایی‌های عرب، مترقیان و فعالان ضد جنگ از حمایت دولت بایدن از اسرائیل خشمگین هستند، در حالی که جوامع طرفدار اسرائیل به دنبال مواردی از یهودی ستیزی یا احساسات طرفدار فلسطین هستند.
هریس مطابق با موضع حزب دموکرات، حمایت قوی از اسرائیل کرده است و احتملا این روند ادامه خواهد یافت؛ اگرچه بر وضعیت اسفبار و حقوق بشر فلسطینیان تمرکز کرده است.
او تاکید کرده است که اسرائیل حق دفاع از خود را دارد و به کمک‌های امنیتی مستمر ایالات متحده نیاز دارد. او همچنین خواستار آزادی اسرای اسرائیل در غزه شده است.
صنم وکیل، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در اندیشکده چتم هاوس، در این خصوص به نشنال گفته است: «او به حمایت مستحکم ایالات متحده از اسرائیل ادامه خواهد داد، اما می‌تواند در مورد فلسطین همدلی بیشتری داشته باشد.»
«هریس» در ماه مارس خواستار «آتش‌بس فوری برای حداقل شش هفته آینده» بین اسرائیل و حماس شد، قبل از اینکه بایدن علناً خواستار این موضوع شده بود.
ان‌بی‌سی نیوز گزارش داد که مقامات شورای امنیت ملی کاخ سفید «بخش‌هایی» از سخنرانی او در آلاباما را تعدیل کرده بودند چرا که پیش‌نویس اولیه موضعی سخت‌تر درباره اسرائیل داشت.
به گفته «نشنال» هریس همچنین بر تلفات غیرنظامیان، خطرات قحطی و بدتر شدن خطرات بشردوستانه در غزه تمرکز کرده است.
او در ماه مارس، زمانی که اصرار داشت که دولت اسرائیل باید برای افزایش چشمگیر جریان کمک‌ها، اقدامات بیشتری انجام دهد، گفت: همانطور که بار‌ها گفته‌ام، تعداد زیادی از فلسطینیان بی‌گناه کشته شده‌اند.
هریس از راه حل دو کشوری حمایت کرده، با الحاق کرانه باختری مخالفت کرده و خشونت شهرک نشینان کرانه باختری را محکوم کرده است.
شوهرش «داگ امهوف» یهودی است. او رابط جامعه یهودی در ایالات متحده بوده و به عنوان جانشین دولت بایدن عملاً علیه یهودی ستیزی کار کرده است.
خانم هریس در کنفرانس سیاست کمیته روابط عمومی آمریکا اسرائیل (Aipac) در سال ۲۰۱۷ صحبت کرد. او گفت: اجازه دهید من در مورد آنچه معتقدم روشن باشم، من در کنار اسرائیل هستم.
وی همچنین در جلسه‌ای گفته است حمایتش از اسرائیل «همیشه بخشی از من بوده است».
دیدگاه درباره ایران
هریس خروج ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران در سال ۲۰۱۸ را محکوم کرد و آن را بی پروا خواند.
هریس، ضمن اذعان به اینکه توافق هسته‌ای کامل نیست، تاکید کرده بود که این بهترین ابزار موجود برای ایالات متحده برای جلوگیری از توسعه سلاح‌های هسته‌ای ایران و جلوگیری از درگیری نظامی در خاورمیانه است.
هریس در آگوست ۲۰۱۹ گفته بود که در صورت انتخاب به عنوان معاون رئیس جمهور، برنامه‌ریزی برای پیوستن مجدد به برجام را دارد؛ تا زمانی که ایران نیز به پایبندی قابل راستی‌آزمایی خود بازگردد.
هریس همچنین بار‌ها آنچه را که موفقیت دولت اوباما و بایدن در پیشبرد توافق با ایران می‌داند، برجسته کرده است.
او گفته بود: «جو بایدن در واقع به عنوان معاون رئیس جمهور گام‌های تاریخی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای برداشت. دولت اوباما-بایدن تحریم‌های چندجانبه فلج‌کننده‌ای را اعمال کرد که ایران را به مذاکرات کشاند و راه را برای برجام و جلوگیری از یک ایران مجهز به سلاح هسته‌ای هموار کرد.»
هریس همچنین بار‌ها از ادعا‌ها درباره نقض حقوق بشر ایران از جمله حوادث سال ۲۰۲۲ پس از درگذشت مهسا امینی انتقاد کرده است.
او در آن زمان مدعی شده بود: «همه مردم در ایران باید از حق آزادی بیان و تجمع برخوردار باشند و ایران باید به استفاده از خشونت علیه شهروندان خود صرفاً برای استفاده از آزادی‌های اساسی‌شان پایان دهد».
او در بیانیه‌ای مدعی شده بود: «ایالات متحده همچنان در کنار زنان شجاع ایران ایستاده است که به طور مسالمت آمیز برای حقوق اساسی و کرامت انسانی خود اعتراض می‌کنند. همه مردم در ایران باید از حق آزادی بیان و تجمع برخوردار باشند... به همه معترضان باز هم می‌گویم، شما را می‌بینیم و شما را می‌شنویم... ما به پاسخگویی مقامات و نهاد‌های ایرانی که مسئول خشونت علیه معترضان هستند، ادامه خواهیم داد.»
هریس همچنین خواستار حذف ایران از کمیسیون سازمان ملل در مورد وضعیت زنان شده است.
او موافق ترور سردار سلیمانی توسط دولت ترامپ نبود و اظهار داشته بود حتی اگر او «دشمن آمریکا» باشد، موافق ترور او نبوده است و گفته بود که بر امنیت نیرو‌های آمریکایی و ثبات منطقه تمرکز کرده است.
دیدگاه درباره خلیج فارس
«کامالا هریس» به عنوان یک سناتور به محدود کردن فروش تسلیحات و فروش نظامی به عربستان سعودی به دلیل اقدامات این کشور در یمن و نقش آن در قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار واشنگتن پست، رأی داد.
او در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ از طرح‌هایی حمایت کرد که به حمایت آمریکا از عملیات ائتلاف به رهبری عربستان سعودی در یمن پایان می‌داد.
او در سال ۲۰۲۰ به شورای روابط خارجی گفت: «ایالات متحده و عربستان سعودی هنوز هم حوزه‌های مورد علاقه دوجانبه دارند، مانند مبارزه با تروریسم، جایی که سعودی‌ها شرکای قدرتمندی بوده‌اند. اما ما باید روابط خود با عربستان سعودی را به طور اساسی مورد ارزیابی مجدد قرار دهیم و از اهرم‌های خود برای دفاع از ارزش‌ها و منافع آمریکا استفاده کنیم.»
هریس همچنین نسبت به درگیری در یمن و بحران‌های انسانی طولانی آن ابراز انزجار کرد.
دیدگاه درباره سوریه
«هریس» از حامیان بشار اسد نیست. او از «تولسی گابارد» نماینده سابق آمریکا در سال ۲۰۱۹ به دلیل دیدار با رهبر سوریه که هریس بار‌ها او را جنایتکار جنگی! خوانده بود، انتقاد کرد.
هریس، ترامپ را به دلیل خروج نیرو‌های آمریکایی از شمال شرق سوریه در سال ۲۰۱۹، درست قبل از حمله ترکیه به مناطق کردنشین در این کشور محکوم کرد.
او گفت که این نشان دهنده عدم حمایت از نیرو‌های کردی است که از جنگ به رهبری ایالات متحده علیه داعش حمایت می‌کنند.
اولین سفر خارجی هریس -زمانی که او در سال ۲۰۱۷ سناتور بود- به خاورمیانه بود، جایی که او با سربازان آمریکایی در عراق ملاقات کرد و از یک اردوگاه پناهندگان سوری در اردن بازدید کرد.
