غرق شدگی عامل ۲.۵ میلیون مرگ قابل پیشگیری
در گرمای طاقت فرسای تابستان داغ امسال، تن زدن به آبی با دمایی کمتر از دمای بدن، التیام آفرین و فرح بخش است. چه بسیار افرادی که در این گرما رهسپار دریا یا استخر می‌شوند و با شنای در آب، با حالی خوب از داخل آب برمی گردند. اما کسانی هم هستند که به امید تفریح و نشاط پا به آب می‌گذارند، ولی هرگز برنمی گردند. این افراد غرق شدگانند. هر سال عده قابل توجهی از مردم دنیا و همین طور هموطنان ما اسیر آب می‌شوند؛ دست و پایی می‌زنند و طلب کمک هم می‌کنند، اما نجات نمی‌یابند و جان خود را از دست می‌دهند.
غرق شدگی چیست؟
غرق شدگی ورود آب به داخل ریه‌ها، مجاری تنفسی و خفگی در نتیجه فرو رفتن در آب است. غرق شدگی نشانه‌هایی دارد: دست و پا زدن غیرطبیعی و تقلا کردن، سرفه و استفراغ، متورم شدن شکل به علت خوردن مقدار زیاد آب، قطع شدن ضربان قلب و بیهوشی، تنفس صدادار، تنگی نفس، قطع نفس، کبودی یا رنگ پریدگی لب‌ها، صورت و پوست بدن است.
احتمال غرق شدگی در مردان ۲ برابر زنان است. همچنین بلعیدن آب شیرین (رودخانه و استخر) و دارد شدن مقدار زیاد آب آن به داخل ریه و معده بسیار خطرناک‌تر از بلع آب شور (دریا) است. زیرا، آب شیرین فشار اسمزی کمتری نسبت به خون دارد، به سرعت از جدار معده و روده جذب خون می‌شود و در مدت زمان کوتاهی حجم خون افزایش شدیدی می‌یابد که منجر به از بین رفتن گلبول‌های قرمز شده و در نهایت اختلال الکترولیت و آریتمی قلبی و نارسایی کلیوی را به وجود می‌آورد. بر خلاف آب شیرین، آب شور به دلیل داشتن فشار اسمزی برابر خون، نارسایی‌های شدید ایجاد نمی‌کند.
پیشگیری از غرق شدگی
برای پیشگیری از غرق شدگی در بزرگسالان می‌بایست از مصرف الکل، مواد روان گردان و دارو‌های خواب آور قبل از شنا خودداری کرد. همچنین، از شنا کردن در شب و تاریکی باید اجتناب کرد. به قسمت‌های عمیق دریا که جز مناطق حفاظت شده نیستند نباید وارد شد. در زمان طوفانی بودن دریا باید از شنا خودداری کرد. باید از شیرجه زدن در آب‌های کم عمق یا آبی که عمق آن برای ما مشخص نیست اجتناب شود. در زمان قایق سواری و استفاده از جت اسکی می‌بایست جلیقه نجات پوشید.
در صورت احساس خستگی و درد در عضلات باید از استخر و یا دریا و رودخانه خارج شد. در صورت مشاهده فرد در حال غرق شدن در جریان شدید آب نباید برای کمک وارد آب شد. در حین شنا کردن از شوخی‌های نابجا باید خودداری شود.
برای کمک‌های اولیه در موارد غرق شدگی می‌بایست بلافاصله پس از خارج کردن غریق از آب، باید با اورژانس تماس گرفت و تا رسیدن اورژانس باید سر فرد غرق شده را پایین‌تر از بقیه اعضای بدن قرار داد تا آب از مجاری تنفسی او خارج شود.
همچنین علائم حیاتی فرد غرق شده مدام باید چک شود و اگر کسی عملیات احیا را بلد بود می‌بایست انجام شود. پس از بازگشت علائم حیاتی، غریق را در یک پتو یا حوله پیچیده و بدن او را گرم نگه داشت.
غرق شدگی به سیاست‌های جوانی جمعیت ضربه می‌زند
عباس علیپور رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با بیان اینکه بر اساس گزارش ۲۰۲۴ سازمان جهانی بهداشت، غرق شدگی عامل بیش از ۲.۵ میلیون مرگ قابل پیشگیری در ده سال اخیر در دنیاست، گفت: طبق این گزارش، ۲۳۵ هزار و ۶۰۰ نفر بر اثر غرق شدگی در سال ۲۰۱۹ جان خود را از دست دادند. به عبارت دیگر تقریبا ۶۴۵ مرگ بر اثر غرق شدگی در هر روز و ۲۴ مرگ در هر ساعت در جهان رخ می‌دهد.
وی غرق شدگی را یکی از ۱۰ علت اصلی مرگ و میر در افراد گروه سنی کمتر از ۲۴ ساله در دنیا عنوان کرد و افزود: در گزارش سازمان جهانی بهداشت تاکید شده که ۹۰ درصد مرگ و میرهای دنیا ناشی از غرق شدگی در سال ۲۰۱۹، در کشور‌های با درآمد پایین و متوسط و در رودخانه‌ها، دریاچه‌ها، چاه‌ها و مخازن ذخیره آب خانگی و استخر‌های شنا رخ داده است.
رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت یادآور شد: بالاترین میزان غرق شدگی در دنیا در بین گروه‌های سنی در افراد یک تا ۹ ساله بوده که نیاز به طراحی مداخلات مؤثر از سنین پائین باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
علیپور با اشاره به گزارش سیمای مرگ کشور در سال ۱۳۹۹ گفت: در سال ۹۹ غرق شدگی، چهارمین رتبه مرگ در سنین ۱ تا ۱۴ سال بوده، بنابراین جهت محافظت از نسل‌های آینده و پاسداری از سیاست‌های جوانی جمعیت توجه به این مهم حائز اهمیت ویژه است.
وی افزود: هر ساله کمپین «پیشگیری از غرق شدگی» در هفته اول مرداد (۱ تا ۷ مرداد) به مناسبت روز جهانی پیشگیری از غرق شدگی (۲۵ جولای مصادف با ۳ مرداد) در کشور برگزار می‌شود. شعار سازمان جهانی بهداشت برای سال جاری میلادی نیز «یک اقدام انجام دهید، یک مورد را ارتقاء دهید، یک قدم فراتر بروید» تعیین شده است.
رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت عنوان کرد: برای تحقق اهداف برنامه پیشگیری از غرق شدگی و کاهش مرگ ناشی از آن، شش محور تعیین و به دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ شده که شامل آموزش مداوم و توانمندسازی افراد نجات غریق حاضر در سواحل، تأکید بر اجرای مقررات قایق سواری ایمن، حمل و نقل‌های دریایی و کشتیرانی، مدیریت بهینه خطر سیل و سیلاب در سطح محلی و ملی، حصارکشی مناسب در مناطق و اماکن پرخطر، آموزش و مراقبت از کودکان با استفاده از ظرفیت آموزش گروه‌های همسان و همچنین آموزش و توانمندسازی کودکان در زمینه شنا و اصول ایمنی در آب است.
