آیا جنگ بزرگ در راه است؟
پس از اصابت یک پرتابه به زمین فوتبال در جامعه دروزی‌ها در بلندی‌های جولان تحت اشغال اسرائیل که منجر به کشته شدن ۱۲ کودک و جوان و مجروح شدن ۳۰ تن دیگر شد، نگرانی‌ها در مورد جنگ همه جانبه منطقه‌ای بار دیگر افزایش یافته است.
به گزارش جماران، الجزیره با بیان این مطلب در این باره می‌نویسد: حزب الله قاطعانه مسئولیت این حمله را رد کرد، اما اسرائیل این گروه لبنانی را مسئول این حمله مرگبار دانست. روز یکشنبه، اسرائیل اعلام کرد که چندین سایت حزب‌الله را در سراسر لبنان هدف قرار داده و دلیل این حملات را هم اینگونه توجیه کرد: این گروه مسلح از «خط قرمز» عبور کرده و بهای سنگینی را پرداخت خواهد کرد.
چه کسی مسئول بود؟
ارتش اسرائیل مدعی شد که شواهدی در صحنه پیدا کرده که نشان می‌دهد موشک فلق-۱ ساخت ایران در زمین فوتبال سقوط کرده است. در این بیانیه آمده است که یکی از فرماندهان حزب الله این حمله را از یک پایگاه پرتاب در شبعا در جنوب لبنان هدایت کرده است. حزب‌الله به سرعت بیانیه‌ای صادر کرد و گفت که این حمله را «قاطعانه رد می‌کند.»
حزب الله لبنان بطور روشمند مسئولیت حملات روزانه به مواضع اسرائیل را بر عهده می‌گیرد و از انجام ۱۲ حمله در روز شنبه خبر داد. همچنین از آغاز جنگ تاکنون صد‌ها حمله را با استفاده از راکت‌های فلق و کاتیوشا بر عهده گرفته که برخی از آن‌ها مقر‌های نظامی در بلندی‌های جولان اشغالی را هدف قرار داده اند.
پایگاه خبری اکسیوس مستقر در آمریکا به نقل از یک مقام آمریکایی که نامش فاش نشده است، گفته است که مقامات حزب الله به سازمان ملل گفته اند که آنچه به زمین فوتبال اصابت کرده یک پرتابه رهگیر ضد موشک اسرائیل بوده است. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، ادعا کرده «نشانه‌هایی» وجود دارد که حزب‌الله پشت این حمله موشکی بوده است.
آیا این به معنای جنگ است؟
ارتش اسرائیل یک شبه یک سری حملات هوایی در سراسر لبنان انجام داد، اما این حملات معمولی بود که ماه‌ها به یک پدیده روزمره تبدیل شده است. تصمیم گیری درباره نحوه واکنش به حادثه مجدل شمس اواخر روز یکشنبه و با تشکیل کابینه امنیتی اسرائیل اتخاذ خواهد شد. قوانین اسرائیل حکم می‌کند که هر تصمیمی در مورد اقدام نظامی که می‌تواند منجر به جنگ شود باید به صورت چندجانبه در کابینه اتخاذ شود.
عمر بدار، یک تحلیلگر سیاسی خاورمیانه، به الجزیره گفت که او معتقد است که این حمله تقریباً به طور قطع یک تصادف بوده است، صرف نظر از اینکه چه کسی مسئول آن بوده است. او می‌گوید: هیچ حزبی در کل منطقه نه منفعت سیاسی و نه منافع نظامی در هدف قرار دادن بازی فوتبال کودکان در شهر دروزی‌ها در ارتفاعات جولان اشغالی ندارد؛ و همچنین شایان ذکر است که هم حزب الله و هم اسرائیل تمایل دارند از یک جنگ تمام عیار اجتناب کنند. ما به یک تحقیق مستقل نیاز داریم تا واقعاً بدانیم در این پرونده چه اتفاقی افتاده است.
اما تحلیلگران و مقامات برای ماه‌ها هشدار داده اند که هرگونه محاسبات اشتباه می‌تواند منجر به درگیری همه جانبه شود. شورای امنیت ملی کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد که ایالات متحده «به حمایت از تلاش‌ها برای پایان دادن به این حملات وحشتناک» ادامه خواهد داد.
سازمان ملل و اتحادیه اروپا خواستار خویشتن داری شدند و جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه ۲۷ عضو، خواستار «تحقیقات بین المللی مستقل» شد. دولت لبنان که معمولاً در مورد حملات به اسرائیل -یا جولان اشغالی اظهار نظر نمی‌کند- در بیانیه‌ای که نشان دهنده جدی بودن وضعیت است، حملات به غیرنظامیان را محکوم می‌کند.
بلینکن در یک کنفرانس مطبوعاتی در توکیو گفت که ایالات متحده نمی‌خواهد شاهد تشدید درگیری پس از حادثه مجدل شمس باشد. این در حالی است که گزارش‌هایی مبنی بر برگزاری مذاکرات آتش بس غزه در ایتالیا منتشر می‌شود. بلینکن روز یکشنبه در این باره گفت: ما مصمم هستیم که درگیری غزه را به پایان برسانیم. این جنگ و درگیری طولانی شده است. ما می‌خواهیم اسرائیلی‌ها، فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها را به دور از خطر درگیری و خشونت ببینیم.
آیا ایران می‌تواند دخالت کند؟
تهران به اسرائیل نسبت به هرگونه «ماجراجویی جدید» هشدار داد و در عین حال حادثه مجدل شمس را «سناریویی ساختگی» خواند که هدف آن منحرف کردن توجه از بیش از ۳۹۰۰۰ فلسطینی کشته شده در نوار غزه است. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز یکشنبه در بیانیه‌ای گفت که پاسخ نظامی اسرائیل باعث بی‌ثباتی بیشتر منطقه و شعله‌ور کردن آتش جنگ می‌شود. وی گفت: در صورت تحقق این امر، رژیم صهیونیستی مسئول قطعی و اصلی پیامد‌ها و واکنش‌های غیرقابل پیش‌بینی به چنین رفتار احمقانه‌ای خواهد بود.
راندا اسلیم، یکی از همکاران ارشد موسسه خاورمیانه در واشنگتن به الجزیره گفت: اسرائیل و حزب الله به دلیل جابجایی گسترده جمعیت خود در خطوط درگیری و به دلیل طولانی شدن جنگ، علاقه‌ای به جنگی همه جانبه ندارند. در طرف اسرائیل، شما ارتشی دارید که بعد از ۱۰ ماه جنگ خسته شده است. اما وضعیت در افکار عمومی اسرائیل متفاوت است. در واقع، شما بخش بزرگی از جمعیت اسرائیل را دارید که از دولت اسرائیل می‌خواهند با حزب الله مقابله کرده و کنترل مرز شمالی خود را دوباره به دست بگیرد. من فکر نمی‌کنم که نخست‌وزیر اسرائیل در این مرحله علاقه‌ای به یک جنگ همه جانبه داشته باشد، تا حدی به این دلیل که پیامد‌های غیرقابل کنترل و غیرقابل پیش‌بینی برای جنگ بزرگ‌تر در لبنان، شامل حزب‌الله وجود دارد. زیرا در نهایت اگر تشدید شود، ایران را نیز درگیر خواهد کرد.
آیا این بر مذاکرات آتش بس غزه تأثیر خواهد گذاشت؟
بیل برنز، رئیس سیا، که رهبری واشنگتن را در تمامی مذاکرات با هدف دستیابی به توافق آتش‌بس در مورد جنگ غزه برعهده داشت، روز یکشنبه برای نشست‌هایی در اروپا حضور داشت. همتایان او از قطر، مصر و اسرائیل، در میان فشار دیگری برای دستیابی به توافقی بین اسرائیل و حماس که شامل تبادل اسرا و اسیران نیز می‌شود، در رم به او ملحق شدند.
هنوز مشخص نیست که آیا تنش اخیر بین اسرائیل و حزب‌الله می‌تواند تأثیر مستقیمی بر مذاکرات میانجی‌گری داشته باشد یا خیر، اما حتی قبل از حمله هیچ پیشرفتی قریب‌الوقوع به نظر نمی‌رسید.
جنگ غزه علت اصلی گسترش درگیری در سراسر منطقه است و اعضای «محور مقاومت» مورد حمایت ایران، از جمله حزب‌الله، گفته‌اند در صورتی که اسرائیل کشتار فلسطینی‌ها را متوقف کند و به کمک‌های بشردوستانه اجازه دهد، حمله به اسرائیل را متوقف خواهند کرد.
دروزی‌ها چه کسانی هستند و بلندی‌های جولان اشغالی چیست؟
حادثه مجدل شمس در یک جامعه دروزی رخ داد، یک اقلیت قومی عرب زبان که اعضای آن بیشتر در بلندی‌های جولان اشغالی، سوریه و لبنان ساکن هستند. مقامات اسرائیلی سریعاً قربانیان را «شهروندان اسرائیلی» اعلام کردند، با وجود اینکه بسیاری از اعضای جامعه تابعیت اسرائیلی ندارند و از نظر فنی تابعیت سوری دارند. مجدل شمس یکی از چهار روستای منطقه اشغالی است که بیش از ۲۰۰۰۰ نفر از اعضای این گروه در کنار هزاران شهروند اسرائیلی در آن زندگی می‌کنند.
اسرائیل بلندی‌های جولان را در طول جنگ شش روزه ۱۹۶۷ اشغال کرد و بعداً آن را در سال ۱۹۸۱ با وجود محکومیت شورای امنیت سازمان ملل متحد به خاک خود ضمیمه کرد. این رژیم در برابر تمام تلاش‌های سوریه برای بازپس گیری این سرزمین مقاومت کرده است. بلندی‌های جولان اشغالی همچنان از سوی جامعه جهانی به عنوان بخشی از خاک سوریه شناخته می‌شود. معین ربانی، عضو غیرمقیم مرکز مطالعات درگیری و بشردوستانه، به الجزیره گفت که بلندی‌های جولان اشغالی یک رشته کوه است که به اسرائیل اجازه می‌دهد بقیه سوریه از جمله پایتخت دمشق را تهدید کند.
