ابراهیم رضایی در توضیح جلسه امروز صبح دوشنبه (۲۲ مرداد ۱۴۰۳) کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی که با حضور سید عباس عراقچی وزیرپیشنهادی امورخارجه برگزار شد، به خبرنگاران گفت: در این نشست وزیرپیشنهادی امورخارجه ابتدا زندگینامه و سوابق خود را شرح داد و در ادامه برنامهها و دیدگاههای خود در صورت تصدی این وزارتخانه برشمرد و به سوالات اعضای کمیسیون نیز پاسخ داد.
وی افزود: عراقچی گفت خودم را سرباز امام و رهبری میدانم و تلاش کردم در این مسیر پابرجا بمانم. همچنین به سوابق خود در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و حضور ۴۰ ساله در سیاست خارجی و وزارت امور خارجه اشاره کرد.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار کرد: وزیر پیشنهادی امورخارجه تاکید کرد وارد گروه بندیها نشده و نخواهم شد و با تمام وزرای سابق امورخارجه کار کردهام. همچنین او به این موضوع اشاره کرد که در دولت سیزدهم، مشاور شهید امیرعبداللهیان بوده و این شهید قصد استفاده از وی را داشت. عراقچی برنامه خود را که حاصل ۴۰ سال حضور در سیاست خارجی است بیان کرد و عنوان برنامههای خود را "سیاست خارجی فراگیر، فعال و اثرگذار" نام نهاد.
رضایی تصریح کرد: وزیر پیشنهادی امورخارجه برنامههای خود را در سیاست خارجی طبق اصول قانون اساسی، سیاستهای کلی نظام در حوزه بین الملل، تدابیر امام راحل و رهبر انقلاب مبنی بر عزت، حکمت و مصلحت، اسناد بالادستی مانند سندچشم انداز و برنامه هفتم توسعه، بیانیه گام دوم انقلاب و دیدگاه رئیس جمهور و دولت چهاردهم برشمرد.
وی با اشاره به بخش دیگری از سخنان عراقچی در این نشست گفت: وزیر پیشنهادی امورخارجه به این نکته تاکید کرد که مصوبات مجلس برای دستگاه دیپلماسی لازم الاجرا است و وزارت امورخارجه تابع سیاستها و دستورالعملهای مسئولان عالی کشور و مجری سیاستهای ابلاغی است.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس اظهار کرد: عراقچی ماموریت اصلی سیاست خارجی را تامین منافع ملی و حفظ و افزایش ثروت ملی، تحکیم امنیت ملی و ارتقاء قدرت کشور و حفظ عزت و تقویت حیثیت ملی و منزلت کشور عنوان کرد.
رضایی درباره بخش دیگر از سخنان عراقچی در خصوص تامین منافع ملی، گفت: در این بخش یکی از برنامههای او دیپلماسی اقتصادی است. به این معنا که سیاست خارجی در خدمت پیشرفت و توسعه اقتصادی کشور قرار داده شود.
وی با بیان اینکه طبق گفته عراقچی مسائل اقتصادی در اولویت دستگاه دیپلماسی کشور قرار دارد، گفت: وزارت خارجه باید سدشکن و در اموراقتصادی کشور راهگشا باشد و دیپلماسی اقتصادی درون زا و برون گرا، متکی به دانش فن آوری باید در دستور کار این وزارتخانه قرار بگیرد.
سیاست توجه به همسایگان همچنان ادامه خواهد یافت
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس محور دیگر برنامه وزیر پیشنهادی امورخارجه را حُسن همسایگی عنوان کرد و گفت: آقای عراقچی گفت که دولت شهید رئیسی در این زمینه با قدرت فعالیت میکرد و ما این راه را ادامه میدهیم. همچنین از ظرفیت سازمانهای بینالمللی و منطقهای و گسترش میدان دیپلماسی و استفاده از ظرفیتهای آفریقا، آمریکای لاتین و شرق آسیا بهره میگیریم. اولویت دادن به چین و روسیه هم به عنوان اولویتهای کاری بیان شد.
رضایی درباره دیدگاه عراقچی درباره اروپا، اظهار کرد: توضیحات وزیر پیشنهادی این بود که در بحث اروپا قائل به تعامل عزتمندانه و فرصت محور از موضع برابر و بر مبنای اقدام متقابل است. درباره ایالات متحده هم بیان داشت که مدیریت تخاصم و اتخاذ سیاستهای خصمانه آمریکا و رژیم صهیونیستی برنامهاش است و تاکید داشت که نمیتوان با آمریکا رفع تخاصم کرد، اما باید آن را مدیریت کرد و از ظرفیتهای سیاست خارجی در خنثیسازی تحریم و بیاثر کردن تحریمها و کوشش برای رفع شرافتمندانه تحریمها به ویژه تحریمهای یک جانبه در دستور کار است.
افتراقی بین میدان و دیپلماسی وجود ندارد و این دو یگانه هستند
وی درباره تحکیم امنیت ملی و ارتقاء قدرت درباره سخنان عراقچی گفت: او توضیح داد که هیچ افتراقی بین میدان و دیپلماسی قائل نیست و این دو یگانه هستند و باید با هم به دستاورد برسند و دستاوردهای میدان در دیپلماسی تبدیل به ثروت و قدرت و امنیت میشود و دیپلماسی بدون میدان هیچ توانی ندارد.
نماینده دشتستان در مجلس شورای اسلامی گفن: همچنین آقای عراقچی تاکید کرد که مذاکره باید مبتنی بر قدرت باشد و در نظم نوین جهانی اگر جایگاهمان را تعیین نکنیم، دیگران تعیین میکنند.
رضایی درباره حفظ عزت و تقویت منزلت، به عنوان راهبرد سوم دستگاه دیپلماسی یادآور شد: وزیر پیشنهادی امورخارجه بر پیشبرد دیپلماسی پارلمانی و بهرهگیری از همه عناصر تاکید داشتند. درباره الزامات هم گفتند که مهمترین الزامات وفاق ملی است، چون سیاست خارجی بدون وفاق ملی و همدلی پیش نخواهد رفت. همچنین ایشان تاکید داشت که باید روحیه جهادی بیش از گذشته به وزارت امور خارجه تزریق شود.
وی افزود: آقای عراقچی در پاسخ به سوالات اعضای کمیسیون بیان کرد که نگرشم به دیپلماسی متکی بر قدرت و تولید کننده قدرت است و جهانبینیام همان جهانبینی است که در سپاه بودم و تغییری نکرده، چون بدون داشتن مولفههای قدرت نمیتوان با کسی صحبت کرد.
جز باند «نیویورکیها» نیستم
وی با اشاره به سوالی که از وزیر پشنهادی امورخارجه مطرح شد مبنی بر اینکه آیا جزو باند «نیویورکیها» است، تصریح کرد: ایشان در پاسخ گفت که جز باند «نیویورکی ها» نیست. البته قضاوتی هم درباره آن ندارد.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس تصریح کرد: درباره قانون اقدام راهبردی و اجرای آن هم وزیر پیشنهادی گفت که قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها لازمالاجراست و باید از آن تبعیت کنیم. اگر مذاکرات شرافتمندانه شکل گیرد، در چارچوب این قانون خواهد بود. مذاکرات احیاء برجام را با وجود این قانون در سال ۱۴۰۰ شروع کردم و با آن جلو بردم. قانون اقدام راهبردی دست ما را پرتر و قویتر کرده است.
رضایی گفت: آقای عراقچی بر لزوم مشورت با مجلس شورای اسلامی تاکید کرد و گفت شرایط فرق کرده و سرنوشت مذاکرات معلوم نیست درباره ساختار وزارت خارجه هم این توضیح را داد که ساختار را به سمت اصلاح میبریم، چون تجربه ساختار فعلی خیلی موفق نبوده است، لذا تاکید داشتند که دانشکده وزارت خارجه برای تربیت دیپلمات احیاء شود و اینکه وزارت خارجه ایدئولوژیک است.