دیابت، به ویژه دیابت نوع ۲ در حال تبدیل شدن به یکی از چالش برانگیزترین مشکلات سلامت قرن بیست و یکم است.
ابتلا به دیابت میتواند زمینه ساز بروز سایر بیماریها باشد؛ به طوریکه بر اساس یافتههای پژوهشگران دانشگاه امپریال لندن، دیابت ۱۵ تا ۲۰ سال بروز عوارض طولانی مدت چندگانه (Multiple Long-Term Conditions (MLTC)) را تسریع میکند و همین امر موجب کاهش امید به زندگی خواهد شد.
محققان تخمین میزنند حدود ۵۲۹ میلیون نفر در جهان با دیابت دست و پنجه نرم میکنند و ۹۰ تا ۹۵ درصد این افراد به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند.
بیماران مبتلا به دیابت در معرض خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، عوارض مغزی، کلیوی، بیماریهای دهان و دندان، اختلالات مغزی و خلقی و مشکلات چشمی هستند. اگر بیمار دیابتی با بیش از یک مورد از این مشکلات مواجه باشد، دچار عوارض طولانی مدت چندگانه (MLTC) شده است.
یافتههای مطالعه پژوهشگران در دانشگاه امپریال لندن مبنی بر بروز ۱۵ تا ۲۰ سال زودتر این عوارض و کاهش امید به زندگی در آنها، در مجله Nature منتشر شده است.
عوارض طولانی مدت دیابت در بیماران بالای ۵۰ سال
محققان دادههای پزشکی بیش از ۴۶ میلیون بزرگسال ۲۰ سال و بیشتر را تجزیه و تحلیل کردند؛ بیش از ۳ میلیون نفر از شرکت کننذگان به دیابت نوع ۱ یا ۲ مبتلا بودند.
همچنین این یافتهها نشان داد افراد دیابتی بالای ۵۰ سال با حداقل سه عارضه طولانی مدت که در بالا گفته شد، مواجه هستند و در مقابل افراد دارای سن ۶۵ تا ۷۰ سالی که به دیابت مبتلا نیستند، با عوارض طولانی مدت چندگانه دست و پنجه نرم نمیکنند یا با کمتر از سه عارضه آن مواجه هستند.
دانشمندان همچنین دریافتند میانگین سن شروع عارضههای طولانی مدت MLTC برای شرکت کنندگان مبتلا به دیابت ۶۶ تا ۶۷ سال است. علاوه بر این ابتلا به دیابت در سن پایینتر، فرد را با MLTC شدیدتری در سن بالا روبهرو میکند.
ادوارد گرگ، پروفسور دانشگاه علوم پزشکی و بهداشتی ایرلند و استاد گروه اپیدمیولوژی کالج امپریال لندن معتقد است «عوارض چندگانه طولانی مدت یکی از مهمترین مسائلی است که سلامت بشر را تهدید میکند»
به گفته وی، «این مشکل اغلب ناشی از افزایش سن در نظر گرفته میشود، اما این تمام داستان نیست، چالش بزرگ بروز عوارض چندگانه طولانی مدت در جوانی است.»
هنگامی که گرگ و تیم او عوارض چندگانه طولانی مدت خاص را بررسی کردند، مواردی که در تمام ردههای سنی بیشتر به چشم میخورد عبارت بود از: فشار خون بالا، بیماری عروق کرونر قلب (CHD)، استئوآرتریت، افسردگی و آسم.
این که دیابت با MLTC مرتبط باشد، تعجب ندارد، موضوع مهم تنوع، شدت و بروز زودرس آن در بیماران دیابتی است.
از دست رفتن چهار سال از زندگی بیمار با ابتلا به هر عارضه طولانی مدت
مطالعات به بررسی عمر از دست رفته افراد مبتلا به دیابت به دلیل MLTC نیز پرداخته است. دانشمندان دریافتهاند افراد با MLTC بیشتر، سالهای کمتری زندگی میکنند. به عنوان مثال افراد دیابتی با سه مورد عارضه چندگانه طولانی مدت، تا ۱۰ سال با این عوارض زندگی میکنند و عمرشان ۵ سال کمتر از افراد دیابتی بدون MLTC است.
همچنین مبتلایان به دیابت که حداقل دچار پنج عارضه طولانی مدت چندگانه هستند، به طور میانگین پنج سال با این عوارض دست و پنجه نرم میکنند و شش سال کمتر نسبت به دیابتیهای بدون عارضه زنده هستند.
گرگ و تیم او همچنین دریافتند که وقتی بزرگسالان جوان مبتلا به دیابت، MLTC را تجربه میکنند، سالهای عمر بیشتری را از دست میدهند.
به عنوان مثال، یک فرد مبتلا به دیابت و MLTC در سن ۴۰ سالگی حدود چهار سال از زندگی خود را به ازای هر هر عارضه در مقایسه با افراد بدون MLTC از دست میدهد.
گرگ میگوید: «اغلب بیماریهای مزمن به مرور زمان به ناتوانی و امید به زندگی آسیب وارد میکنند، بنابراین ما باید راهی پیدا کنیم تا افراد را از شروع زودهنگام چنین شرایطی باز داریم.»
این پروفسور ادامه میدهد: «دیابت قابل کنترل است و با پیشگیری از آن میتوان تا حد زیادی از بروز عوارض چندگانه طولانی مدت جلوگیری کرد.»
چرا بسیاری از بیماریها با دیابت همراه هستند؟
دکتر پویا شفیع پور، پزشک خانواده و متخصص چاقی در مرکز بهداشت پراویدنس سنت جان در سانتا مونیکا، کالیفرنیا تصریح میکند: «این یافتهها قابل انتظار بود، زیرا دیابت و وضعیت مقاومت به انسولین در بدن قبل از تشخیص دیابت در فرد شروع میشود. اغلب این افراد به کبد چرب مبتلا هستند و مقاومت به انسولین زمانی خود را نشان میدهد که آسیب به بدن و همه اندامها شروع شده باشد.»
وی ادامه میدهد: «افراد مبتلا به دیابت در معرض افزایش خطر ابتلا به بیماری آترواسکلروتیک قلبی، بیماری عروق مغزی (CVA)، سکته مغزی، رتینوپاتی، نوروپاتی، بیماری کلیوی و چندین بیماری مختلف هستند، بنابراین ابتلا به دیابت همه اندامهای بدن را درگیر میکند.»