این نوع مهریه اصلا حکم جلب ندارد!
دریافت مهریه توسط زن از مرد یکی از پرچالش‌ترین پرونده‌ها در دادگاه‌های خانواده به شمار می‌رود. مهریه انواع مختلفی داشته که می‌توان به مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه اشاره کرد.
طبق قانون ایران عدم پرداخت مهریه از جانب مردان، درصورتی‌که زن خواستار دریافت مهریه باشد، مرد را با تبعات حقوقی عدم پرداخت مهریه، روبه‌رو می‌کند. حالا سؤالی که مطرح می‌شود آن است که تبعات عدم پرداخت این مهریه چیست؟
طبق ماده ۱۰ قانون مدنی، تمامی قرارداد‌های خصوصی که بین افراد تنظیم می‌شوند، در صورتی که خلاف قانون نباشد، معتبر هستند. یکی از مواردی که در این خصوص، مطرح می‌شود، توافق میان زن و مرد در خصوص پرداخت مهریه است.
با این توضیح که هنگام تعیین مهریه، پرداخت مهریه را منوط به استطاعت مالی مرد می‌کنند و به‌موجب آن، زن می‌پذیرد که مرد، مهریه اش را در صورتی بپردازد که از توانایی مالی، برای پرداخت مهریه، بر خوردار باشد.
به این نوع مهریه که پرداخت آن، باتوجه‌به استطاعت مالی مرد است، مهریه عندالاستطاعه گفته می‌شود. به لحاظ عرفی، استطاعت، یعنی توانایی مالی و منظور از مهریه عندالاستطاعه، مهریه‌ای است که مرد، فقط زمانی موظف به پرداخت آن خواهد بود که توانایی پرداخت مهریه به همسر خود را داشته باشد و در غیر این صورت، الزامی به پرداخت، وجود ندارد. بار اثبات توان مالی مرد یا معرفی مال از او، جهت اخذ مهریه از محل آن، بر عهده زن است.
دررابطه‌با مزایا و فواید مهریه باید بگوییم که مزایا و فواید مهریه عندالمطالبه، برای زنان است و فواید مهریه عندالاستطاعه، برای مردان. یکی از سؤالاتی که بسیار از افراد از ما می‌پرسند آن است که آیا این مهریه عندالاستطاعه قابل قسط‌بندی کردن است یا خیر؟
در خصوص امکان قسط‌بندی مهریه عندالاستطاعه، باید گفت: بر خلاف مهریه عندالمطالبه، ازآنجاکه پرداخت این نوع از مهریه، منوط به اثبات توان مالی مرد است و اگر مرد توان مالی کافی نداشته باشد، الزامی به پرداخت نخواهد داشت، بنابراین صحبت از تقسیط بی‌معناست.
به همین جهت صرفاً اگر زن، بتواند مالی از مرد به دادگاه معرفی کرده یا استطاعت مالی مرد را اثبات کند، می‌تواند از مهریه عندالاستطاعه خود، برخوردار شود؛ اما در مهریه عندالمطالبه گریزی از پرداخت مهریه نبوده و در صورت عدم استطاعت، مرد صرفاً می‌تواند با اثبات اعسار از مهریه، آن را تقسیط کند.
در توضیح تفاوت‌های دریافت مهریه عندالاستطاعه و مهریه عندالمطالبه، باید بگوییم که در مهریه عندالمطالبه، در صورت استنکاف مرد از پرداخت مهریه یا اقساط مهریه، زن می‌تواند با مراجعه به اجرای احکام کیفری تقاضای صدور حکم جلب مرد را داشته باشد؛ زیرا پرداخت مهریه عندالمطالبه، تکلیف مرد بوده و دینی است که ملزم به پرداخت آن گردیده است. حالا قصد داریم که بررسی کنیم، آیا مهریه عندالاستطاعه نیز حکم جلب دارد یا خیر؟
برای پاسخ به این پرسش، لازم است یک‌بار دیگر، ماهیت مهریه عندالاستطاعه را بررسی کنیم. در توضیح اینکه معنی مهریه عندالاستطاعه چیست، گفتیم که این مهریه، یکی از انواع مهریه، از جهت نحوه پرداخت آن است که در آن، شرط پرداخت مهریه، استطاعت مالی مرد، در نظر گرفته شده است.
بنابراین، در این نوع از مهریه نوعی مصالحه و توافق وجود دارد و فشار زیادی بر مرد نیست. صحبت از حکم جلب در این نوع از مهریه همانند بحث تقسیط مهریه، جایگاهی نداشته و دریافت مهریه، از جانب زن صرفاً، منوط به معرفی مال یا اثبات توان مالی مرد است.
منبع: منیبان
