اهمیت مصرف این ویتامین در رشد
ویتامین D یکی از ویتامین‌های محلول در چربی است که در رشد و سلامت استخوان نقش اساسی دارد و از طریق تاثیر بر غدد پاراتیروئید، استخوان و روده، هموستاز کلسیم و فسفر را تنظیم می‌کند.
ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻧﻘﺶ اﺳﮑﻠﺘﯽ، ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می‌رﺳﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ در ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از اﯾﺠﺎد دﯾﺎﺑﺖ، اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن، مولتیپل اﺳﮑﻠﺮوز (MS) و ﺳﺮﻃﺎن ﻧﯿﺰ ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
یک میلیارد نفر در دنیا مبتلا به کمبود ویتامین D هستند و این چالش هم در کشور‌های در حال توسعه و هم کشور‌های توسعه یافته، صرف نظر از سن یا وضعیت سلامتی شایع است.
اغلب افراد از کمبود این ویتامین بی اطلاع هستند؛ زیرا علایم آن، اغلب خفیف و نامشخص است. یعنی به سختی می‌توان دریافت این علایم ناشی از کمبود ویتامین D است یا علت دیگری دارد. تنها راه تشخیص درست کمبود ویتامین D، انجام آزمایش‌های تشخیصی است.
عواملی که در بروز کمبود ویتامین D موثر است را می‌توان شامل کهولت سن، تیره بودن رنگ پوست، اضافه وزن و چاقی، استفاده دایمی از کرم ضد آفتاب، اختلالاتی همچون بیماری کرون، سلیاک و بیماری‌های مزمن کبد یا کلیه عنوان کرد.
کمبود شدید ویتامین D منجر به نرمی استخوان می‌شود که یک بیماری ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﮏ اﺳﺘﺨﻮان اﺳﺖ و ﺑﺎﻋﺚ دردﻫﺎی اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ و ﺿﻌﻒ ﻋﻀﻼﻧﯽ ﻣﯽ شود؛ در حالی که ﮐﻤﺒﻮد ﺧﻔﯿﻒ ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ وﯾﺘﺎﻣﯿﻦ D ﮐﻪ شایع ﺗﺮ نیز هست، منجر به اختلال جذب کلسیم و هایپر پاراتیروئیدیسیم ثانویه می‌شود.
علاوه بر مشکلات اشاره شده، کمبود این ویتامین با افزایش خطر سرطان‌های شایع، بیماری‌های خودایمنی، فشارخون بالا و بیماری‌های عفونی مرتبط است.
این ویتامین به طور طبیعی در فرآورده‌های حیوانی وجود دارد و غنی‌ترین منبع آن روغن کبد ماهی است. از منابع خوب آن می‌توان جگر، ماهی‌های چرب، زرده تخم مرغ و روغن ماهی را نام برد. به طور کلی دریافت کافی ویتامین D از رژیم غذایی دشوار است.
با توجه به مطالعات انجام گرفته شیوع کمبود ویتامین D در نوجوانان و کودکان بالا است. نوجوانان و کودکان که در مراحل رشد هستند، نیاز بیشتری به این ویتامین دارند؛ بنابراین کمبود این ویتامین در آنان محسوس‌تر است. همچنین افراد دارای اضافه وزن بیشتر در معرض خطر کمبود ویتامین D قرار دارند.
برای جلوگیری از کمبود ویتامین D در دانش آموزان طرح مکمل یاری در مدارس متوسطه اول و دوم پسرانه و دخترانه صورت می‌پذیرد که در این طرح به صورت ماهانه یک عدد مکمل مگادوز ویتامین D برای دانش آموزان توزیع می‌شود.
