پیش بینی تداوم سال آبی گرم در ۴ سال آینده
وزارت نیرو در گزارشی به نقل از دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، با عنوان «بررسی و تحلیل شاخص‌های کلان بخش آب در سه ماهه اول سال ۱۴۰۳؛ گزارش فصلی ۱» اعلام کرده که بررسی اهم شاخص‌های آب و هواشناسی در سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۳ نشان‌می‌دهد که میانگین بارش کل کشور نسبت به سال قبل از آن ۱۰۶ درصد و نسبت به میانگین بارش بلند مدت فصول بهار ۶۷ درصد افزایش داشته است. متأثر از بارش‌های مناسب بهاری حدود ۴۲ درصد از حجم بارش سال نرمال آبی طی همین فصل رخ داده که این میزان بر اساس آمار بلند مدت بارش فصل بهار یک چهارم است.
همچنین در ۹ ماهه اول سال آبی ( ۱۴۰۳-۱۴۰۲) اول مهر ماه سال ۱۴۰۲ تا پایان خردادماه سال ۱۴۰۳، میانگین بارش در کشور ۲۴۲ میلی‌متر بوده که نسبت به میانگین بلندمدت ۲ درصد رشد داشته است. در واقع کشور در فصل بهار با بارش‌های قابل توجه در اکثر مناطق مواجه بوده و به جز مناطقی از شمال غرب و نواحی پراکنده واقع در دامنه جنوبی البرز سایر مناطق با شرایط عمدتا نرمال و ترسالی مواجه شده اند. در این فصل میانگین دمای هوای کشور همچنان افزایشی بوده، اما میزان افزایش نسبت به دو فصل قبل از آن چشمگیر نیست.
با وقوع بارش‌های مطلوب بهاری درصد پرشدگی سدهای کشور با افزایش ۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال آبی قبل از آن همراه بوده و حجم ذخایر سدهای کشور تا پایان بهار به حدود ۳۴ میلیارد متر مکعب رسیده است. تولید برقابی نیز در سه ماهه نخست بهار روندی افزایشی داشته و به طور متوسط ۷.۱ درصد از سهم کل تولید برق کشور را شامل شده است. همچنین وضعیت عمده سدهای کشور در شرایط مطلوبی قرار گرفته و با توجه به افزایش درصد پرشدگی سد دوستی و چاه نیمه‌های سیستان می توان سالی فارغ از تنش آبی در شمال استان سیستان و بلوچستان را صرفاً با اتکا به منابع آب چاه‌نیمه‌ها انتظار داشت.
همچنین سد دوستی نیز طی سال‌جاری می‌تواند سهم خوبی در تأمین آب شرب کلان شهر مشهد داشته باشد. علاوه بر حاکم بودن شرایط ترسالی در اکثر نقاط ایران در سراسر کشور افغانستان شرایط ترسالی و نرمال حاکم بوده و این کشور بر اساس پارامترهای آب و هوایی در شرایط مطلوبی قرار گرفته است.
ترسالی اندک در شمال غرب کشور
در حوضه آبریز ارس در شمال غرب کشور نیز شرایط نرمال و ترسالی خفیف حاکم بوده که نقش مهمی در تداوم جریان نرمال این رودخانه دارد. متأثر از شرایط عمدتا نرمال در سطح کشور عراق و شرق ترکیه نه تنها ظرفیت آبدهی رودخانه‌های دجله و فرات در وضعیت مطلوب قرار گرفته، بلکه احتمال رخداد توفان‌های گرد و خاک با منشا خارجی در مناطق غرب و جنوب غربی ایران نیز نسبت به چند سال گذشته کاهش خواهد یافت.
مجموع اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای بخش آب بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۳ بیش از ۴۸۰ هزار میلیارد ریال بوده که طی فصل بهار تخصیص اعتباری برای این بخش صورت نگرفته است.
افزایش دما در فصل بهار
در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است که در فصل بهار سال جاری میانگین دمای کشور به میزان ۰.۲ درجه سلسیوس بیشتر از میانگین دمای بلند مدت فصل بهار بوده است. افزایش میانگین دمای فصل بهار نسبت به بلند مدت اگر چه به شدت افزایش میانگین دما در دو فصل قبل از آن نبود، اما همچنان نشان دهنده روند افزایشی دما در سطح کشور است.
به جز استان کرمان با شرایط نرمال و استان فارس که با کاهش جزئی دما نسبت به میانگین بلند مدت بهار مواجه شده‌اند سایر استان‌ها افزایش دمای ۰.۰۱ تا ۱.۵ درجه سلسیوس نسبت به میانگین بلند مدت فصل بهار را تجربه کرده‌اند. افزایش دما در مناطق شمال غرب غرب و نوار ساحلی شمال کشور بیشتر از سایر مناطق بوده است و در این میان استان گیلان با افزایش ۱.۵ درجه سلسیوس نسبت به میانگین در صدر قرار دارد.
با توجه به اینکه پاییز سال گذشته گرمترین فصل پاییز ثبت شده بوده و میانگین دمای فصل زمستان سال گذشته هم نسبت به بلند مدت بیشتر بود، سال آبی جاری را می‌توان یکی از سال‌های آبی گرم محسوب کرد. با توجه به پیش بینی‌های صورت گرفته توسط سازمان جهانی هواشناسی این روند در چهار سال پیش رو همچنان پابرجا خواهد بود و لذا تجربه دمای فصلی بالاتر از میانگین در فصول آتی نیز مورد انتظار است.
تولید برقابی کشور در بهار امسال
در فصل بهار مجموع تولید برقابی کشور معادل ۷۰۶۸ هزار مگاوات ساعت و سهم تولید برقابی از کل تولید برق کشور به طور متوسط ۷.۱ درصد بوده است. در ماه‌های فصل بهار میزان تولید برقابی روندی رو به رشد داشته به طوری که از ۱۵۱۱ هزار مگاوات ساعت در فروردین ماه به ۳۲۹۳ هزار مگاوات ساعت در خردادماه افزایش یافته است. روند افزایشی میزان تولید و سهم برقابی از کل تولید برق کشور متأثر از روند افزایشی دما در ماه‌های بهار و رشد تقاضا از یک سو شرایط به نسبت مطلوب حجم مخازن سدهای کشور نسبت به مشابه سال گذشته از سوی دیگر است.
