وزارت خزانه داری آمریکا روز سه شنبه به وقت محلی اعلام کرد: امروز، در واکنش به حمایتهای نظامی مداوم ایران از روسیه که شامل تحویل اخیر موشکهای بالستیک، به مسکو برای جنگ تجاوزکارانهاش به اوکراین میشود، دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا ۱۰ فرد و ۶ نهاد مستقر در ایران و روسیه را تحریم میکند و چهار کشتی که در تحویل قطعات تسلیحاتی و سامانههای تسلیحاتی ایران به روسیه از جمله پهپاد و موشکهای بالستیک با برد نزدیک نقش دارند را مسدود میکند.
وزارت خزانه داری آمریکا افزود: در اواخر سال ۲۰۲۳، ایران و روسیه قراردادی برای تامین صدها موشک امضا کردند. در تابستان ۲۰۲۴، پرسنل نظامی روسیه در مورد استفاده از این موشکهای های بالستیک پروژه ۳۶۰ ایران توسط پرسنل ایرانی آموزش دیدند و از اوایل سپتامبر ۲۰۲۴، روسیه اولین محموله این موشکها را از ایران دریافت کرد.
این نهاد آمریکایی اضافه کرد: همزمان با این تحریم ها، شرکای بینالمللی در حال اعلام تدابیری هستند که اجازه نمیدهد شرکت هواپیمایی ایران ایر در آینده در حریم هوایی آنها فعالیت کند و در حال پیگیری شناسایی افراد، نهادها و کشتیهای مستقر در ایران و روسیه هستند که در انتقال کمکهای مرگبار ایران به روسیه نقش دارند.
تحریم ایران ایر از سوی وزارت خارجه آمریکا
وزارت خزانه داری آمریکا ادامه داد: وزارت امور خارجه آمریکا به طور همزمان سه نهاد از جمله ایران ایر را تحریم میکند و پنج کشتی درگیر در ارسال سیستمهای تسلیحاتی ایران به روسیه را به عنوان اموال مسدود شده معرفی میکند.
والی آدیمو، معاون وزیر خزانه داری در اظهاراتی ادعا کرد: امروز، آمریکا و متحدان ما در واکنش به تصمیم بی پروای ایران برای ارسال موشکهای بالستیک به روسیه جهت بکارگیری در جنگ تجاوزکارانه این کشور علیه اوکراین، به غم مخالفت جامعه بین المللی با ارسال پهپادها انفجاری به روسیه و شواهد فراوان از تخریب زیرساختهای غیرنظامی ناشی از استفاده روسیه از این پهپادها، اقدام هماهنگی انجام میدهند. ایران تصمیم گرفته است که دخالت خود را در جنگ غیرقانونی روسیه تشدید کند و آمریکا به همراه شرکای خود در کنار اوکراین خواهد بود.
پیش از این اعلام این تحریم ها، جان کربی سخنگو و هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز سه شنبه به وقت محلی درگفتگو با خبرنگاران ادعا کرد: «همانطور که اخیرا گزارش شده است، دهها پرسنل نظامی روسیه در ایران برای استفاده از سامانه موشکی بالستیک فتاح-۳۶۰ با برد کوتاه آموزش دیده اند. روسیه این محمولههای موشکهای بالستیک ایرانی را دریافت کرده است و احتمالاً ظرف چند هفته آینده، آنها را علیه اوکراین به کار خواهد گرفت که البته به دلیل استفاده از موشکهای بالستیک علیه زیرساختهای غیرنظامی اوکراین، آنها منجر به کشته شدن بیشتر غیرنظامیان اوکراینی خواهند شد.»
این سخنگوی دولت جو بایدن افزود: «مسکو موشکهای بالستیک خود را در اختیار دارد، اما عرضه این موشکهای ایرانی که حداکثر بردی در حدود ۷۵ مایل دارند، میتواند به روسیه اجازه دهد تا از زرادخانه خود برای اهدافی فراتر از خط مقدم و برای اهداف دورتر استفاده کند و از موشکهای ایران برای اهداف نزدیکتر استفاده کند.»
کربی در ادامه ادعاهایش افزود: «این روابط عمیقاً نگرانکننده است، و مطمئناً این همکاری امنیت اروپا را تهدید میکند و نشان دهنده چگونگی نفوذ بیثباتکننده ایران فراتر از خاورمیانه است.»
او ادامه داد: «حمایت روسیه از ایران نیز بیثباتکننده است، زیرا مسکو در حال اشتراکگذاری فناوری مورد نیاز ایران، از جمله در موضوعات هستهای است. ما میدانیم که روسیه نیز برخی از اطلاعات فضایی را با ایران به اشتراک میگذارد.»
هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی آمریکا اضافه کرد: ما با همکاری با متحدان خود اطمینان خواهیم یافت که این اقدام (ارسال موشک از ایران به روسیه) عواقب قابل توجهی دارد. اواخر امروز، انگلیس، فرانسه و آلمان تصمیم خود را برای تعلیق برخی از روابط تجاری سودآور با ایران و تجارت دولتی با این کشور را اعلام خواهند کرد. ما به سهم خود اقدامات این سه کشور را با تحریمهای خود تکمیل خواهیم کرد.
او ادامه داد: وزارت خزانهداری و وزارت امور خارجه آمریکا اواخر امروز اقدامات جدیدی علیه شرکت هواپیمایی ایران ایر اعلام خواهند کرد و انتظار داریم که متحدان و شرکا نیز اقدامات خود را علیه ایران اعلام کنند. این پیام واضحی از سوی سه کشور اروپایی و آمریکا است مبنی بر اینکه اگر ایران به حمایت از جنگ در اوکراین ادامه دهد، این اقدام آن هزینههای اقتصادی قابل توجهی به همراه خواهد داشت.
کربی مدعی شد: رئیس جمهور و وزیر امور خارجه جدید ایران بارها مدعی شده اند که میخواهند با اروپا تعامل داشته باشند و تحریمها را کاهش دهند. اقدامات بیثباتکننده مانند این برخلاف این اظهارات است و در نهایت به اقتصاد ایران آسیب میزند. اینها موشکهای بالستیک با برد کوتاه هستند که بردی در حدود ۷۵ مایل دارند؛ بنابراین این موشکها دامنه وسیعی ندارند و ما کاملاً انتظار داریم که پوتین از آنها در داخل اوکراین استفاده کند. اما ما همچنین شاهد سقوط قطعات پهپاد و موشک در خارج از اوکراین بوده ایم
این سخنگوی دولت بایدن گفت: من تعداد موشکهای ارائه شده اطلاعی در دست ندارم، اما ما میدانیم که این موشکها تحویل داده شده اند.
کربی درباره تحریمهای پیشبینیشده علیه شرکت ایران ایر نیز گفت: این موضوع اساساً مربوط به انگلیس و ۳ شریک اروپایی است، لغو توافقهای دوجانبه با ایران که پروازهای ایران ایر و خدمات آن را به انگلیس و اروپا محدود میکند، بنابراین در مورد محدود کردن آنها است. ما این شرکت را نیز تحریم خواهیم کرد.
پیش از این، نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد روز جمعه به وقت محلی در پاسخ به سوالات درباره گزارشهای ادعایی مبنی بر ارسال موشکهای بالستیک به روسیه، گفت: «موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال منازعه اوکراین هیچ تغییری نکرده است. ایران ارسال کمک نظامی به طرفین درگیر که موجب گسترش خسارات انسانی و زیرساختها، و همچنین فاصله گرفتن از گفتگوهای آتشبس میشود را امری غیرانسانی میداند؛ بنابراین، نهتنها خود چنین اقدامی نمیکند بلکه کشورهای دیگر را نیز به توقف ارسال سلاح به طرفین درگیر در منازعه دعوت مینماید.»
سفیر ایران در سازمان ملل نیز با رد اتهامات «بی اساس و گمراه کننده» آمریکا، انگلیس و فرانسه در خصوص نقش تهران در مناقشه اوکراین، گفت: ایالات متحده و همپیمانانش نمیتوانند این واقعیت غیرقابل انکار را کتمان کنند که ارسال سلاحهای غربی و پیشرفته به ویژه از سوی ایالات متحده آمریکا، جنگ اوکراین را طولانی کرده و به غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامی آسیب وارد کرده است.
امیر سعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل روز چهارشنبه به وقت محلی در نامهای به آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل و نیز رئیس شورای امنیت افزود: بنابراین، هرگونه ادعایی مبنی بر دخالت ایران در فروش، صادرات یا انتقال تسلیحات به فدراسیون روسیه و نقض تعهدات بینالمللی خود کاملاً بیاساس بوده و بهطور قاطع رد میشود. ایران بار دیگر بر تعهد خدشهناپذیر خود به رعایت حقوق بینالملل بشردوستانه تأکید میورزد.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل اضافه کرد: برخلاف ادعای نماینده ایالات متحده، در واقع این ایالات متحده است، نه ایران، که حامی و مروج اصلی تروریسم در منطقه و جهان میباشد. ایالات متحده در صدر حامیان رژیم اسرائیل، خطرناکترین رژیم تروریستی جهان، قرار دارد.
او گفت: نمایندگان فرانسه و بریتانیا ادعاهای نادرست خود را به اشتباه ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل (۲۰۱۵) مطرح کردند، در حالی که نماینده ایالات متحده نیز علاوه بر طرح همان ادعاهای نادرست، جمهوری اسلامی ایران را به حمایت از تروریسم متهم نمود. این اتهامات گمراهکننده، کاملاً بیاساس بوده و قویاً مردود اعلام میگردد.
سفیر ایران در سازمان ملل در این نامه گفت: جمهوری اسلامی ایران این اتهامات را صرفاً بازتاب برنامههای سیاسی محدود و کوتهبینانه این سه عضو دائم شورا، که هدف آن تأمین منافع سیاسی خودشان است، میداند؛ امری که با سابقه عملکرد آنها در شورای امنیت نیز کاملاً آشکار است.
ایروانی تصریح کرد: مضحک است که درست سه کشوری که بهطور مستقیم در مناقشه اوکراین درگیر و بهطور چشمگیری به تشدید آن از طریق تأمین سلاحهای پیشرفته کمک کردهاند، وقیحانه چنین ادعاهای بیاساسی را علیه کشورم مطرح کردهاند. ایالات متحده و همپیمانانش نمیتوانند این واقعیت غیرقابل انکار را کتمان کنند که ارسال سلاحهای غربی و پیشرفته، بهویژه از سوی ایالات متحده، جنگ اوکراین را طولانی کرده و به غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامی آسیب وارد کرده است.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل اداماه داد: همانطور که در موارد متعدد از جمله در نامه مورخ ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۴ (S/۲۰۲۴/۵۸۰) ذکر شده است، قطعنامه ۲۲۳۱ هیچ ارتباطی با مناقشه اوکراین ندارد. علاوه بر این، جمهوری اسلامی ایران بهطور مستمر به تعهدات خود پایبند بوده و متعهد به انجام آنها باقی میماند. بنابراین، هرگونه ادعایی مبنی بر دخالت ایران در فروش، صادرات یا انتقال تسلیحات به فدراسیون روسیه و نقض تعهدات بینالمللی خود کاملاً بیاساس بوده و بهطور قاطع رد میشود. ایران بار دیگر بر تعهد خدشهناپذیر خود به رعایت حقوق بینالملل بشردوستانه تأکید میورزد.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز ۱۸ شهریور گفت: جمهوری اسلامی ایران از ابتدای بحران اوکراین تاکنون هیچگاه بخشی از این نزاع و درگیری نظامی و ادامه آن نبوده و همواره از راهکار سیاسی و گفتگوهای دوجانبه برای پایان دادن به این بحران حمایت کرده است.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص ادعای ارسال موشکهای بالستیک ایرانی به روسیه گفت: همانگونه که بارها تاکید گردید، جمهوری اسلامی ایران ضمن مخالفت با جنگ، از راهکار سیاسی برای حل و فصل اختلافات روسیه و اوکراین و پایان بخشیدن به درگیریهای نظامی حمایت میکند.
وی خاطرنشان کرد: همکاریهای نظامی متعارف جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه سابقهای به مراتب قدیمیتر از تاریخ آغاز جنگ اوکراین دارد. این همکاریها در چارچوب توافقات دوجانبه و مبتنی بر نُرمها و حقوق بینالملل بوده و ارتباطی به بحران اوکراین ندارد.
شبکه خبری سی ان ان طی گزارشی به نقل از منابع نامشخص ادعا کرده بود که ایران موشکهای بالستیک کوتاه برد را برای استفاده در عملیات نظامی در اوکراین به روسیه منتقل کرده است.
در همین حال دیمیتری پسکوف در واکنش به این گزارش ادعایی گفت: ما این گزارشها را رویت کرده ایم و چنین اخباری همیشه با واقعیت مطابقت ندارند. ایران شریک مهم ماست و در حال توسعه روابط تجاری و اقتصادی هستیم. همکاریها و گفت و گوهایمان را در همه حوزههای ممکن و از جمله حساسترین حوزهها توسعه داده و به این اقدام در راستای منافع مردم دو کشور ادامه خواهیم داد.