۵۰ درصد مدارس تهران ناایمن است؛ چه باید کرد؟

از آنجا که مدارس به عنوان یکی از مکان‌های محل تجمع دانش‌آموزان و معلمان پتانسیل بالایی برای حادثه‌ساز بودن دارد، بنابراین باید همه تلاش‌ها را برای کاهش مخاطرات و خطرات احتمالی برای فعالان در این مراکز آموزشی انجام داد تا بتوان با ایمنی‌سازی این مکان‌های آموزشی ریسک خطر و احتمال صدمه جانی را به حداقل رساند.

مدارس و مهد‌های کودک همواره در معرض خطرات مختلف قرار دارند، اکنون که بیش از نیمی از مدارس از نظر سازمان آتش‌نشانی ایمنی لازم ندارد باید برای جلوگیری از برخی خطرات به ویژه برای کودکان در مهد‌های کودک و مدارس ابتدایی تدابیری را اتخاذ کرد. اتخاذ تدابیر خاص، محلی ایمن و عاری از خطر یک خواسته و مطالبه همه والدین دانش‌آموزان است تا در محیطی امن زمینه رشد و پرورش آینده‌سازان مملکت فراهم شود.

یکی از موضوعات مهم در مدارس داشتن ایمنی است که قدرت‌اله محمدی مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران نیز با ابراز نگرانی درباره وضعیت ایمنی مدارس گفت: تاکنون از چهار هزار و ۵۳۸ مدرسه تهران که بازدید شده، فقط سه مدرسه تاییدیه سازمان آتش‌نشانی را دریافت کرده‌اند. می‌توانید ادامه خبر را در لینک زیر بخوانید.

شاید حوادث ناگواری که در سالیان اخیر در شهر‌های مختلف کشور رخ داده از ذهن‌ها پاک نشده و نمی‌توان آن‌ها را حتی از یاد برد، در چنین شرایطی پیشگیری بهتر از درمان است، بهترین راهکار برای مقابله با انواع خطرات و حوادث به شمار می‌رود. هنوز خاطره تلخ آتش‌سوزی مدارس شین‌آباد استان فارس و همچنین شهر زاهدان و جان باختن چند نفر از فرشتگان معصوم این سرزمین از اذهان پاک نشده که بخواهیم با ناایمنی هزاران اتفاق دیگر را در مدارس رقم بزنیم. باید از حوادث و آتش‌سوزی‌های متعدد در مدارس ناایمن جلوگیری کرد تا این حوادث نه تنها مانع داغدار شدن خانواده‌ها شده بلکه روح مردم را آزرده نکند.

از آنجا که اکنون بیش از ۵۰ درصد مدارس استان تهران ناایمن است، در همین راستا در گفت وگو با سیدجلال ملکی سخنگوی آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران راهکار‌های پیشگیری از این حوادث در مدارس مطرح شده تا حداقل بتوان مانع بسیاری از حوادث و آتش‌سوزی‌ها در مدارس پایتخت شویم.

برای ایمنی در مدارس چه باید کرد؟

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران ایمنی در مدارس را به چهار بخش ایمنی در ساختمان، تاسیسات و وسایل گرمایشی، ایمنی مربوط به مهدکودک و آموزش مسئولان و معلمان مدارس تقسیم کرد و گفت: مصالح بکار رفته در ساختمان مدارس باید از انواع مقاوم در برابر شعله و حرارت باشد و همه طبقات باید دارای راه‌پله‌ها و مسیر‌های خروجی متناسب با حاضران باشد به گونه‌ای که امکان تخلیه اضطراری همه افراد در زمان کوتاه میسر باشد.

سیدجلال ملکی اظهار کرد: همچنین در مدارس باید بخش‌های پرخطری همانند موتورخانه، آزمایشگاه، آشپزخانه، کارگاه و انبار از بخش‌های آموزشی مجزا باشد و در صورت امکان این قسمت‌های پرخطر ساختمان در خارج از ساختمان اصلی مستقر باشد تا امکان خطرات احتمالی به حداقل برسد.

وی از مدیران مدارس خواست از برگزاری کلاس در طبقات منفی خودداری شود و همچنین سالن‌های همایش و نمازخانه‌ها باید دارای چندین درب خروجی باشد و همچنین برای ایمنی بیشتر دانش‌آموزان همه پله‌های موجود در مکان‌های آموزشی و مدارس باید دارای نرده کناری داشته باشد.

ملکی درباره ایمنی سیستم گرمایشی مدارس نیز گفت: برای ایمنی بیشتر در مدارس بهتر است درب‌های اتاق تاسیسات از نوع فلزی و مقاوم باشد و دو سوم بالایی آن بسته و یک سوم پایینی به صورت مشبک و برای ورود هوا باز باشد. یکی از مهمترین موضوعات در راستای ایمن بودن مدارس توجه به موتورخانه‌ها و تاسیسات است که در چنین شرایطی اگر ممکن باشد اتاق تاسیسات و موتورخانه در بخشی از حیاط و دور از کلاس‌های آموزشی و سالن اجتماعات تعبیه شود.

وسایل گرمایشی استاندارد در مدارس استفاده شود

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران اظهار کرد: مسیر‌هایی که می‌تواند ایمنی مدارس را ایجاد کند باید بیشتر مدنظر همه متولیان و مسئولان باشد به عنوان نمونه باید از نگهداری ضایعات و مواد قابل اشتعال در قسمت تاسیسات خودداری شود. حتی برای گرم کردن کلاس‌ها از وسایل گرمایشی استاندارد بدون شعله مانند شوفاژ استفاده کرده و هرگز از وسایل شعله‌دار و برقی به ویژه بخاری‌های نفتی استفاده نشود.

به گفته وی، در صورت استفاده از وسایل گرمایشی شعله‌دار مانند بخاری‌های نفتی، گازوییلی و ذغالی، پیش از آغاز فعالیت کلاس‌ها و زمانی که بخاری‌ها خاموش و سرد است باید مخازن آن‌ها پُر شود و در فصل سرما بخاری‌ها در محلی مناسب دور از محل نشستن کودکان و دور از درب خروجی نصب شود.

ملکی در ادامه درباره وضعیت نصب بخاری در مدارس نیز اینگونه توضیح داد و یادآور شد: بخاری‌های نصب شده در مدارس باید استاندارد و به طور کامل سالم باشد. برای جلوگیری از برخی خطرات احتمالی و ممانعت از آتش‌سوزی از بخاری‌های دارای دودکش‌های مناسب و با کلاهک H استفاده شود.

وی یکی از مسیر‌های کاهش خطرات احتمالی در بخاری‌های نفتی را بازدید دوره‌ای بخاری‌ها و موتورخانه توسط افراد متخصص دانست و گفت: باید این موارد به صورت جدی مورد ارزیابی قرار گیرد تا در فصل سرما بتوان از بسیاری از حوادث مانند آتش‌سوزی در مدارس تهران جلوگیری کرد.

وی درباره ایمن‌سازی مهد‌های کودک نیز گفت: برای این مساله نیز بهتر است که محل نگهداری کودکان در طبقه همکف و در نزدیکی درب خروجی باشد، هیچگونه وسیله برقی و گرمایشی شعله‌دار در محل وجود نداشته باشد و برای حفاظت بهتر از کودکان در صورت نداشتن چنین ظرایطی، فرد یا افرادی تحت عنوان مربی در محل حضور دائم داشته باشند.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران معتقد است که باید در مهد‌های کودک همچنین از در اختیار قرار دادن وسایل تیز، برنده و شکسته به کودکان خودداری شود، همچنین اسباب‌بازی‌هایی که دارای باتری، سیم برق، نخ و طناب که جنبه خطرناک داشته و می‌تواند حادثه‌ساز باشد در دسترس کودکان قرار نگیرد.

ضرورت گذراندن دوره‌های ایمنی برای معلمان و مسئولان مدارس

ملکی در ادامه به معلمان و مسئولان مدارس تهران نیز توصیه کرد که باید دوره‌های لازم مرتبط با حوزه ایمنی را گذرانده باشند و آمادگی لازم را در هنگام برخورد با حوادث احتمالی داشته باشند. همچنین از مهمترین نکات در زمان حوادث، تخلیه فوری افراد است که معلمان و مسئولان باید با احتیاط کامل نسبت به انجام این فعالیت اقدام کنند.

به گفته ملکی، سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران همه ساله و در طول سال تحصیلی با حضور در مدارس نسبت به آموزش‌های ایمنی به دانش‌آموزان در مقاطع مختلف اقدام می‌کند که البته این کار بسیار موثر است، اما به تنهایی کافی نیست به همین منظور از مدیران آموزش و پرورش انتظار می‌رود که اهمیت بیشتری به مقاوم‌سازی مدارس قدیمی و ایمن‌سازی همه مدارس دولتی و خصوصی دهند.

وی تصریح کرد: از آنجا که به دلیل بی‌توجهی‌ها در برخی مدارس با مشکلات ناایمنی کوچک، آسیب‌هایی به افراد وارد می‌شود که باید برای رفع اینگونه مشکلات که زمانی زیادی هم نیاز دارد، تلاش کرد تا این موارد حوادث بزرگی را در فضا‌های آموزشی ایجاد نکنند.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران یادآور شد: گذشته از موضوع ایمنی مدارس، مساله گنجاندن مباحث ایمنی در کتاب‌های درسی دانش‌آموزان به عنوان یک ضرورت است، معتقدیم که این مباحث باید به فراخور درک دانش‌آموزان مقاطع مختلف طراحی شود، زیرا زمانی که توسط معلمان و دبیران تدریس شود به طور قطع در ذهن فراگیران ماندگار خواهد بود.

وی در عین حال از اعلام آمادگی سازمان آتش‌نشانی تهران با مجموعه آموزش و پرورش برای هرگونه فعالیتی در راستای کاهش خطرات احتمالی و جلوگیری از حوادثی همچون آتش‌سوزی در مدارس خبر داد و گفت: این سازمان از هیچ گونه کمکی در این خصوص فروگذار نمی‌کند.