آقای وزیر؛ حواستان هست برای چه کسانی حکم می‌زنید؟
طبق شنیده‌ها فرشاد مقیمی، مدیرعامل اسبق ایران خودرو، این روز‌ها در حال لابی گسترده است تا در حلقه مدیران و معاونین وزارت صمت قرار گیرد. مقیمی ۴۸ ساله در شرایطی به عنوان گزینه معاون وزیر صمت و رئیس هیئت عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) مطرح شده است که نگاهی به تجربه کاری وی در سال‌های گذشته، نتایج قابل تأملی حاصل می‌شود.
مقیمی، به نظر می‌رسد شهریور ۱۳۹۸ به واسطه نسبت فامیلی و حمایت ویژه محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی، به مدیرعاملی ایران خودرو رسید، اما در نهایت بهمن ۱۴۰۰ از این سمت برکنار شد. بیش از دو سال سکان‌داری ایران خودرو توسط فرشاد مقیمی، منجر به خلق زیان بیش از ۲۶ هزار میلیارد تومانی روی دست سهامدار خودرو شد که اگر با ارزش امروز ریال مقایسه شود، رقم قابل توجهی بود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد، زیان انباشته ایران خودرو در دوران مقیمی روزبه‌روز قد کشید، اما خبری از بهبود کیفیت و رشد تولید نبود. تا جایی که بهمن ۱۴۰۰، رهبری انقلاب در دیدار با تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی، تأکید کردند: در برخی از محصولات داخلی متأسفانه شاهد این هستیم که به کیفیت توجه نمی‌شود، این خیلی بد است، این‌همه حمایت در طول این سال‌ها از صنعت خودرو در کشور شده خب کیفیت خودرو خوب نیست، مردم ناراضی‌اند درست هم می‌گویند، حق با مردم است، یعنی به اعتراض مردم به جا است، این صنعت نتوانسته رضایت مشتری را جلب کند.
۱۲۰ هزار خودرو روانه پارکینگ شد
گلایه و انتقاد رهبر انقلاب از کیفیت پایین محصولات خودرویی در حالی بود که در دوران فعالیت مقیمی در ایران خودرو، بیش از ۱۲۰ هزار خودرو به شکل ناقص، تولید و در نهایت راهی پارکینگ‌های ایران خودرو در جاده مخصوص شد و به دست ده‌ها هزار متقاضی نرسید و از سوی دیگر، ۸۲ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودروی ناقص نیز در کف پارکینگ‌ها با متوسط ماندگاری ۱۰ ماه، به مشتریان تحویل داده شد که با اعتراض گسترده مردم روبرو شد، اما مدیرعامل ایران خودرو پاسخگوی اعتراض هزاران مشتری این شرکت نبود.
افت تولید و کاهش شدید کیفیت محصولات ایران خودرو در آن سال‌ها که با افزایش مرگ و میر در تصادفات جاده‌ای نیز همراه بود، باعث شد تا بازارهای صادراتی برای ایران خودرو، جز زیان هیچ عایدی دیگری نداشته باشد و منجر به آب شدن ارزش سهام ایران خودرو در بورس شد. این در شرایطی بود که اوضاع برای کارگران ایران خودرو نیز چنگی به دل نمی‌زد و در بسیاری از مقاطع، کارگران نسبت به حقوق ناکافی و تبعیض مدیریتی این شرکت خودرویی، دست به اعتراض و اعتصاب زدند و خواستار رسیدگی به وضعیت معیشتی‌شان بودند. اما در همان زمانی که کارگران معترض بودند، تمرکز سکان‌دار ایران خودرو بر عزل و نصب آشنایان و نیرو‌های سفارشی در بخش‌های مختلف مدیریتی بود و در مقابل از اختیارات مدیران و معاونین قبلی، به شدت کاسته شد و خبری از تصمیمات کارشناسی در ایران خودرو نبود.
کسری بودجه و نارضایتی قطعه سازان
همان‌طور که اشاره شد در دوران مدیریت فرشاد مقیمی در بزرگ‌ترین شرکت خودرویی ایران، علاوه بر افزایش زیان و کاهش عرضه خودرو به بازار، شاهد خاک خوردن بیش از ۱۲۰ هزار خودروی ناقص در ایران خودرو بودیم. وضعیتی که به دلیل کسری قطعه، به نمایندگی‌ها نیز سرایت کرده بود و خودرو‌های مردم در نبود قطعه، در کف پارکینگ نمایندگی‌های سراسر کشور، معطل مانده بودند. این در حالی بود که شرکت‌های قطعه ساز نیز از عدم تسویه مالی ایران خودرو و بحران تامین مالی قطعه سازان گلایه داشتند، چرخه‌ای که در نهایت دودش به چشم مردم رفت و مجبور به استفاده از خودرو‌های بی کیفیت شدند.
حال در روز‌هایی که دولت چهاردهم به طور رسمی کارش را آغاز کرده و مردم انتظار تغییر روند مدیریتی در بخش‌های مختلف صنعتی و اقتصادی را دارند، استفاده از افرادی نظیر مقیمی با کارنامه‌ای ضعیف در صنعت خودرو، جای سؤال دارد.
در پایان اگر بخواهیم به طور خلاصه از روند بالارفتن و اوج‌گرفتن مدیران لابی‌گر و فرصت‌طلب سخن بگوییم، باید به چند فاکتور مهم اشاره کنیم؛ این افراد کاربلد نبوده و اغلب بی‌سواد هستند، لابی‌گر‌های بسیار قهاری هستند و بخش مهمی از ساعات روز را مشغول لابی‌کردن با این و آن هستند تا به مرحله بالاتر صعود کنند؛ در حقیقت مدیران ناپخته‌ای نظیر مقیمی، همیشه هستند و پست دارند، اما به بهای لطمه به اقتصاد و معیشت مردم. به نظر می‌رسد ضرب المثل نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود برای امثال مقیمی کاربردی ندارد، چرا که این افراد حتی اگر به کرات خراب کاری هم کنند، باز هم گنج میسر می‌شود و با حمایت‌های ویژه نظیر رئیس دفتر رئیس جمهور، در جایگاهی می‌نشینند که شایسته آن نیستند.
باید منتظر ماند و دید که محمد اتابک وزیر صمت با علم به سوابق ضعیف فرشاد مقیمی، برایش حکم می‌زند یا خیر؟
