هفته گذشته دو سریال جدید به شبکه نمایش خانگی وارد شد؛ سریال «بازنده» به کارگردانی امین حسینپور از پلتفرم فیلیمو و سریال «گردن زنی» به کارگردانی سامان سالور و تهیهکنندگی علی قربانزاده از پلتفرم فیلمنت.
نکتهای که از همان پخش قسمت نخست این دو سریال جلب توجه کرد، استفاده از زبان انگلیسی در طراحی پوستر و تیتراژ ابتدایی و پایانی آنها بود. در سریال «بازنده» علاوه بر پوستر، شروع و پایان سریال کاملاً به زبان انگلیسی است و عنوان و اسامی بازیگران در تیتراژ پایانی به زبان انگلیسی درج شدهاند. در سریال «گردن زنی» نیز در طراحی پوستر از واژه انگلیسی استفاده شده است. بیتوجهی به زبان فارسی و قوانین موجود در استفاده از زبان انگلیسی در کنار زبان فارسی در سریال «بازنده» مشهودتر است.
به دنبال این بیتوجهی در شبکه نمایش خانگی، شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی در نامهای به ساترا ضمن انتقاد از بیتوجهی به زبان فارسی در این دو سریال، خواستار نظارت و توجه بیشتر شبکه نمایش خانگی به موضوع زبان فارسی شده است.
یاسر احمدوند، دبیر شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی، در گفتگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به ابلاغ این نامه به ساترا گفت: شورا پس از پخش دو قسمت نخست از این دو سریال، در نامهای به ساترا مراتب اعتراض خود را اعلام و خواستار نظارت بیشتر شده است.
وی ادامه داد: متاسفانه هم در صدا و سیما و هم در شبکه نمایش خانگی و هم در سینما، توجه کامل به مسئله زبان فارسی وجود ندارد و هر روز نیز دامنه این بیتوجهی گستردهتر میشود. شورای پاسداشت زبان فارسی یک شورای هماهنگکننده و ناظر است و صرفاً در جهت اعلام و تذکر فعال است. متاسفانه، ابزار اجرایی لازم برای برخورد با متخلفین در این موضوع در حوزه فرهنگی در اختیار شورا و وزارت فرهنگ و ارشاد نیست. بنابراین، بیشتر باید حساسیتهای فرهنگی ایجاد کرد و نوعی اعتراض مدنی به کمک اهل فرهنگ شکل گیرد، چرا که این بیتوجهیها واقعاً آسیبزننده است.
احمدوند تصریح کرد: شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی بهطور مرتب برنامههای صدا و سیما را رصد میکند، اما شبکه نمایش خانگی تاکنون چندان مورد رصد قرار نگرفته است، چرا که در زمان تصویب قانون پاسداشت زبان فارسی چیزی به نام شبکه نمایش خانگی به شکل امروز وجود نداشت و طبق قانون الزامی نیز وجود نداشته است. صدا و سیما ملزم است که رعایت کند. ما مدام با بخشهای مختلف صدا و سیما در خصوص توجه به زبان فارسی نامهنگاری میکنیم و به بخشهای مختلف تذکر و اطلاعرسانی میکنیم.
وی ادامه داد: همین حالا با وجود این همه تذکر، برخی برنامههای صدا و سیما عناوین بیگانه دارند که بارها مورد تذکر و اطلاعرسانی قرار گرفته است. در مورد شبکه نمایش خانگی نیز باید گفت که از آنجا که قانون اعلام کرده باید عناوین و زبان فارسی و ایرانی باشد، این موضوع باید رعایت شود. فعلاً، چون مرجعیت شبکه نمایش خانگی با ساترا است، ما مراتب اعتراض خود را موردی و مصداقی به ساترا اعلام کردهایم. درباره دو سریال اخیر نیز به همین شکل عمل کردیم.
در سالهای اخیر و با رشد و گسترش شبکه نمایش خانگی، وضعیت زبان فارسی در آثار نمایشی چندان مناسب نبوده است. کارشناسان بر این باورند که یکی از دلایل بیتوجهی به زبان فارسی در شبکه نمایش خانگی میتواند این باشد که هنرمندان و سینماگران تمام تمرکزشان را روی تصویر قرار میدهند و به بهانه اینکه سینما و تلویزیون دنیای تصویر است، به مقوله زبان توجه شایانی نمیکنند. در صورتی که رابطه زبان، سینما و تصویر رابطهای ناگسستنی است.