توصیه‌های طب سنتی برای حفظ سلامت جسمی و روانی سالمندان
ارمغان‌السادات کیهان‌مهر؛ پزشک متخصص طب ایرانی با بیان اینکه در طب سنتی ایران دوران زندگی به چهار مرحله رشد، جوانی، میانسالی و سالمندی (شیخوخیت) تقسیم می‌شود، اظهار کرد: هرکدام از این چهار مرحله، ویژگی خود را دارد که هر فرد با رعایت این دستورات و تدابیر بهداشتی می‌تواند دوران زندگی خود را به بهترین نحو طی کند.
وی با بیان اینکه فرد از ۶۰ سالگی به بعد به دوران سالمندی وارد می‌شود، افزود: از ویژگی‌های دوران سالمندی کاهش حرارت غریزی بدن است؛ هر فردی با سطحی از انرژی حیات متولد می‌شود که این انرژی به‌طور طبیعی در سال‌های ابتدایی عمر در اوج است و به‌تدریج کاهش می‌یابد. رعایت تدابیر حفظ‌الصحه می‌تواند حافظ این حرارت باشد؛ در حالی که سبک زندگی ناسالم باعث هدر رفتن و کاهش زودتر از موعد این انرژی خواهد بود.
این متخصص طب ایرانی ادامه داد: در دوران سالمندی مزاج سرد و خشک است که البته در بعضی از افراد به‌دلایل مشکلات گوارشی و تجمع رطوبت نامناسب در بدن سردی و تری عارض خواهد شد. در هر دو نوع حرارت و انرژی کاهش می‌یابد، اما در بعضی سالمندان در ظاهر لاغری و در بعضی چاقی نمایان خواهد شد که هریک ویژگی‌های متناسب با خود را خواهند داشت.
کیهان‌مهر تصریح کرد: در واقع سالمندی یک بیماری نیست، بلکه یک جریان طبیعی زیستی است، اما شیوع ابتلا به بیماری‌ها در این دوران افزایش می‌یابد.
وی با بیان اینکه مطالعات نشان می‌دهند سبک زندگی در افزایش طول عمر نقشی به‌مراتب قوی‌تر از ژن‌ها بازی می‌کند و طب ایرانی نیز برای داشتن زندگی سالم در سالیان عمر از جمله سالمندی رعایت تدابیر شش اصل را ضروری می‌داند، اظهار کرد: با توجه به اینکه مزاج سالمندان عموماً سرد و خشک است، هوایی مشابه با بهار (گرمی و رطوبت) متناسب این مزاج است. این اصل می‌تواند شامل شهر، خانه و اتاق فرد سالمند باشد. از سوی دیگر چیدمان خانه و وسایل باید به گونه‌ای باشد که جریان هوا به خوبی جریان یابد و سالمندان در انزوا قرار نگیرند.
سالمندان از غذا‌های با طبع سرد پرهیز کنند
کیهان‌مهر افزود: غذا‌های سریع‌الهضم و مقوی مناسب برای این گروه هستند که توصیه می‌شود در حجم کم و به‌دفعات میل شوند، حتی‌الامکان از مصرف سردیجات پرهیز شود و مصرف گوشت گوسفند و پرندگان، تخم مرغ عسلی، آش و سوپ‌های ساده، نخودآب و آبگوشت توصیه می‌شود.
این پزشک و متخصص طب ایرانی در خصوص تدابیر خواب و بیداری سالمندان نیز بیان کرد: سالمندان معمولاً به‌دلیل بیماری و مشکلات اضطرابی کیفیت خواب مطلوبی ندارند؛ توصیه می‌شود این افراد شام را سر شب میل کنند و زود بخوابند. نوشیدن شیر گرم می‌تواند به بهبود خواب کمک کند. قابل توجه است که معمولاً طول خواب شبانه در سالمندان کاهش می‌یابد که البته این امر با توجه به مزاج افراد متفاوت خواهد بود.
اهمیت ورزش در دوران سالمندی
وی ورزش و ماساژ و روغن زدن به بدن با روغن بنفشه و بادام هنگام صبح را مفید دانست و افزود: ورزش سبب افزایش حرارت غریزی می‌شود و با توجه به افت حرارت غریزی در این دوران، خیلی کمک‌کننده است. لازم است هر سالمند متناسب با شرایط جسمانی خویش ورزش کند که از آن جمله می‌توان به ورزش‌های هوازی از جمله پیاده‌روی اشاره کرد.
پیشگیری از یبوست در سالمندان
وی همچنین در خصوص یبوست که مشکل شایع سالمندان است، عنوان کرد: تغذیه سالم و فعالیت بدنی منظم می‌تواند در رفع این مشکل مؤثر باشد. پرهیز از مصرف مواد یبوست زا، استفاده از انواع آش و سوپ و خوراکی‌های ملیّن می‌تواند به پیشگیری و بهبود یبوست کمک کند.
لزوم حفظ نشاط در دوران سالمندی
وی تصریح کرد: ارتباط داشتن با اطرافیان به‌ویژه فرزندان، نوه‌ها و دوستان، داشتن تفریح و انجام اعمال ذهنی مانند مطالعه، در نشاط سالمندان بسیار مؤثر است، همچنین مصرف خوراکی‌هایی مانند گلاب، بهارنارنج، فالوده سیب، زعفران، بیدمشک، سیب و به، می‌تواند به این امر کمک کند.
