تنش میان ایران و اسرائیل و مواضع روسیه و چین؛ چرا تهران نباید روی مسکو و پکن حساب باز کند؟

در پی حملات اخیر اسرائیل به ایران که منجر به شهادت پنج شهروند ایرانی شده است، بسیاری از کشورها این حملات را محکوم کرده و برخی دیگر نیز بدون محکوم کردن حمله اسرائیل، ایران را به خویشتنداری دعود کرده اند.

در ادامه ارزیابی‌های صورت گرفته توسط کارشناسان و رسانه‌های خارجی درباره موضع روسیه و چین در قبال نزاع ایران و اسرائیل را مطرح خواهیم کرد: 

چرا ایران نباید روی روسیه حساب باز کند؟

"الدار ممدوف" مشاور و تحلیلگر سیاسی که روابط نزدیکی نیز با لابی ایرانی – امریکایی (نایاک) دارد در مقاله‌ای در نشریه "ریسپانسیبل اسپیس کرافت" با اشاره به اینکه روسیه متحد ایران نخواهد بود و در مواقع ضروری به کمک ایران نخواهد شتافت، می‌نویسد: دیدار اخیر "ولادیمیر پوتین" و "مسعود پزشکیان" نشان داد علیرغم وجود دشمنان مشترک منافع ایران و روسیه متفاوت از یکدیگر هستند. یکی از زمینه‌هایی که مسکو و تهران همکاری‌های خود را در آن افزایش داده‌اند حوزه اطلاعاتی به ویژه در رابطه با اسرائیل به موازات وخامت روابط روسیه با اسرائیل بوده است. با این وجود، آگاهی از آسیب‌پذیری‌های اسرائیل به منزله برخورداری روسیه از قابلیت‌های کافی برای بهره‌برداری از آن به عنوان عاملی تعیین‌کننده نیست. ایران مطمئنا می‌تواند بازی خود را به سطح بالاتری ارتقا دهد، اما نتایج آن البته در صورت وجود تنها در بلندمدت احساس خواهند شد. در مورد نیاز‌های فوری ایران، جنگنده‌های سوخو-۳۵ و سامانه‌های موشکی اس-۴۰۰ روسیه مطمئنا می‌توانند پدافند هوایی کشور را تقویت کنند، اما روسیه با وجود سال‌ها گمانه‌زنی در مورد این موضوع، کماکان در ارائه آن سامانه‌ها تردید دارد و این بدان خاطر بوده که مراقب است نزدیکی‌اش به ایران منافع رقبای ایران از جمله عربستان و امارات را تهدید نکند. شایان ذکر است که نه تهران و نه مسکو فاش نمی‌کنند که آیا سند همکاری راهبردی جاه‌طلبانه‌ای که قصد دارند در آینده نزدیک امضا کنند حاوی تعهدات امنیتی است یا خیر.

"نیکیتا اسماگین" کارشناس مسائل ایران در شورای امور بین‌الملل روسیه پا را فراتر گذاشته و اظهار داشته که مسکو حتی ممکن است به طور پنهانی از حملات اسرائیل به زیرساخت‌های نفتی ایران خشنود شود، زیرا در آن صورت رقیب اصلی نفت روسیه در بازار چین را حذف می‌کند و در نتیجه تقویت کننده بودجه مالی روسیه خواهد بود.

بهترین امیدی که ایران می‌تواند داشته باشد آن است که پس از تبادل ضربات با اسرائیل گرد و غبار به نحوی فروکش کند و دولت جدیدی در واشنگتن انتخاب شود که مایل به پیگیری دیپلماسی با تهران و مهار افراط و تفریط اسرائیل باشد. در آن صورت گزینه‌های ایران گسترده‌تر می‌شوند و در عین حال انگیزه نزدیک شدن ایران به روسیه کاهش می‌یابد. با این وجود، در مسیر فعلی امید بسیار کمی وجود دارد که این امر اتفاق رخ دهد. این وضعیت ایران را در بهترین حالت ممکن به سوی یک همسویی عمیقا ناقص با روسیه سوق می‌دهد تا حداقل منافعی نصیب‌اش شود. 

ارگان حزب کمونیست چین درباره افزایش تنش میان ایران و اسرائیل چه فکر می‌کند؟

چاینا دیلی: آیا جنگی تمام عیار رخ خواهد داد؟ نگران افزایش قیمت نفت هستیم

"چاینا دیلی" ارگان حزب کمونیست چین نیز در مطلبی که نظرات آن حزب را بازتاب می‌دهد ضمن ابراز نگرانی از تشدید تنش بین ایران و اسرائیل می‌نویسد: "به نظر می‌رسد "جنگ ششم خاورمیانه" در حال شکل‌گیری است. اقدامات مختلف اسرائیل در این دور از درگیری‌ها نه تنها روند عادی‌سازی روابط اسرائیل و اعراب را متوقف می‌کند بلکه باعث واکنش هماهنگ بی‌سابقه‌ای از سوی محور مقاومت که ایران نمایندگی می‌کند و درگیر درگیری مستقیم با اسرائیل است، خواهد شد. خطرات جنگ در خاورمیانه وجود دارد، اما خوشبختانه تاکنون سایر کشور‌ها از دخالت مستقیم در درگیری‌ها اجتناب ورزیده‌اند. با این حال، اگر ایران اقدامات بیشتری انجام دهد واقعا خطر بروز یک جنگ جدید وجود خواهد داشت. تاثیر چنین جنگی می‌تواند بیشتر از پنج جنگ قبلی باشد، زیرا ایران یکی از کشور‌های تولیدکننده نفت در منطقه خلیج فارس است. این امر می‌تواند یک بحران جدید نفتی و درگیری ایجاد کند، اما تاکنون به آن نقطه نرسیده ایم". 

"چاینا دیلی" در ادامه می‌نویسد:" تا حدودی به همین دلیل است که حملات دقیق اسرائیل بیشتر در مورد "بازدارندگی دقیق" است و ایالات متحده ممکن است نقش بزرگی در مهار اسرائیل داشته باشد. در نهایت، اسرائیل تنها تأسیسات نظامی را هدف قرار داد و از حمله به تاسیسات نفتی و هسته‌ای اجتناب ورزید. از آنجایی که ایالات متحده در مرحله حساسی از انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد حمله اسرائیل به تاسیسات نفتی باعث افزایش قیمت نفت می‌شد و ضربه‌ای به اقتصاد جهانی وارد می‌ساخت و چالشی مهم برای حزب دموکرات ایجاد می‌کرد، هدف قرار ندادن تاسیسات هسته‌ای عمدتاً برای جلوگیری از اشاعه تسلیحات هسته‌ای بوده است. علاوه بر این، دولت فعلی آمریکا نمی‌خواهد ایران به خروج از مذاکرات هسته‌ای و معاهده منع گسترش سلاح‌های کشتار جمعی تحریک شود. با توجه به درز اطلاعاتی در مورد نظارت آمریکا بر نقشه اسرائیل برای حمله به ایران نمی‌توان رد کرد که آمریکا علیرغم تعهد خود برای رازداری عمدا این اطلاعات را افشا کرده است. این نشت اطلاعاتی توانست به ایران اجازه دهد تا حدودی آماده باشد و پرسنل خود را از مراکز حساس خارج کند. دولت آمریکا به شدت محتاط است تا وارد درگیری نشود و اسرائیل نیز از چنین اقداماتی خودداری می‌کند. به همین دلیل است که آن‌ها با هدف متعادل‌سازی توازن قوا عمل می‌کنند. اسرائیل برای دستیابی به یک غافلگیری تاکتیکی حمله به ایران را در روز شنبه انتخاب کرد. امیدواریم حملات اسرائیل با تمرکز بر چندین هدف نظامی در خارج از پایتخت صرفا نمادین باشد. خاورمیانه نیاز به بازگرداندن صلح دارد و نمی‌تواند خطرات جنگی بزرگتری را متحمل شود. وقتی کشور‌های تولیدکننده انرژی درگیر تنش می‌شوند، سیگنال‌های نگران کننده‌ای به بازار‌های انرژی ارسال می‌شود. اگر روزی اقدامات تلافی‌جویانه، اسرائیل تاسیسات انرژی ایران را هدف قرار دهد به طور بالقوه می‌تواند یک جنگ تمام عیار بین ایران و اسرائیل ایجاد کند و بازار نفت را به شدت مختل کند".