مهدی سنایی مشاور سیاسی رئیس جمهور در گفتوگوی ویژه خبری شب (چهارشنبه، ۳۰ آبان) که از شبکه خبر سیما پخش شد، گفت: آقای گروسی در گفتوگویی که داشت اعلام کرد از ۴ محل مورد بحث ۲ محل آن کاملاً بسته شده و دیگر مورد بحث نیست. اما دو مکان دیگر وجود دارد که از طریق آژانس باید بحث و بررسی بیشتری درباره آن انجام شود.
وی افزود: در واقع گزارش مثبتی ارائه شد منتها اینکه کشورهای اروپایی تلاش دارند که بیانیه سیاسی ارائه کرده یا مهلت تعیین کنند این اقدام سازندهای نیست.
مشاور سیاسی رئیس جمهور تصریح کرد: فکر میکنم نه تنها در بحث هستهای و تعاملات ایران و آژانس و جلسه شورای حکام بلکه به صورت کلی در روابط ایران و اروپا دو مسیر پیش رو است.
وی ادامه داد: اول اینکه اروپا از باب تعامل که دولت چهاردهم باز کرده و ایدههایی که رئیس جمهور محترم در باب گفتگو با دنیا دارد، استفاده کند و طرفین به پیشرفتهایی در حوزههای مختلف دست پیدا کنند.
سنایی افزود: دوم اینکه وارد یک ریل سیاسی شود و مسائل حاشیهای دیگر که گاهی در گفتگوها توسط کشورهای اروپایی مطرح کردند به میان آورد این موضوع به نفع طرفین نبوده و سازنده نیست.
مشاور سیاسی رئیس جمهور خطاب به اروپا تصریح کرد: توصیه من به دولتهای اروپایی این است که از فرصت تعامل دولت چهاردهم استفاده کنند و به جای تشدید اوضاع مسائل را روی میز بگذارند و آن را حل و فصل کنند.
وی ادامه داد: روابط ایران با اروپا در شرایط خوبی قرار ندارد و این اقدام اروپا میتواند یک نوع تشدید اوضاع محسوب شود در حالی که مسائل مختلفی از اوکراین تا مسائل دیگری که روابط ایران و اروپا هم فراز و فرودهای بسیاری داشته است. به هر حال بسیاری از کشورهای جهان علاقمند هستند که اروپا یک اروپای مستقل باشد و بتواند یک سیاست مستقل را در مسائل قاره خود و دنیا اتخاذ کند.
سنایی گفت: اگر اروپا چنین سیاستی را در پیش بگیرد طبیعتاً با این باب که ایران برای گفتگو باز کرده، فرصتی برای مسائل مختلف و یک نوع حرکت به جلو فراهم میشود، اما اگر تحت تاثیر مسائل سیاسی و موضوعاتی مانند اوکراین یا موارد دیگر به جای اینکه موضوع یا مسائلی را برای گفتگو طرح کنند اقدامات غیر سازندهای را شروع کنند، این موارد به نفع هیچ کدام از طرفین نیست.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در دهههای گذشته اثبات کرده است که در دفاع از حقوق خود بسیار مصمم است و کوتاه نمیآید. درباره این موضوع هم اعلام شده حتماً اگر اقدام غیر سازندهای توسط شورای حکام انجام شود و بیانیه صادر شود ایران هم پاسخ متناسب با آن خواهد داد.
مشاور سیاسی رئیس جمهور درباره قطعنامه احتمالی شورای حکام آژانس علیه ایران تاکید کرد: آنچه در قالب قطعنامه شورای حکام آژانس صادر خواهد شد یک نوع تشدید اوضاع است. البته درخواست خواهد شد که یک گزارش جامع از فعالیتهای هستهای ایران توسط آژانس تهیه شود.
وی ادامه داد: اگر بیانیه صادر نشود یا یک گفتگو در این زمینه آغاز میشد، شروع روندی برای حل و فصل مسائل بود اما این میتواند شروعی برای تشدید اوضاع بین ایران، آژانس و کشورهای اروپایی باشد. وگرنه خود قطعنامه و بیانیه به طور خاص بار حقوقی ویژهای ندارد.
سنایی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: متاسفانه کشور ما تجربه تلخی از گفتگو و تعامل با آمریکا در سالهای گذشته داشته است. به صورت مشخص در حوزه برجام خروج آمریکا از برجام، ایران با این فرضیه که هر سند یا توافق به یک نوع پیش آمدن طرفین و اقدام برای گفتگو نیاز دارد، ایران در برجام در این مسیر قدم برداشته است.
وی افزود: منتها اینکه یک کشوری صرفاً با تغییر رئیسجمهور یک سند را پاره کند یا از یک توافق خارج شود، اگر اقدامات در حوزه بین الملل شبیه رفتار آمریکا باشد دیگر سنگ روی سنگ بند نمیشود، چون تعهد کشورها به وجود دولتها نیست بلکه به وجود کشورها است.
مشاور سیاسی رئیس جمهور ادامه داد: گاهی نظام سیاسی کشورها در یک انقلاب تغییر میکند، ولی کشورها به تعهدات بینالمللی خود پایبند هستند، اما اینکه خاطره ناخوشایند در ذهن بسیاری از مردم ما و تحلیلگران در عرصه بین الملل تاثیر منفی بالایی گذاشته باشد کاملاً قابل فهم است.
سنایی افزود: این اقدام نه تنها در ایران بلکه در همه جهان سرزنش شد مانند خروج آمریکا از معاهده پاریس بود با این تفاوت که آن معاهده یک معاهده بینالمللی بود و گویی شما از یک تعهد بینالمللی خود خارج میشوید. اما، برجام با طرفیت یک ملت و دولت و پس از آن با وضع تحریمهای حداکثری خسارتهای جدی به اقتصاد کشور ما وارد کرده است که دولت آمریکا باید پاسخگوی این خسارتها باشد. البته این مهم بارها از سوی مسئولان کشور ما نیز بیان شده است.
مشاور سیاسی رئیس جمهور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که دولت در شرایط فعلی باید علاوه بر اقدامات دیپلماتیک، ادبیات تهاجمی را علیه آمریکاییها به کار بگیرد مخصوصاً اکنون که صحبت از وعده صادق ۳ و پاسخ قطعی تهاجم اسرائیل است و برای جلوگیری از کمک مجدد آمریکاییها به صهیونیستها است نباید با ادبیات عادی با آمریکاییها سخن گفت، تاکید کرد: موضع و سخن مقام معظم رهبری که مسئولان امر را موظف کردند تا تصمیمات لازم را اتخاذ و عمل کنند، حجت کافی است. البته تصمیمات در کشور ما در مجاری خود اتخاذ میشود.
وی افزود: طبیعتاً در دفاع از اصول، مبانی، استقلال، تمامیت ارضی کشور نباید کوتاه آمد. فکر میکنم اینکه ایران برای بازدارندگی خود ارزش و امنیت ذاتی قائل است توسط همه دنیا احساس و درک شده است.
سنایی ادامه داد: اینکه ممکن است دیدگاههای ادبیات متنوع و مختلفی در این زمینه وجود داشته باشد یک بحث دیگر است. از طرف دیگر هم اتخاذ یک رویکرد و مواضع که میتواند برای کشور خسارت ایجاد کرد نیز باید مورد دقت قرار بگیرد.
مشاور سیاسی رئیس جمهور با بیان اینکه نباید خیلی جلوتر از سیاستهای نظام حرکت کرد و نه خیلی عقبتر از آنها، خاطرنشان کرد: فکر میکنم تصمیمات در مجاری خود اتخاذ میشود و یک نوع هماهنگی نیز وجود دارد.
به گفته وی، وجود تنوع در کشور جزو نعمات است که یک امکان فراهم در نظام سیاسی ما است. البته تلاقی همه این دیدگاهها باید نهایتاً منافع ملی کشور و اجرای سیاستهای کلی نظام باشد.
سنایی اظهار کرد: اگر دقت کرده باشید آقای رئیس جمهور هم در ابتدا و پایین همه سخنان خود به سیاستهای کلی نظام و دیدگاههای کلان اشاره دارد. تنوع دیدگاهها و اظهار نظرها در کشور یک نعمت است، اما اینکه همه چیز هم در ریل سیاستهای کشور، اسناد بالادستی و مقام معظم رهبری باشد نیز اصل پذیرفتهای است که به نفع نظام سیاسی ما است.
مشاور سیاسی رئیس جمهور با بیان اینکه نگاه دولت این است که نگاه راهبردی خود با محوریت کاهش تنش و تحریم است را کنار نگذارد، تصریح کرد: آقای پزشکیان در یکی از جلساتی که دیروز با احزاب داشت تاکید کرد که برای تامین توسعه کشور و تضمین رشد ۸ درصدی نیاز به کاهش تحریمها و تنش در عرصه بینالمللی و نقش آفرینی بیشتر سیاست خارجی داریم. اما اینکه ایران موضوعی را به تعامل با آمریکا یا کشور دیگری وابسته کند به هیچ وجه اینگونه نیست.
وی افزود: ایران کشوری است که فشارهای بسیاری را تحمل کرده و در این زمینه آزموده است. این کشورمان در شرایط تحریم زیسته و استقلال خود را حائز اهمیت میداند.
سنایی گفت: برنامه دولت این است که راهبرد کاهش تنش باشد، اما ادامه راه در هر شرایطی و اینکه هیچ بخشی از اصول سیاست خارجی کشور هم تعطیل در هر شکلی نخواهد شد؛ لذا ایران مطابق سیاست و رفتار طرف مقابل تصمیمات خود را اتخاذ خواهد کرد.
به گفته وی، هم سناریوی کاهش تنش را پیشرو دارد و هم سناریوی دیگری که اگر رفتاری توسط آمریکا اتخاذ شد، حتماً با تجربیاتی که ایران کسب کرده تلاش خواهد کرد که در پیشرفت و توسعه کشور خللی ایجاد نشود و اجرای اهداف و اصول سیاست خارجی کشور حتماً بیقیدوشرط ادامه خواهد یافت.