بیماری قلبی به نظر میرسد که سلامت مغز را در افراد مسن تحت تأثیر قرار میدهد. مردان به طور خاص آسیبپذیرتر هستند و اثرات آن را یک دهه زودتر از زنان نشان میدهند. نواحی مغزی آسیبدیده، از اولین بخشهایی هستند که در دمانس (زوال عقل) تحت تأثیر قرار میگیرند.
مطالعهای جدید نشان میدهد که مردانی که عوامل خطر بیماری قلبی دارند، نسبت به زنانی با همان خطرات قلبی، سریعتر سلامت مغز خود را از دست میدهند.
این مطالعه نشان داده است که مردان با این عوامل خطر ممکن است از اواسط دهه ۵۰ زندگی دچار کاهش عملکرد مغزی شوند، در حالی که زنان بیشتر در معرض خطر از اواسط دهه ۶۰ به بعد قرار دارند. این تحقیق در مجله عصبشناسی، جراحی اعصاب و روانپزشکی منتشر شده است.
این نتایج نشان میدهند که کاهش عوامل خطر قلبی عروقی یک هدف درمانی مهم در پیشگیری از بیماری آلزایمر است و نشان میدهند که این اقدامات باید بهطور جدی یک دهه زودتر در مردان نسبت به زنان آغاز شود، تیم تحقیقاتی به سرپرستی دکتر پل ادیسون، استاد علوم اعصاب در کالج سلطنتی لندن، چنین نتیجهگیری کرده است.
عوامل خطر بیماری قلبی مانند دیابت نوع ۲، چاقی، فشار خون بالا و سیگار کشیدن پیشتر با افزایش خطر زوال عقل مرتبط بودهاند.
با این حال، مشخص نبود که این عوامل خطر قلبی از چه زمانی اثر خود را بر سلامت مغز میگذارند و آیا تفاوتی بین زنان و مردان وجود دارد یا خیر.
برای این مطالعه، محققان دادههای نزدیک به ۳۴،۵۰۰ شرکتکننده را در پروژه تحقیقاتی بزرگ UK Biobank تحلیل کردند.
تصاویر مغزی به محققان کمک کرد تغییرات مغز شرکتکنندگان را در طول زمان ردیابی کنند، و عوامل خطر بیماری قلبی آنها بر اساس اطلاعات سلامتیشان محاسبه شد.
نتایج نشان داد که عوامل خطر قلبی و همچنین چاقی و تجمع زیاد چربی شکمی، منجر به کاهش تدریجی حجم مغز در طول چند دهه در هر دو جنس شده است.
با این حال، مردان بیشترین آسیبپذیری را بین ۵۵ تا ۷۴ سالگی نشان دادند، در حالی که زنان در بین ۶۵ تا ۷۴ سالگی بیشتر تحت تأثیر بودند.
این آسیب به سلامت مغز، فارغ از وجود ژن APOE۴ (ژنی که احتمال ابتلا به آلزایمر را افزایش میدهد) رخ داده است.
محققان گفتند که نواحی مغزی که بیشتر تحت تأثیر عوامل خطر قلبی قرار میگیرند، لوبهای تمپورال هستند. این بخشها در حافظه، پردازش شنوایی، بینایی و احساسات نقش دارند و از اولین بخشهایی هستند که در ابتلا به دمانس آسیب میبینند.
تأثیر منفی عوامل خطر قلبی عروقی بسیار گسترده بود و نشان داد که این عوامل میتوانند دامنهای از عملکردهای شناختی را مختل کنند
این نتایج نشان میدهند که با کنترل فشار خون، کاهش کلسترول و قند خون، ورزش کردن و ترک سیگار، میتوان از سلامت مغز محافظت کرد.
با این حال، محققان تأکید کردند که مردان نسبت به زنان بیشتر در معرض خطر هستند.
عوامل خطر قابلتغییر قلبی عروقی، از جمله چاقی، باید در درمان و پیشگیری از بیماریهای نورودژنراتیو مانند آلزایمر مورد توجه ویژه قرار گیرند.
آنها افزودند: این یافتهها اهمیت هدفگذاری جدی عوامل خطر قلبی عروقی پیش از سن ۵۵ سالگی را برای جلوگیری از نورودژنراسیون (تحلیل مغز) و بیماری آلزایمر نشان میدهد. علاوه بر این، از مزایای این اقدام میتوان به پیشگیری از دیگر رویدادهای قلبی عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی اشاره کرد.