چگونه دارو‌های رشد مو می‌توانند سلامت نوزادان را تهدید کنند

۱۱ نوزاد در اروپا پس از تماس با داروی رشد مو به هیپرتریکوز دچار شدند. کشف کنید که چگونه این معمای پزشکی عجیب اتفاق افتاد.

در یک رویداد پزشکی غیرمعمول که والدین و حرفه‌ای‌های حوزه بهداشت و درمان را گیج کرده بود، ۱۱ نوزاد در سراسر اروپا به طرز مرموزی دچار هیپرتریکوز شدند، یک اختلال نادر که به «سندروم گرگ‌مردی» نیز شناخته می‌شود. این اختلال که با رشد غیرعادی و زیاد مو در سراسر بدن، از جمله صورت، شناخته می‌شود، ظاهری شگفت‌انگیز دارد و وقوع آن نادر است. با این حال، علت این مورد غیرمنتظره و شگفت‌آور بود: تماس با داروی رایج رشد مو.

بیایید بررسی کنیم که چگونه این نوزادان دچار این اختلال نادر شدند و چه اقداماتی برای جلوگیری از وقوع حوادث مشابه در آینده در حال انجام است.

هیپرتریکوز چیست؟

هیپرتریکوز یک اختلال نادر است که با رشد بیش از حد مو در هر قسمت از بدن مشخص می‌شود. در موارد شدید، مو ممکن است تمام بدن را پوشش دهد که باعث نام‌گذاری آن به «اختلال رشد موی غیرعادی» می‌شود. این اختلال می‌تواند مادرزادی (از بدو تولد) یا اکتسابی باشد و به دلایل مختلفی از جمله مصرف دارو، بیماری‌ها یا عدم تعادل هورمونی ایجاد شود.

در این حادثه اروپایی، این اختلال به طور ناگهانی و به شدت در نوزادانی که قبلاً سالم بودند ظاهر شد. متخصصان پزشکی دچار سردرگمی شدند تا اینکه علت آن را به یک منبع غیرمنتظره نسبت دادند: یک داروی موضعی که معمولاً توسط بزرگسالان برای رشد مو استفاده می‌شود.

نقش مینودیدیل در این معما

پس از تحقیقات دقیق، مشخص شد که نوزادان به طور غیر عمدی با مینودیدیل، یکی از مواد اصلی در بسیاری از درمان‌های ریزش مو، تماس پیدا کرده‌اند. مینودیدیل یک وازودیلاتور است که با افزایش جریان خون به فولیکول‌های مو، رشد مو را تحریک می‌کند. این دارو معمولاً برای استفاده بزرگسالان بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود و اغلب برای درمان طاسی یا آلوپسی آره‌تا، یک اختلال خود ایمنی که باعث ریزش مو به صورت تکه‌تکه می‌شود، تجویز می‌شود.

در این موارد، مراقبینی که از مینودیدیل استفاده می‌کردند، به طور ناخواسته دارو را به نوزادان منتقل کرده بودند. این تماس احتمالا از طریق تماس پوست با پوست یا در برخی موارد از طریق بلع مقادیر کمی از دارو به صورت خوراکی اتفاق افتاده بود. اگرچه مینودیدیل برای بزرگسالان بی‌خطر است، اما نوزادان دارای پوست حساس و سیستم ایمنی ناپخته‌ای هستند که می‌تواند به شدت به مواد قدرتمند واکنش نشان دهد.

کشف و تحقیق در اسپانیا

اولین نشانه مشکل زمانی ظاهر شد که یک نوزاد پسر در اسپانیا شروع به نشان دادن رشد غیرعادی و زیاد مو در پشت، پا‌ها و ران‌های خود در مدت دو ماه کرد. خانواده نگران، برای مشاوره پزشکی به پزشک مراجعه کردند. این امر باعث شد که مرکز دارویی ناوارا در اسپانیا (CFN) در آوریل ۲۰۲۳ تحقیقات خود را آغاز کند.

تحقیقات نشان داد که چندین مورد مشابه در حال رخ دادن است که همگی به تماس با مینودیدیل اشاره دارند. مراقبان نوزادان از دارو برای درمان ریزش مو استفاده می‌کردند و از احتمال انتقال تصادفی آن بی‌خبر بودند. این یافته یک نقص اساسی در دستورالعمل‌های ایمنی برای این محصولات را نشان داد.

چرا نوزادان به تماس با مینودیدیل حساس هستند؟

نوزادان به دلیل فیزیولوژی در حال رشد خود به دارو‌های قوی حساس‌تر هستند. پوست آن‌ها نازک‌تر و قابل نفوذتر است، بنابراین مواد موضعی راحت‌تر می‌توانند وارد جریان خون شوند. سیستم ایمنی آن‌ها نیز به طور کامل رشد نکرده است و قادر به مقابله با مواد خارجی نیست، که این می‌تواند منجر به واکنش‌های شدید شود.

مینودیدیل حتی در بزرگسالان نیز ممکن است باعث تحریک، قرمزی و سایر عوارض جانبی شود، بنابراین تاثیر آن بر نوزادان می‌تواند بسیار شدیدتر باشد. در این مورد، تماس نوزادان با این دارو منجر به هیپرتریکوز شد، وضعیتی که خوشبختانه پس از قطع تماس با دارو بهبود یافت.

اقدامات اصلاحی و هشدار‌های جدید

پس از کشف ارتباط بین مینودیدیل و هیپرتریکوز، اقداماتی برای جلوگیری از وقوع حوادث مشابه صورت گرفت. مقامات بهداشتی در اروپا از تمامی تولیدکنندگان مینودیدیل خواستند که هشدار‌های واضحی را روی محصولات خود اضافه کنند تا به کاربران توصیه کنند که از تماس دارو با کودکان پس از استفاده جلوگیری کنند. به کاربران اکنون توصیه می‌شود که دست‌های خود را به دقت بشویند و از تماس پوست به پوست با نوزادان جلوگیری کنند تا از تماس تصادفی دارو با آن‌ها جلوگیری شود.

این دستورالعمل‌های جدید با هدف افزایش آگاهی و اطمینان از احتیاط بیشتر مراقبان هنگام استفاده از درمان‌های رشد مو در نزدیکی کودکان، طراحی شده است.

درس‌های آموخته شده و پیش رو

این حادثه عجیب از «اختلال رشد موی غیرعادی» یک یادآوری واضح است از عواقب غیرمنتظره‌ای که می‌تواند از مصرف دارو‌ها به وجود آید. در حالی که مینودیدیل درمانی مفید برای بزرگسالان مبتلا به ریزش مو است، خطرات بالقوه آن برای نوزادان نباید نادیده گرفته شود.

حرفه‌ای‌های بهداشتی اکنون بر اهمیت درک چگونگی انتقال دارو‌ها از طریق تماس‌های عادی تاکید دارند. این حادثه نیاز به دستورالعمل‌های دقیق، آموزش و آگاهی برای هر کسی که از درمان‌های موضعی قدرتمند استفاده می‌کند، را برجسته می‌کند.

اما برای نوزادان مبتلا، وضعیت پس از قطع تماس با دارو بهبود یافته است و گزارش شده که آن‌ها به سمت سلامت طبیعی خود حرکت می‌کنند. با این حال، معمای اینکه چگونه یک داروی رایج منجر به چنین نتیجه غیرعادی و نگران‌کننده‌ای شده است، یکی از موضوعاتی خواهد بود که در مطالعات پزشکی در سال‌های آینده باقی خواهد ماند.

هیپرتریکوز ممکن است نادر باشد، اما این حادثه پیام وسیع‌تری را منتقل می‌کند: مراقبت دقیق از دارو‌ها امری حیاتی است، به ویژه زمانی که کودکان درگیر هستند.