محمدرضا فرزین رئیسکل بانک مرکزی با حضور در گفتوگوی ویژه خبری به بیان توضیحاتی درباره سیاست جدید ارزی این بانک پرداخت و گفت: سامانه نیما سامانهای بود که نرخ ارز در آن توسط نرخگذاری بانک مرکزی انجام میشد، اما قانون برنامه، تأکید داشت که بازاری شکل بگیرد که نرخ ارز براساس عرضه و تقاضا شکل بگیرد.
وی با بیان اینکه بازار جدید اولین بازار حواله ارز در کشور است، گفت: از یکسالونیم قبل روی این بازار کار میکردیم؛ ارز نیما داشتیم که پتروشیمیها و فولادیها ارز خود را عرضه میکردند؛ سایر بخشها نرخ توافقی داشتند و معاملات ارزی خود را انجام میدادند.
رئیسکل بانک مرکزی با یادآوری اینکه "از پارسال سامانه بازار ارز توافقی را در دستور کار قرار دادیم. "، گفت: این بازار سه چهار ماهه بهوجود آمده است؛ نرخ ارز در این بازار از ۵۸ تا ۶۱ هزار تومان بود.
* نرخها در بازار توافقی محدودیتی ندارد، ولی خریداری برای دلار با نرخ بالا نیست
فرزین افزود: پنجشنبه هفته گذشته، چون میخواستیم نرخ ارز سامانه نیما را به توافقی نزدیک کنیم؛ اطلاعیه دادیم که از شنبه نرخ سامانه نیما مثل بازار توافقی شکل میگیرد، این سیاست از روز پنجشنبه اعلام شد؛ روز شنبه اولین معاملات شکل گرفت و نرخ ۵۹ هزار و ۶۰۰ بود، امروز ۶۱ هزار و خردهای بود.
او با ابراز اینکه نرخ توافقی در سامانه نیما کاملاً آزاد بود، گفت: نرخ دراین سامانه هیچ سقف و کفی ندارد؛ شاید یک نفر نرخ ۸۰ـ۹۰ هزار تومان بگذارد، ولی خریداری ندارد؛ براساس سیستم جورسازی نرخ شکل میگیرد. از بدشانسیهایی که آوردیم این بود که به تعطیلات خوردیم و خیلی از شرکتها نتوانستند عرضه داشته باشند، امروز تماس گرفتیم و خیلی از شرکتها آمدند و عرضه انجام دادند، فردا نیز بانکها باز هستند.
رئیسکل بانک مرکزی ضمن تصریح به اینکه "اتفاق جدیدی در بازار توافقی نیفتاده است، ولی نرخ نیما را کمی افزایش دادیم و به بازار ارز توافقی رساندیم. "؛ خاطرنشان کرد: ما در بانک مرکزی قانونی را که به ما ابلاغ شده است، اجرا کردیم. از نظر ما نرخ حقیقی حولوحوش ۶۳ـ ۶۴ هزار تومان است.
* روایت فرزین از عملیات روانی دشمن بعد از اعلام سیاست جدید ارزی
او گفت: ما ساعت ۱۳:۳۰ روز پنجشنبه این اطلاعیه را دادیم؛ ساعت ۲۳ خبر پهپادهای مشکوک را سیانان زد؛ فردای آن روز شایعات درباره خبر کاهش فروش نفت و... مطرح شد؛ هر ۲ـ ۳ ساعت یکبار یک خبر منفی در کشور بعد از انتشار اطلاعیه بانک مرکزی منتشر کردند.
فرزین اضافه کرد: بهدلیل تهدیدهایی که بهصورت برنامهریزیشده در روز نخست اجرای سیاست جدید ارزی در نیما داشتیم؛ قیمت دلار در بازار غیررسمی افزایش یافت.
* جزو ۵ کشور اول خرید طلا هستیم/ بالاترین ذخایر طلا را داریم
وی با تأکید به اینکه واقعاً یک عملیات روانی است، گفت: جزو پنج کشور اول در خرید طلا هستیم؛ بالاترین ذخایر طلا را براساس مجموع ذخایر ارزی داریم، از آینده هم نگرانی نداریم چراکه در تولید نفتمان مشکلی بهوجود نیامده است. با شایعاتی که منتشر میکنند تلاش میکنند بازار را بههم بزنند. تا الآن ۵۱ میلیارد دلار ارز عرضه کردیم و تا پایان سال بالای ۷۰ میلیارد دلار ارز عرضه خواهیم کرد.
او با بیان اینکه "متأسفانه با شایعات مدام در کشور دلهره و ترس ایجاد میکنند. "؛ ادامه داد: منتفعین افزایش ارز در کشور تلاش میکنند با شایعات ارزی دل مردم را خالی کنند، بعد از پایان تعطیلیها شاهد افزایش عرضه ارز در بازار خواهیم بود، دیروز ۲۲۰ میلیون دلار عرضه شد، ولی اعتقاد داریم این بیشتر میشود و هیچ محدودیتی در این زمینه نداریم.
فرزین درباره منافع سامانه جدید ارزی هم توضیحاتی داد و گفت: اولین منفت این است که از کوتاژفروشی جلوگیری میکندو از خالیفروشی جلوگیری میکند. در این سامانه تسویه ریالی و ارزی از طریق دو بانک صورت میگیرد و قیمتگذاری دستوری نیست بلکه بهصورت توافقی است و نرخ این بازار بهعنوان نرخ غالب شناخته میشود.
* ارز ۲۸۵۰۰ تومانی حذف میشود؟ / پزشکیان با کاهش سهمیه مخالفت کرد
او درباره ارز ۲۸۵۰۰ تومانی هم توضیحاتی داد و افزود: امسال ۱۵ میلیارد دلار برای کالاهای اساسی و دارو ارز ۲۸۵۰۰ تومانی خواهیم داد. طبق برنامهریزی تخصیص دادیم تا الآن؛ بحثی مطرح شد، چون دولت کسری بودجه دارد این ۱۵ میلیارد دلار به ۱۲ میلیارد دلار کاهش یابد تا دولت مابقی را در بازار بفروشد و کسری بودجه را تأمین کند، این مطرح شد، ولی در جلسه با آقای رئیس جمهور ایشان مخالفت کردند با کاهش ارز دارو و کالاهای اساسی، همچنان تأکید شد بر تأمین ارز کالاهای اساسی و دارو، هیچ اتفاقی برای ارز کالاهای اساسی با ۲۸۵۰۰ تومانی برای سال جاری نیفتاده است.
وی با اعلام اینکه "برای سال آینده اختیار به دولت داده شده است و اگر دولت حس کرد معیشت مردم به خطر میافتد از روش دیگری اقدام میکند. "، گفت:، اما برخی سعی دارند بازارها را بههم بزنند، بیش از آنکه از عملیات واقعی ضربه بخوریم از شایعات ضربه میخوریم.
* اصلاح نظام بانکی به کجا رسید؟
رئیسکل بانک مرکزی درباره اقدامات انجامشده برای اصلاح نظام بانکی گفت: بانکها را بهتفکیک بررسی کردیم؛ کفایت سرمایه بانکهای ما پایین است و ما به همین دلیل مشکل داریم.
فرزین ضمن ابراز اینکه "۲۲۰ همت افزایش سرمایه در بانکها برای سال جاری داریم. "، گفت: برنامهریزی ما این است که این را به بالای ۴۴۰ همت تا پایان سال برسانیم؛ نزدیک به ۲ برابر کردیم سرمایه بانکها را، کفایت سرمایه بانکها به ۲ تا ۳ میرسد در سال جاری و در سال آینده بهسمت ۸ میرویم.
او با بیان اینکه تمام بانکها باید بهسمت کفایت سرمایه ۸ حرکت کنند، گفت: یک موضوع درباره بانک آینده است؛ امشب از شورایعالی بانک مرکزی به اینجا آمدهام، برنامه ما برای بانک آینده مشخص شده است و یک جلسه ویژه برای این بانک خواهیم داشت؛ برنامه اصلاحات بانک آینده یک برنامه اساسی است که اصلاحات آن روی کل نظام بانکی اثر خواهد داشت.
فرزین با تأکید بر اینکه "تا الآن ۴۳ درصد رشد در سرمایه بانکها داشتیم و امیدواریم این تا ۱۰۰ درصد افزایش یابد. "، تصریح کرد: صندوقهای قرضالحسنه یکی از نهادهای مؤثر در تأمین مالی مردم هستند؛ برای ساماندهی این صندوقها که در قانون برنامه هم آمده است، ۳۵۰۶ صندوق را شناسایی کردیم، از این تعداد ۹۶ درصد صندوقهای کوچک با سرمایه زیر ۲۰۰ میلیون تومان هستند، در آییننامه جدید برای صندوقهای کوچک و خرد دیگر نیازی به مجوز بانک مرکزی نیست، اینها ۶ ماه تا یک سال یک بار باید گزارشی از فعالیت خودشان به ما بدهند. سرمایه صندوقهای متوسط بالای ۲.۵ میلیارد و بزرگ بالای ۱۰۰ میلیارد است که باید تحت نظارت و مجوز ما باشند، انشاءالله در اولین فرصت این آییننامه را به تصویب میرسانیم.
* صف وام ازدواج ۴۸۰ هزار نفر است
رئیسکل بانک مرکزی درباره وام ازدواج هم توضیحاتی داد و گفت: این وام واقعاً دغدغه ما هم هست؛ ۲۳ درصد تسهیلاتی که میدهیم به خانوارها تعلق میگیرد، سهم خانوار رو به افزایش است. تا ۲۶ آذرماه ۱۶۴ همت وام ازدواج به ۴۹۰ هزار نفر دادیم، ۱۵۲ درصد تحقق وام پرداختی است؛ ۵۲ درصد از برنامه جلوتریم، اگر طبق هدف جلو میرفتیم افراد در صف بیشتر میشدند، تا پایان سال ۲۰۰ همت وام ازدواج و فرزند باید بدهیم.
او با یادآوری اینکه "ما براساس منابع قرضالحسنه که داریم میتوانیم این تسهیلات را بپردازیم. "، اضافه کرد: ۵۰ همت از ذخیره قانونی بانکها کم کردیم تا بانکها بتوانند وام ازدواج بدهند؛ وام فرزند ۳۵ همت به ۴۳۵ هزار نفر پرداخت کردیم، درصد تحقق نیز ۱۰۲ درصد است. ۴۸۰ هزار نفر در صف ازدواج و همین حدود در فرزندآوری در صف هستند، ۱۹۱ همت برای پرداخت وام به افراد این صف نیاز داریم، وام ازدواج سال آینده ثابت ماند، ولی فرزندآوری کمی افزایش یافت.
* عراق و ترکیه هم به شتاب وصل میشوند؟
فرزین درباره اتصال عراق و ترکیه به شتاب ایران گفت: برای ترکیه تلاش کردیم شبکه کارتیمان را به هم وصل کنیم، ولی هنوز محقق نشده است؛ الآن به این فکر افتادیم که کارتهایی را به مسافران بدهیم، الآن امکانپذیر نیست شبکه کارتیمان به عراق و ترکیه متصل شوند، درباره روسیه ما به یک پیوند کامل رسیدیم و بانکهایمان به هم وصل شدهاند.
* آخرین وضعیت تورم و نقدینگی/ بر پول مسلط شدیم
رئیسکل بانک مرکزی درباره سیاستهای پولی این بانک هم توضیحاتی داد و گفت: نرخ رشد نقدینگی به هدفمان نزدیک شده است، اینکه جلوی رشد پول را خیلی زیاد بگیریم خوب نیست؛ نرخ رشد را در کانال ۲۵ درصد قرار بود حفظ کنیم، ولی ۵ـ ۶ ماه است که شوکهای زیادی در اقتصاد کشور داشتیم، نرخ رشد نقدینگی ۲۸.۶ درصد تا یک ماه قبل رسیده بود، الآن آخرین عدد ۲۸.۱ درصد شده است.
او با تأکید بر اینکه "بر پول مسلط شدیم و خیلی نگران آن نیستیم. "، افزود: اقداماتی را بهزودی برای تأمین مالی صنعت شروع خواهیم کرد.
فرزین ابراز کرد: امیدواریم با همکاری تجار و فعالان اقتصادی برنامههای خودمان را در بازار پیش ببریم؛ خیلی نگران آینده نیستیم؛ بانک مرکزی با اقتدار کامل سیاست خود بهویژه سیاستهای ارزی خود را پیش میبرد.