درمان دیالیز میتواند باعث تغییرات قابلتوجهی در زندگی روزمره شود که گاهی سازگارشدن با آنها واقعاً سخت است. اگر تحت درمان دیالیز هستید لازم است بدانید که باید صبور باشید و درک کنید که مواجهه با تغییرات اساسی که در زندگیتان رخ میدهد نیازمند صبوری شماست. به خودتان یادآوری کنید که به این درمان نیاز دارید و قطعاً سلامتی شما در گرو این درمان است. دیالیز قطعاً فواید زیادی برای شما دارد؛ اما زمان میبرد تا به آن عادت کنید.
دیالیز چیست؟
همودیالیز یا همان دیالیز یک شیوه درمانی است که طی آن سموم و مایعات اضافی از بدن بیماری که کلیههایش کار نمیکنند خارج میشود. کلیهها به طور طبیعی، خون را تصفیه میکنند تا به بدن کمک کنند سطح سالمی از آب و نمک و انواع املاح را حفظ کند. کلیههای سالم این کارها را انجام میدهد؛ اما در افرادی که بیماریهای کلیوی خاصی دارند، ماجرا فرق میکند.
همودیالیز برای بیمارانی لازم است که دچار نارسایی کلیوی مرحله آخر هستند یا دچار آسیب حاد کلیوی شدهاند. درمان دیالیز برای این افراد ضروری است؛ زیرا فقط در این صورت زنده میمانند یا اینکه باید پیوند کلیه انجام دهند. در مورد بیمارانی که دچار آسیب حاد کلیوی شدهاند، ممکن است کلیهها به حالت نرمال خود برگردند و دیگر نیازی به ادامه دیالیز نباشد.
درمان دیالیز اغلب سه بار در هفته و به مدت ۳ و نیم تا ۴ ساعت انجام میشود.
توصیههایی برای اینکه بهتر با روتین دیالیزتان سازگاری پیدا کنید
درمان دیالیز باعث تغییرات قابلتوجهی در روتین روزانهتان خواهد شد و سازگاری پیداکردن با هر روتین جدیدی نیز زمان میبرد، خصوصاً روتینی که به سلامتیتان مربوط است؛ بنابراین خیلی مهم است که طی این فرایند صبور بمانید.
سطح مایعات بدنتان را به همان میزان که پزشک توصیه کرده نگه دارید
بیماران دیالیزی نیاز دارند تابع محدودیتهای خاصی در دریافت مایعات برای بدن باشند. خیلی مهم است که فراتر از میزان توصیه شده مایعات مصرف نکنید، زیرا زیاد نوشیدن مایعات (هر نوع مایعی) میتواند موجب تجمع زیاد مایعات در بدن شده و فشار خونتان را بالا ببرد، تورم و تنگی نفس ایجاد کند و شما را در معرض انواع مشکلات دیگر قرار دهد. شما باید به میزان مشخصی مایعات بنوشید تا بدنتان بهاندازه کافی سیراب بماند.
هیدراته ماندن بدن فواید زیادی دارد، از جمله تسهیل درمان و کاهش احساس ناراحتی بعد از آن. در مورد میزان دریافت مایعات روزانهتان با پزشک متخصص خودتان مشورت کنید.
فعالیت بدنی داشته باشید
یکی از رایجترین مشکلات مربوط به دیالیز، خستگی است. شاید ضدونقیض به نظر برسد؛ اما در واقع ورزش سبُک میتواند با بالابردن سطح انرژیتان و تقویت خلقوخویتان، خستگیتان را کاهش دهد. فعالیتهای سبکی مانند پیادهروی یا تمرینات قدرتی برای غلبه بر احساس خستگی طی روز بسیار مفیدند. کمکم شروع کنید و به بدنتان گوش دهید تا متوجه شوید کدام فعالیت برای شما بهتر جواب میدهد. بهتر است در این مورد نیز با پزشکتان مشورت کنید و از او توصیه بگیرید.
طبق برنامه پیش بروید
برای درمان دیالیز لازم است که نظم و پیوستگی روتین روزانه خود را رعایت کنید. نظم و پیوستگی به بدنتان کمک خواهد کرد با درمان بهخوبی سازگار شود. تحقیقات نشان میدهد یک روتین روزانه طی درمان دیالیز، منجر به نتایج بهتری برای بیمار خواهد شد. اگر درمانهای خانگی انجام میدهید، آلارم را تنظیم کنید تا مطمئن شوید هر روز رأس ساعت کارتان را شروع میکنید.
اگر در مطب پزشک یا بیمارستان درمان انجام میدهید، از قبل مشخص کنید چه روزی و چه ساعتی باید مراجعه کنید و حتماً روی یک یادداشت مقابل چشمتان بگذارید تا فراموش نکنید. داشتن عادات منظم و پیوسته میتواند به نفع درمان دیالیز و سلامتی خودتان باشد.
یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید
رژیم غذایی نقش مهمی در سلامتی دارد، خصوصاً اگر بیماری کلیوی دارید. یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی میتواند به تسهیل درمان دیالیز کمک کند. پروتئین رژیم غذایی خود را افزایش دهید. پروتئینهای باکیفیت مانند گوشت کمچرب، تخممرغ و ماهی بیشتر بخورید تا سطح پروتئین خونتان در حد بهینه باشد.
علاوه بر اینکه یک سری از غذاها را بهتر است بیشتر بخورید، غذاهایی نیز هستند که باید در مصرفشان احتیاط کنید. خصوصاً باید مصرف پتاسیم، فسفر و سدیم رژیم غذاییتان محدود باشد؛ زیرا پردازش این مواد مغذی برای کلیههای شما سخت است.
از قبل آماده باشید
در مسیر سازگاری پیداکردن با برنامه دیالیز ممکن است تغییراتی را تجربه کنید، مثلاً افزایش خستگی یا استرس. با برنامهریزی از قبل برای چنین مواقعی آماده باشید تا بتوانید بر هر چیزی که سر راهتان قرار میگیرد غلبه کنید. همیشه یک اسنک سالم و مناسب روتین دیالیزتان همراهتان باشد.
با آزمونوخطا پیش روید تا ببینید چه چیزی برای شما بهتر و راحتتر است. بدین ترتیب درمان شما تا حد ممکن اختلال کمتری در زندگیتان ایجاد خواهد کرد.
یک سرگرمی با خود ببرید
یک سرگرمی پیدا کنید که دوستش دارید و در زمان درمان همراهتان داشته باشید. کتاب بخوانید، کلیپ تماشا کنید، جدول حل کنید یا به پادکست موردعلاقهتان گوش دهید. همه اینها کمک میکنند زمان برای شما بهتر سپری شود و درگیر جزئیات درمان نشوید.
در مورد داروهایتان با پزشک مشورت کنید
درمان دیالیز ممکن است بر داروهایی که مصرف میکنید اثر بگذارد. پزشک شاید توصیه کند داروها را بعد از دیالیز مصرف کنید تا داروها در خونتان بمانند.
بعد از درمان استراحت کنید
درمان دیالیز میتواند برای بعضی از بیماران خستهکننده باشد و از آنها انرژی بگیرد؛ بنابراین بهترین کار این است که طی روزها ریکاوری بعد از درمان بهاندازه کافی استراحت کنید.