قطعی برق چه مشکلاتی برای معلولان ایجاد می‌کند؟
خاموشی‌های ساعتی چندی است که گریبانگیر همه مردم شده است، اما در این بین افراد دارای معلولیت و سالمندان با قطعی برق دچار مشکلات دوچندانی می‌شوند چراکه با قطع برق، آسانسور، بالابر، شارژ ویلچر برقی، دستگاه اکسیژن ساز و تشک‌های مواج، همه از کار می‌افتند.
متاسفانه قطعی برقی بر روی تردد و حتی نشستن و غذا خوردن افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید به ویژه افراد بسترگرا و افراد دارای ضایعه نخاعی، تاثیر بسزایی دارد و تفاوتی ندارد قطعی برق برای نیم ساعت باشد یا دو ساعت یا بیشتر؛ به هرحال زندگی معلولان دچار اختلال حیاتی می‌شود.
بسیاری از افراد دارای معلولیت شدید یا بیماری‌های خاص به تجهیزاتی مانند تشک‌های مواج برقی برای پیشگیری از زخم بستر، ویلچر‌های برقی، دستگاه‌های کمک‌تنفسی و سایر وسایل پزشکی وابسته هستند. به طور مثال تشک‌های برقی مواج با توزیع مناسب فشار بر روی بدن از بروز زخم‌های بستر جلوگیری می‌کند. قطعی برق باعث از کار افتادن این تشک‌ها شده و خطر زخم بستر را افزایش می‌دهد.
دستگاه‌های تنفسی نیز به همین منوال است. برخی از افراد دارای معلولیت برای تنفس به دستگاه‌های برقی وابسته هستند و قطعی برق می‌تواند تهدیدی جدی برای زندگی آنها باشد.
کند شدن نبض حیات معلولان در تاریکی تجهیزات برقی
علاوه بر مشکلات جسمانی، قطعی برق موجب افزایش اضطراب و استرس در افراد دارای معلولیت و خانواده‌های آنان می‌شود. نگرانی از عدم دسترسی به تجهیزات پزشکی و ترس از وقوع مشکلات جدی، سلامت روان این افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. قطعی برق در مراکز بهزیستی نیز مشکلات جدی ایجاد می‌کند، زیرا در این مراکز، افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید نگهداری می‌شوند که تعداد قابل توجهی از آنها از تجهیزات برقی استفاده می‌کنند.
سازمان بهزیستی کشور در همین رابطه اعلام کرده است که برق که قطع می‌شود مراکز بهزیستی دچار مشکلاتی می‌شوند، مثلا وقتی فرد دارای معلولیت در همان لحظه نیاز به استفاده از اکسیژن و ساکشن پیدا می‌کند، وضعیت بغرنجی ایجاد می‌شود همچنین معلول شدید و خیلی شدیدی که حین غذا خوردن باید در حالت نشسته قرار گیرد و از تخت برقی استفاده کند با قطع برق نمی‌تواند غذا بخورد و تشک مواجی که از کار می‌افتد، احتمال زخم بستر را افزایش می‌دهد.
از سوی دیگر بنا به اعلام سازمان بهزیستی، تاریک شدن فضا خود به خود احتمال بروز حوادث را به شدت افزایش می‌دهد. یکی از افراد دارای معلولیت در این زمینه می‌گوید: «وقتی برق قطع می‌شود برای ما که از ویلچر برقی استفاده می‌کنیم، شارژ ویلچر‌ها دچار مشکل می‌شود. برای جابه‌جایی نمی‌توانیم از آسانسور استفاده کنیم، موتورخانه قطع می‌شود و شوفاژ از کار می‌افتد.»
تاثیر قطعی برق بر تجهیزات مورد نیاز معلولان؛ از آسانسور تا ونتیلاتور
مدیر کمپین معلولان گفت: اولین تاثیری که قطعی برق برای زندگی افراد دارای معلولیت ایجاد می‌کند، مساله تردد معلولان است، چون اغلب آنها در واحد‌های آپارتمانی زندگی می‌کنند که در زمان قطعی برق دیگر نمی‌توانند از آسانسور استفاده کنند و اگر کار اورژانسی یا ضروری داشته باشند، باید صبر کنند برق بیاید.
بهروز مروتی افزود: از سوی دیگر قطعی برق برای افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید، بسیار مهم است، زیرا بسیاری از آنها از دستگاه‌های تنفسی مانند ونتیلاتور، دستگاه اکسیژن ساز و ساکشن استفاده می‌کنند.
وی اضافه کرد: هنگام قطعی برق، اگر غذا در ریه، گلو یا حلق بماند باید برای بیرون آوردن آن از ساکشن استفاده کرد و با توجه به اینکه معلولان توان خرید دستگاه‌های شارژ برق و ژنراتور هرچند کوچک را ندارند؛ در صورت قطعی برق اگر نتوانند از این دستگاه استفاده کنند، زندگی آنها به خطر می‌افتد.
لزوم توجه به نیاز‌های معلولان در برنامه‌ریزی‌های زیرساختی
قطعی برق برای افراد دارای معلولیت تنها به یک نارضایتی ساده ختم نمی‌شود بلکه می‌تواند به مشکلات جدی جسمانی و حتی خطرات جانی منجر شود؛ بنابراین ضروری است دولت، نهاد‌های مسئول و جامعه به‌طور جدی به این مسئله پرداخته و برای کاهش اثرات قطعی برق بر این قشر آسیب‌پذیر، راهکار‌های عملی و پایدار ارائه دهند.
در این میان نقش مردم بی‌بدیل است؛ آنچنان که اخیرا با توجه به سرمای شدید مسعود پزشکیان رئیس جمهور از مردم خواست تا با کاهش ۲ درجه‌ای دمای محیط به صرفه جویی ۵۰ میلیون مترمکعب گاز کمک کنند؛ پویش «۲ درجه کمتر» با هدف مدیریت مصرف انرژی، جلوگیری از افت فشار گاز، کاهش قطعی برق همچنین کمک به بهبود کیفیت هوا راه‌اندازی شد و این پویش تلاش می‌کند تا با دعوت از مردم و نهاد‌های مختلف، در کاهش مصرف انرژی، به ویژه در فصل سرد سال، تأثیرگذار باشد، زیرا که مطابق بررسی‌های کارشناسی، کاهش حتی ۲ درجه از دمای محیط‌های مسکونی و اداری می‌تواند تأثیر بزرگی بر کاهش مصرف انرژی و حفظ منابع ملی داشته باشد.
در همین راستا، تعدادی از توانیابان پیوستن خود را به این پویش مردمی اعلام کرده‌اند. یکی توانیابان ناشنوا در این رابطه می‌گوید: «حتما ۲ درجه دمای خانه و محل کار را پایین بیاورید و در پویش کاهش مصرف انرژی شرکت کنید.» یا یکی دیگر از توانیابان خطاب به جامعه می‌گوید: «مردم عزیز ایران در کنار شما به پویش کاهش مصرف انرژی می‌پیوندیم؛ پس لطفا ۲ درجه دمای خانه و محل کارتان را کمتر کنید.»
توانیاب دیگری حتی در این رابطه راهکاری به مردم ارائه می‌دهد و می‌گوید: «درزگیر برای در و پنجر بگذاریم و دما را ۲ درجه پایین بیاوریم و مصرف انرژی را بهینه کنیم.»
مردم با مشارکت در پویش «۲ درجه کمتر» و مدیریت بهینه مصرف انرژی به‌ویژه در ساعات اوج مصرف می‌توانند در کاهش چالش معلولان نقش مهمی ایفا کنند؛ به هرحال توجه به نیاز‌های افراد دارای معلولیت در برنامه‌ریزی‌های زیرساختی، گامی مهم در جهت تحقق عدالت اجتماعی و حفظ کرامت انسانی محسوب می‌شود.
