خشکی و خونریزی در بینی میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد و نیاز به رسیدگی دارد. در اغلب موارد، درمانهای خانگی میتوانند به تسکین تحریکپذیری و ترمیم ناحیهی آسیبدیده کمک کنند.
احساس ناگهانی خشکی یا تحریک در بینی میتواند بسیار آزاردهنده باشد. این مسئله اغلب افراد را به کندن بینی وادار میکند، که خود میتواند باعث آسیب بیشتر به مخاط بینی و حتی خونریزی شود. اما پرسش اصلی این است که چرا این اتفاق میافتد و چگونه میتوان از آن پیشگیری یا آن را مدیریت کرد؟
علل شایع خشکی و خونریزی بینی
دکتر کریشنان توضیح میدهد: «خونریزی و خشکی بینی زمانی اتفاق میافتد که داخل بینی بیش از حد خشک یا تحریکشده باشد.» وی میافزاید که علل رایج شامل هوای سرد و خشک، کندن بینی، آلرژیها، عفونتها یا مصرف بیش از حد اسپریهای بینی است.
عوامل دیگری مانند رطوبت پایین، سیستمهای گرمایشی داخلی و آلودگی هوا نیز میتوانند باعث خشکی داخل بینی شوند و احتمال خونریزی را افزایش دهند.
آلرژیها و خشکی محیطی از دیگر عوامل مهم خونریزی بینی هستند که در پزشکی با نام «اپیاستاکسی» (Epistaxis) شناخته میشود. بر اساس گزارش StatPearls Publishing، خونریزی بینی یکی از شایعترین موارد اورژانسی در حوزهی گوش، حلق و بینی در بخشهای اورژانس یا درمانگاههای عمومی است. البته بهندرت خطرناک و مرگآور است و تنها چهار مورد از میان بیش از دو میلیون مرگ در ایالات متحده به این موضوع نسبت داده شده است.
روشهای ایمن برای درمان خونریزی بینی ناشی از خشکی
برای کنترل خونریزی بینی در خانه، دکتر کریشنان توصیه میکند که بنشینید و کمی به سمت جلو خم شوید. سپس «قسمت نرم بینی را بهمدت ۱۰ دقیقه محکم فشار دهید و در این مدت آن را رها نکنید. در این حالت تنفس از طریق دهان توصیه میشود.» همچنین گذاشتن کمپرس سرد روی بینی یا پشت گردن به منقبض شدن عروق و کاهش خونریزی کمک میکند.
او توضیح میدهد که این تکنیکها با اعمال فشار مستقیم و محدود کردن جریان خون به ناحیهی خونریزی مؤثر واقع میشوند.
نقش مرطوبکنندهها در پیشگیری از خشکی بینی
مرطوبکنندههای هوا با افزودن رطوبت به محیط، از خشک شدن بیشازحد هوا جلوگیری میکنند. هوای خشک میتواند باعث خشکی و تحریک داخل بینی شود و حتی منجر به ترکهای کوچک و خونریزی گردد.
استفاده از دستگاههای بخور و رطوبتساز، بهویژه در زمستان یا در اتاقهایی با تهویهی مطبوع، میتواند باعث شود محیط اطرافتان دلپذیرتر شده و مخاط بینی بهطور طبیعی مرطوب باقی بماند. استفادهی منظم از این دستگاهها نقش مهمی در حفظ سلامت و رطوبت بینی و جلوگیری از تحریک یا خونریزی ایفا میکند.
درمانهای خانگی مؤثر
اگرچه التهاب یا تحریک شدید باید تحت نظر پزشک و با داروهای مناسب درمان شود، برخی درمانهای خانگی میتوانند به کاهش خشکی و خونریزی کمک کنند.
به گفتهی دکتر کریشنان، استفاده از روغنهای طبیعی و خنثی مانند روغن نارگیل یا روغن بادام، راهی ایمن برای تسکین مخاط خشک بینی است.
او میگوید:
«این روغنها ملایم هستند و رطوبت را در خود نگه میدارند. با ایجاد یک سد محافظ، از خشکی و تحریک بیشتر جلوگیری میکنند.»
دستور استفاده: مقدار کمی از روغن نارگیل یا بادام را با یک گوشپاککن تمیز داخل هر سوراخ بینی بمالید. از روغنهای خنثی استفاده کنید، نه روغنهای ضروری؛ زیرا روغنهای ضروری برای بافت حساس بینی تحریککنندهاند. یکی دیگر از درمانهای مؤثر، اسپری بینی سالین (محلول نمکی) است که بدون عوارض جانبی، رطوبترسانی میکند. استنشاق بخار نیز بسیار مفید است، زیرا بهطور طبیعی راههای بینی را مرطوب کرده و روند بهبود را تسریع میکند.
نتیجهگیری
پژوهشها نشان میدهند که خونریزیهای بینی در اغلب موارد نگرانکننده نیستند. بااینحال، خونریزیهای مکرر یا شدید نیاز به بررسی و درمان جدی دارند. دکتر کریشنان تأکید میکند:
«اگر خونریزی بینی بیش از یک بار در هفته اتفاق بیفتد، بیشتر از ۲۰ دقیقه طول بکشد یا در پی ضربه رخ دهد، باید حتماً به پزشک مراجعه شود. این موارد ممکن است نشاندهندهی مشکلات جدیتر سلامت باشند، مانند فشار خون بالا، اختلالات خونریزیدهنده یا حتی تومورهای نادر. داروهای رقیقکنندهی خون یا مشکلات لخته شدن نیز از علل تکرار خونریزی بینی هستند.»
مراجعهی بهموقع به پزشک برای تشخیص علت دقیق و دریافت درمان مناسب ضروری است. اقدام زودهنگام میتواند از بروز عوارض جلوگیری کرده و در صورت وجود بیماری زمینهای، درمان آن را بهموقع فراهم کند.