وندی شرمن: قانع‌کردن ایران به دست‌کشیدن از غنی‌سازی غیرممکن است
در پی اختلافاتی که در موضع ایران و آمریکا در زمینه شیوه محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران به وجود آمده، «وندی شرمن» معاون سیاسی پیشین وزیر امور خارجه آمریکا در دولت «باراک اوباما» که ریاست هیات مذاکره‌کننده واشنگتن را در زمان مذاکرات توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ بر عهده داشت، گفت که متقاعد کردن ایران به «برچیدن برنامه هسته‌ای خود و صرف‌نظر کردن از غنی‌سازی اگرچه ایده‌آل به نظر می‌رسد، غیرممکن است.»
خبرگزاری رویترز با انتشار این مطلب نوشته شرمن در این باره بیان کرد: این یعنی آنها به یک بن بست می‌رسند و با احتمال جنگ مواجه خواهیم شد که صراحتا فکر نمی‌کنم رئیس‌جمهور ترامپ به دنبال آن باشد چراکه او در کارزار‌های انتخاباتی‌اش خود را به عنوان رئیس‌جمهور صلح تبلیغ کرده است.
ایران و آمریکا تاکنون چهار دور مذاکرات غیرمستقیم را با میانجی‌گری عمان برای رسیدگی به مسئله برنامه هسته‌ای ایران انجام داده‌اند. طرفین به طور کلی روند این مذاکرات را خوب ارزیابی کرده و گفته‌اند ایده‌های مفیدی در جریان گفت‌و‌گو‌ها مطرح شده و جریان مذاکرات از کلیات فاصله گرفته است.
در این میان، مقام‌های آمریکایی به‌ویژه پس از دور سوم مذاکرات مدعی شدند که ایران به عنوان تنها کشور فاقد سلاح هسته‌ای پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی (ان‌پی‌تی) حق غنی‌سازی ندارد و اگر خواهان استفاده از انرژی هسته‌ای است، می‌تواند سوخت مورد نیاز رآکتور‌های خود را از کشوری ثالث وارد کند.
با وجود این که مقام‌های ایرانی تاکید کرده‌اند غنی‌سازی طبق پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی حق مسلم ایران و غیرقابل مذاکره است و ایران وارد کردن سوخت هسته‌ای از کشور‌های خارجی را نخواهد پذیرفت، «استیو ویتکاف» مذاکره‌کننده ارشد رئیس‌جمهور آمریکا که مسئول مذاکرات غیرمستقیم واشنگتن با ایران است، در گفت‌وگویی با شبکه‌ای‌بی‌سی نیوز بیان کرد: ما خط قرمز واضحی داریم که غنی‌سازی است. ما حتی نمی‌توانیم اجازه یک درصد ظرفیت غنی‌سازی را بدهیم. ما پیشنهادی به ایرانی‌ها ارائه رده‌ایم که فکر می‌کنیم بدون بی‌احترامی به آنها به بخش‌هایی از این مسئله می‌پردازد. بنابراین، این حائز اهمیت است. ما می‌خواهیم در این زمینه به راهکاری دست پیدا کنیم و فکر می‌کنیم که می‌توانیم.
او افزود:، اما همه چیز از دیدگاه ما، با توافقی آغاز می‌شود که شامل غنی‌سازی نیست. نمی‌توانیم چنین چیزی داشته باشیم چراکه غنی‌سازی امکان تسلیحاتی‌سازی (برنامه هسته‌ای) را فراهم می‌کند. ما اجازه رسیدن یک بمب به اینجا را نمی‌دهیم.
«اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره موضوع غنی‌سازی گفت: ما در مورد غنی‌سازی در داخل خاک ایران از کسی اجازه نمی‌گیریم و آمریکا در جایگاهی نیست که در مورد حق یک کشور در ارتباط با این موضوع که در معاهده منع اشاعه نیز آمده است بخواهد مجوز صادر کند یا نه. این سفسطه آگاهانه و برای تحریف افکار عمومی است که گفته می‌شود هر کشوری به دنبال غنی‌سازی است به دنبال اهداف غیرصلح آمیز است، چرا که کشور‌هایی وجود دارند که غنی‌سازی انجام می‌دهند ولی سلاح هسته‌ای ندارند.
بقائی با تاکید مجدد مبنی بر اینکه «برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز است و موضوع غنی‌سازی حقی است که در معاهده منع اشاعه نیز به رسمیت شناخته شده است»، گفت: از طرف دیگر شما نمی‌توانید در عین حال که متحد شما در منطقه از سلاح‌های کشتار جمعی و هسته‌ای برخوردار است و اقدام به اشغالگری می‌کند، آن را نادیده بگیرید و از کشوری که عضو معاهده منع اشاعه است و سابقه هیچ‌گونه تعرضی ندارد و برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است انتظار داشته باشید که برنامه هسته‌ای خود را تعطیل کند. این یک درخواست غیرمنطقی و غیرقانونی است.
رویترز در ادامه نوشت: حتی با وجود حل‌وفصل اختلفات بر سر غنی‌سازی، لغو تحریم‌ها نیز مسئله دشواری است. آمریکا لغو تدریجی تحریم‌های هسته‌ای را ترجیح می‌دهد، در حالی که تهران خواستار لغو یک‌باره تمامی تحریم‌ها است.
شرمن در پاسخ به این که گزینه‌های ایران در صورت با شکست مواجه شدن مذاکرات عمان چه خواهد بود، او بیان کرد که تهران احتمالا «به دور زدن تحریم‌ها و فروش نفت، عمدتا به چین، هند و بقیه ادامه خواهد داد.»
