* مفهوم سن واقعی
با گذشت سالها، ورزش کردن سختتر میشود، کارایی کاهش می یابد و تواناییها کم میشوند. سن مفهومی است که تعریف آن ساده نیست. چندین تعریف برای سن وجود دارد که تنها تاریخ تولد نشان دهنده آن نیست.
* سن بیولوژیک
این تعریف، معیارهایی دارد که کارایی ارگان های مختلف بدن را در نظر میگیرد. این نوع سن به فاکتورهای ژنتیک و شیوه زندگی بستگی دارد: فعالیت حرفهای، فعالیت ورزشی، شرایط زندگی و استعمال دخانیات.
* سن روانی
این نوع سن به تصوری که ما از خود داریم بستگی دارد. معیارهای اندازه گیری این سن، انطباق پذیری، تجربه، پختگی روحی و آینده نگری هستند.
* سن اجتماعی
این نوع سن به معیارهای فرهنگی جامعه بستگی دارند و با توجه به نقطه نظرات مختلف، تغییر میکند. برای مثال زنی که 35 سال سن دارد هم میتواند یک کارمند جوان به حساب بیاید و هم یک مادر میانسال.
در زمینه ورزش ، همه این معیارها به حساب میآیند:
- سن بیولوژیک
این نوع سن در زمینه ورزش مهمتر است. زیرا ارگانهای بدن و توانایی بدنی بررسی میشوند. یعنی قلب، رگها ، اسکلت بدن ، ماهیچهها ، مفاصل و چشمها در نظر گرفته میشوند.
- سن روانی: کسی که مشکل حافظه دارد، ممکن است در ورزشهایی که حرکت پیچیده دارد دچار مشکل شود. این فرد نمیتواند ورزشهای خیلی تکنیکی را شروع کند.
* سن اجتماعی
این نوع سن نیز در ورزش در نظر گرفته میشود. برای مثال زنی که 25 سال سن دارد اگر بدنی انعطاف پذیر و با انرژی داشته باشد میتواند شروع به انجام ژیمناستیک کند، اما هم باشگاهیهای او که اکثرا نوجوان هستند ، او را پیر خواهند دید!
میبینیم که سن میتواند از فردی به فرد دیگر متغیر باشد، تنها سن شناسنامهای نشان دهنده توانایی انجام ورزش نیست. بعضی افراد بیشتر جوان میمانند و توانایی بالاتری دارند.
- 18 تا 30 سال
در این رده سنی، بزرگسالان بیشترین توانایی فیزیکی را دارند. ورزشکارانی که حرفهای هستند . در این رده سنی بالاترین کارایی را دارند. در این دوره ، تمام فعالیتهای ورزشی قابل انجامند، مگر این که فرد ناتوانی خاصی داشته باشد.
- 30 تا 45 سال
افرادی که در این سن زندگی ساکنی دارند، از هماهنگی بدنی و سرعت کمتری برخوردارند. استقامت و قدرت بدنی نیز در این افراد محدود است. حدود 40 سالگی توصیه میشود تا افراد ورزش حرفهای انجام ندهند، همچنین ورزشهایی که اقتضای سن خاصی دارند، همچون هاکی روی یخ برای این افراد مناسب نیست. فرد در این سن باید به تواناییهای جدید خود عادت کند و طبق آنها ورزش را انتخاب کند.
- 45 تا 65 سال
کیفیت فیزیکی فردی که ورزش نکرده است در این سن کاهش یافته و قدرت خود را تا حدودی از دست داده است. میتوان در این سن ورزش جدیدی را شروع کرد، اما باید محدودیتهای فیزیکی را در نظر گرفت. بیشتر ورزشهای استقامتی در این سن مناسب هستند.
- بعد از 65 سال
کاهش کارایی حرکتی در این سن قابل مشاهده است. افراد باید در این سن به
تغییرات تواناییهایشان دقت کنند. نظم و شدت ورزش باید متناسب با سن باشد.
میتوان در این سن فعالیت ورزشی را شروع کرد، اما باید با مواظبت زیاد و
تمرینات خاص صورت گیرد.
منبع: ایسنا