آذر منصوری در گفتوگو با آفتاب:
تفكيک جنسيتی، تکهای از پازل اندیشههای طیف افراطی است
آذر منصوری، فعال سیاسی اصلاحطلب و فعال حوزۀ زنان میگوید: سیاست شهردار تهران در تقابل با مواضع خود در ایام رقابت انتخاباتی و دولت اعتدال است.
آفتاب‌‌نیوز :
آفتاب- لیلا ابراهیمیان: منصوری در گفتوگو با «آفتاب» از دستاویز قرار دادن کرامت انسانی زن توسط طیف سیاسی خاصی، برای پیشبرد اهداف خود میگوید؛ اهدافی که بر مبنای رویکرد به انزوا بردن زن و خانه نشین کردن آنها در تلاش هستند.
*خانم منصوری! کسانی که از «طرح تفکیک جنسیتی» دفاع میکنند، ادعا میکنند که نگاه آنها معطوف به «کرامت انسانی» زنان است و اینها به دلیل «غیرت دینی» اقدام به جداسازی فضای کاری زنان از مردان میکنند. شما فکر میکنید این طرح و الگو تا چه اندازه در راستای این الگوی دینی قرار دارد؟
آنچه که در اعتقادات و مبانی دینی ما به آن توجه شده، هیچ محدودیت و تبعیضی برای زنان وجود ندارد. از طرفی طبق فرمایشات بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، زنان میتوانند در مقدرات اساسی مملکت دخالت مستقیم داشته باشند. در هیچ یک از مبانی اعتقادی ما ایفای مسئولیت اجتماعی توسط زنان تقبیح نشده؛ بلکه این حق برای زن و مرد به طور مساوی دیده شده است. این بینش در الگوی صدر اسلام و آیات قرآن و روایات اسلامی هم دیده شده است. بر اساس الگوی اسلامی، دینی و قانون اساسی ما باید فضایی فراهم شود تا به نقش و مسئولیت اجتماعی زنان به عنوان یک انسان مسئول توجه شود. من فکر می‌کنم که در اجرای طرح تفکیک جنسیتی کرامت زن دستاویزی شده که زنان را هر چه بیشتر به انزوا ببرند. این طرح با دو رویکرد مطرح شده است. رویکرد اول در تقابل با نظام حقوقی ایران است. مبنای اصلی این رویکرد تحدید آزادیهای زنان است. اوج این نگاه را ما در دوره ریاست جمهوری احمدینژاد دیدیم. در آن دوره تفکیکی جنسیتی برای بخش عظیمی از جامعه انسانی در دانشگاهها اجرا شد. بر اساس این طرح نصفی از جامعه در رشتههای متعدد دانشگاهی نمیتوانستند تحصیل کنند. در حالی که زنان در گذر زمان نشان داده بودند که به لحاظ توانمندی استحقاق تحصیل در این رشتهها را دارند. این نماد بارز تبعیض در آموزش عالی بود. رویکرد دیگر در صدد این است که زنان به طور کامل خانهنشین شوند. برای همین از فرصتهای متعدد در دستگاههای اجرائی و تقنینی استفاده میکنند تا به اهداف واقعی خود که همان انزوای زنان است، برسند.
*بعضی از طرح‌ها و لوایحی که در مجلس مطرح میشود و به قول فعالان حقوق زنان، ناقض حقوق نصفی از جامعه ایران است، چقدر میتواند در راستای نابرابریهای جنسیتی عمل کند؟
خیلی زیاد. ببینید هر طرحی که در مجلس مطرح و تصویب میشود به طور یقین آثار کوتاه مدت و دراز مدت زیادی بر جامعه زنان دارد. وقتی ما در مجلس طرح کاهش ساعت اشتغال زنان را داریم. شاید در لحظه اول و در کوتاه مدت عده‌ای از این مسئله استقبال کنند؛ اما تبعات این طرح در دراز مدت خیلی زیاد است. با ادامه این طرح زنان فرصت برابر شغلی خود را از دست خواهند داد. متاسفانه عده‌ای به دنبال جریانسازی از طریق مجلس و سایر نهادها هستند و از این طرح به تمام قد دفاع میکنند. ولی باید در عمل و در فضای واقعی کار در ایران این طرح و تبعات و ضرر و نفع آن را ارزیابی کرد. بعد به یقیین گفت که این طرح به نفع جامعه زنان است یا نه.
*شما چقدر جریانهای داخل و بیرون مجلس را در رابطه با حقوق زنان مرتبط با هم میبینید؟
من فکر می‌کنم که طیف سیاسی خاصی از هر بستر و امکانی برای به کرسی نشاندن اندیشههای خود استفاده میکنند. در واقع به نظر من کارهای شهرداری تهران و به طور مشخص اظهارات و اقدامات شهردار تهران، در تداوم این اندیشه است. اما این اندیشه در تضاد آشکار با توسعۀ همه جانبه کشور و متضاد با سند چشم انداز ایران است.
*به نظر شما تاثیر اصلی این طرح و طرحهای مشابه چه خواهد بود؟
این طرح به طور قطع فرصت برابر را از زنان جامعۀ ایرانی میگیرد. در نهایت طراحان این تفکر به هدف خود، که احیای کرامت زن هست نمیرسند. اما افکار عمومی به هدف پنهان آنها که زن را جنس دوم قلمداد میکنند سریعتر وقوف پیدا کردهاند.
*به نظر شما چرا قالیباف، شهردار تهران در یک سال اخیر، از زمان رقابتهای انتخاباتی تا به امروز به این صورت تغییر عقیده داده است؟
من هم با شما موافق هستم. من فکر می‌کنم مواضع اخیر آقای قالیباف در تقابل با صحبت‌های قبلی خود و رویکرد دولت اعتدال درباره زنان است. از زمان رقابتهای انتخاباتی تا به امروز صحبتها و مواضع ایشان تفییر چشمگیری داشته است. البته خود این مسئله نیاز به بررسی دقیق دارد. باید دید که کدامیک از این جهتگیریها، جهت‌گیری واقعی ایشان است و چرا به این شیوه تغییر موضع داده است. دکتر روحانی در روز گرامیداشت زن به عدالت جنسیتی و فرصت برابر زنان در دستگاه اجرایی اشاره داشتند. اما صحبت‌های شهردار تهران در جهت خلاف این مواضع است. در نهایت این مشی فرصت برابر در فضای کسب و کار را از زنان میگیرد.
*به نظر شما منشا واقعی این طرح چیست؟
من فکر می‌کنم که این اندیشهها بیشتر به رویکرد سیاسی برمیگردد و این طرح‌ها تداوم اندیشههای سیاسی افراد است. طیف افراطی در دولت گذشته با مطالبات این‌چنینی و بهانه قرار دادن کرامت زن در جهت اجرای برنامه سیاسی خود بودند. به نظر من اقدام اخیر شهردار تهران تکهای از پازل اندیشههای این طیف افراطی است و در تداوم اندیشه گروه خود هستند. از طرف دیگر کشورهای در حال توسعه التزام دارند که به فرصتهای برابر زنان و مردان در توانمند کردن کشور توجه کنند.
*عده‌ای از موافقان این طرح میگویند یکی از دلایل اصلی اجرای این طرح پیشگیری از آسیب‌ها و ناهنجاریهای اجتماعی هست. شما چطور این نظر را ارزیابی میکنید؟
بله. یکی از بهانه‌های اجرای طرح تفکیک جنسیتی جلوگیری از آسیبهای اجتماعی است. واقعیت امر این است که اگر محیط برای مشارکت زنان و مردان در مسایل علمی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مهیا شود نتیجه مستقیم این مشارکت جلوگیری از آسیبهای اجتماعی خواهد بود. زنان و مردان در این محیط به خودباوری و توانمندی میرسند و بهتر میتوانند از توان خود در توسعه همه‌جانبه جامعه استفاده کنند. تجربه و مطالعات علمی ثابت کرده که اجرای محدودیت نه تنها منجر به کاهش ناهنجاری در جامعه نمیشود بلکه به ناهنجاری دامن میزند. باید به مسائل اجتماعی به طور واقع بینانه نگاه کرد. نتیجه عملی این طرح کاهش ناهنجاری نیست بلکه دامن زدن به حساسیتها در جامعه است. من این طرح و این نوع رفتارها را را پیش‌زمینه وقوع جرایم در جامعه میبینم. جرایم و ناهنجاری که به صورت زیرپوستی در جامعه رشد میکند که در دراز مدت مقابله و مهار این جریم هزینه کلانی را به کشور تحمیل خواهد کرد.
*به نظر شما جایگاه حقوق زن در این طرح در کجا قرار میگیرد؟
در فصل سوم قانون اساسی ایران، به حقوق همه شهروندان تاکید شده است. از طرفی حضرت امام (ره) در اولین هیئتی که به خارج فرستادند خانمی را هم به همراه این هیئت فرستادند. اگر امام به زنان و توانمندی آنها باور نداشت آیا به همراه این هیئت یک زن را همراه میکرد؟ یا اینکه اجازه میداد که در اصلاح قانون اساسی در بند مربوط به ریاستجمهوری، کلمه مرد حذف شد و به جای آن کلمه رجل به کار برده شود. این مسائل باید مورد توجه طراحان این تئوری قرار بگیرد تا ببینند که چقدر در راستای اهداف و بیانات بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران قدم برمیدارند؟ آیا این رفتارها ناقض حقوق زنان، قانون اساسی و مخالف نظرات بنیانگذار انقلاب اسلامی نیست؟ آقای قالیباف و طرفداران اندیشه ایشان باید به حقوق برابر و انسانی زنان و مردان توجه کنند؛ نه اینکه به بهانه‌های واهی نصفی از جمعیت جامعه را نادیده بگیرند.
*خانم منصوری به نظر شما اظهارات و اقدام شهردار تهران چقدر با شورای شهر و نظرات آنها همسو است؟
شوراهای شهر در کشور نقش نظارتی برعملکرد شهرداری‌ها را دارند. باید به این مسئله توجه شود که تصمیم‌های شهرداری برآیند مصوبات شوراهاست و نظر و تصمیم قالب مجموعه شوراهای شهر برعملکرد شهرداری‌ها تاثیر دارد. با توجه به قانون شورای اسلامی شهر و روستا که در سال 1368 مصوب شده است، شهردار توسط این شورا انتخاب میشوند و در نهایت مجری برنامهها و سیاستگذاریهای شورای شهر هستند. در این شرایط شورای شهر تهران باید به این پرسش پاسخ دهد که آیا رویکرد اخیر شهرداری تهران مورد قبول و تایید شورای شهر است یا نه؟ اگر این تصمیم مورد تایید نیست چرا شورا قدمی برای اصلاح نظر جداسازی فضاهای اشتغال زنان و مردان در شهرداری تهران نمی‌گیرد. آیا شهردار تهران حق دارد که چنین اظهار نظر مناقشهبرانگیزی را در فضا عمومی مطرح کند. آیا ابلاغ این قانون به زیرمجموعه شهرداری بدون اینکه نظر شورای شهر و مصوبات و اختیارات آن را در نظر بگیرد، غیرقانونی نیست؟ اما اگر شورای شهر تهران مدافع چنین تصمیماتی هستند باید به شهروندان پاسخگو باشند.
*به نظر شما طراحان تفکیک جنسیتی چقدر به جامعه هدف که زنان هستند شناخت واقعی دارند؟
برای شناخت واقعی توانمندیهای زنان کافی است به نتایج کنکور امسال توجه کنند. بیشترین درصد قبولیها و رتبه تک‌رقمی زنان هستند. زنان ایران از توانمندی لازم برای ارتقا برخوردار هستند و در فضای مناسب و برابرکاری همیشه این توان را از خود نشان دادهاند. اگر ما در تحلیل مسائل اجتماعی واقع‌بینی داشته باشیم بهتر میتوانیم درباره زنان و مسائل آنها قضاوت کنیم. زن امروز ایران به دنبال فرصتهای برابر است. از طرف دیگر نباید به مسائل بینالمللی هم بی‌توجه باشیم. در گزارش مجمع جهانی اقتصاد در 2013 ایران از میان 139 کشور رتبه 129 را در مسئله «شکاف جنسیتی» کسب کرده است. این رتبه برای تحلیلگران مسائل اجتماعی و سیاسی خیلی معنادار است. باید برای پرکردن فاصله و شکاف جنسیتی و ایجاد فرصتهای برابر اقدام کرد. اما نتیجه نهایی رویکرد شهرداری افزایش هر چه بیشتر این شکافهاست. راه توسعه از به کار گرفتن تمام توان کشور میگذرد نه از حذف یک گروه توانمند و بزرگ.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه خبرهای مرتبط
انتشار یافته: ۲
لینک های مفید
این جمله حضرت زهرا به گوش ایشون نرسیده که وقتی پیامبر کارهای داخل منزل را به حضرت فاطمه علیها سلام و امور مربوط به بیرون خانه را به امیرمؤمنان علیه السلام گذاشتند؛ فرمودند:
حضرت کارهای داخل منزل را به حضرت فاطمه علیها سلام و امور مربوط به بیرون خانه را به امیرمؤمنان علیه السلام گذاشتند.
ایشون اسلام شناس هستند؟ خداییش یک بار مردی کنین و نظرات مخالفتون را هم بذارید