جزئيات و اهداف طرح «توسعه فرهنگ حجاب و عفاف»شورايعالي انقلاب فرهنگي
نوبخت: با بی حجابی برخورد می شود
آفتاب‌‌نیوز : 
به منظور پاسخ دادن به این شبهات گفتگویی با خانم «منیره نوبخت» عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شده است که در ذیل می آید:
لطفا محتوای این طرح و نظر خود را درباره آن بیان کنید؟
- این طرحی که اکنون در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح است، چیز جدیدی نیست. اصل آن به حدود هفت سال پیش بر می گردد که طرحی با عنوان اصول و مبانی گسترش فرهنگ عفاف از سوی شورای فرهنگی – اجتماعی زنان به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شد. هدف این طرح حاکمیت عفاف به عنوان یک اصل، در کل جامعه بود. در هر صورت طبیعی است که برای پیشگیری از مظاهر تضعیف عفاف و اخلاق اسلامی در جامعه، از طرف حکومت باید واکنش قاطع نشان داده شود.
اگر این طرح مربوط به 7 سال پیش است، چرا تاکنون اجرا نشده بود؟
- مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی فقط با امضای رئیس این شورا یعنی رئیس جمهور قابلیت ابلاغ به دستگاه های مجری را دارد. این اتفاق قبلا افتاده بود، اما دستگاه های مجری به بهانه شفاف نبودن طرح از اجرای آن سرباز زدند. در نهایت بنابه پیشنهاد ارگان های مسؤول طرحی به عنوان راهبرهای گسترش فرهنگ عفاف به تصویب شورا رسید و مقرر شد که کمیته ای تشکیل شود و نماینده دستگاه های فرهنگی و غیره در آن عضویت داشته باشند تا مشخص شود که برای اجرای این طرح، هر دستگاه در حوزه مسئولیت خود باید چه اقداماتی را انجام دهد.
آیا منظور شما این است که این دو طرح در دورانی که آقای خاتمی رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی بودند تصویب شد؟
- بله، دقیقا هر دوی این طرح ها در زمان دولت آقای خاتمی به تصویب رسیدند.
اساسا چه نیازی در حوزه مسائل اجتماعی احساس شد که شورای عالی انقلاب فرهنگی را به تصویب این طرح وادار کرد؟
- به هر حال فرهنگ دینی و ملی ما تفاوت های ویژه ای با دیگر فرهنگ ها و به خصوص فرهنگ غرب دارد و این تفاوت شامل تمام مظاهر اجتماعی از قبیل رفتار، گفتار و پوشش در مکان های عمومی و حتی فضاهای فرهنگی جامعه اعم از کالاهای فرهنگی، تولیدات فرهنگی و مکان های فرهنگی می شود.
با توجه به تجربه هایی که در زمینه ناموفق بودن دستورالعمل های دولتی 27 سال ذگشته درباره مسائل فرهنگی و اجتماعی به دست آمده که سعی می کردند این گونه مسائل را با آیین نامه یا بخشنامه حل کنند، به چه دلیل همچنان اصرار به آزمودن این روش ها وجود دارد؟
- باید کاملا توجه داشت که به هیچ عنوان بحث دستورالعمل مطرح نیست. در دنیای امروز این یک امر کاملا پذیرفته شده است که حل ناهنجاری های فرهنگی، احتیاج به مدیریت صحیح و برنامه ریزی دقیق دارد. حتی یک فرد معمولی نیز برای موفق شدن در زندگی شخصی خود احتیاج به برنامه و مدیریت این برنامه ها دارد.
آیا قبول دارید که این طرح شائبه دخالت حکومت در حوزه خصوصی زندگی افراد را به وجود می آورد؟ در ثانی آیا فکر نمی کنید با توجه به اینکه سطح آگاهی مردم به واسطه گسترش رسانه های دیداری و شنیداری مانند اینترنت و مطبوعات بالا رفته است، این گونه طرحها عملاً با موفقیت روبرو نشوند؟
- به هیچ وجه. هدف از اجرای این طرح صرفا حوزه اجتماعی اشخاص است و ربطی به زندگی شخصی مردم ندارد، این نکته مهمی است که باید کاملاً به آن توجه کرد. در اینجا اجازه بدهید که بنده نتایج یک نظر سنجی که توسط مرکز اطلاعات آمار زنان در چند سال پیش انجام شد را عرض کنم: در این نظر سنجی که درباره ضرورت وجود حجاب در جامعه بود حدود 60 درصد افراد جامعه اعم از زن و مرد، تحصیلکرده و بی سواد به ضرورت حجاب در جامعه اذعان داشتند. حدود 70 درصد نیز حجاب را به معنای پوشش کامل سر و بدن می دانستند. این درست نیست که چیزی را که در ظاهر مشاهده می کنیم به عنوان جهت گیری کلی جامعه محسوب کنیم، به نظر می آید که این ناهنجاری ها فقط از روی سهو و بی توجهی رفتاری است که با تذکر و آگاهی دادن برطرف می شود. مردم ما هم مفهوم مدرنیته را می دانند و هم به دین و مذهب خود اهمیت می دهند، جمع کردن این دو مقوله نیز غیر ممکن نیست و هر چند که باید توجه داشت که فرهنگ مربوط به ظواهر جامعه است ولی مدرنیته مربوط به تکنیک زندگی است.
وقتی صحبت از حجاب و عفاف به میان می آید، خواه و ناخواه ذهن مخاطب به طرف قشر زنان گرایش پیدا می کند. آیا مرجع این قانون نیز فقط زنان جامعه می باشند؟
- در جلسات شورا، راجع به نکته ای که شما به آن اشاره کردید مباحثات زیادی صورت گرفت، به همین علت در سند این قانون بندی گنجانده شد مبنی بر این که اصل حجاب و عفاف نه تنها مختص به بانوان عزیز بلکه رعایت آن از سوی آقایان نیز ضروری می باشد. این اصل عام و مربوط به کل جامعه می باشد.
به نظر شما این طرح نمي تواند در عرصه جهانی باعث فشار های بیشتر در زمینه حقوق بشر و بالاخص حقوق زنان بر ايران شود ؟
- مشکل امروز ما این است که در جهان افرادی که واقعاً به حقوق بشر معتقد باشند، پیدا نمی کنیم. به عنوان مثال وقتی گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل به ایران آمد و با شرایط اجتماعی زنان و حقوق آنها از نزدیک آشنا شد از این همه آزادی، ابراز تعجب کرد ولی وقتی به مجامع بین المللی برگشت، حرفهای دیگری بیان کرد. جالب این است که حتی در جوامع غربی نیز رعایت اصول اخلاقی در رفتار اجتماعی از ضروریات است و نه تنها مغایرتی با آزادی های فردی ندارد بلکه دقیقاً در همین جهت است. بطور کلی در جامعه ای که سایه عفاف گسترده باشد مردان و زنان، توامان در آسایش زندگی می کنند ولی تا وقتی که حقوق بشر و آزادی، ابزاری سیاسی و در خدمت حاکمان انحصار طلب جهان باشند، حتی بحث در این باره نیز کاملاً بی فایده است.
به منظور پاسخ دادن به این شبهات گفتگویی با خانم «منیره نوبخت» عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شده است که در ذیل می آید: لطفا محتوای این طرح و نظر خود را درباره آن بیان کنید؟
- این طرحی که اکنون در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح است، چیز جدیدی نیست. اصل آن به حدود هفت سال پیش بر می گردد که طرحی با عنوان اصول و مبانی گسترش فرهنگ عفاف از سوی شورای فرهنگی – اجتماعی زنان به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شد. هدف این طرح حاکمیت عفاف به عنوان یک اصل، در کل جامعه بود. در هر صورت طبیعی است که برای پیشگیری از مظاهر تضعیف عفاف و اخلاق اسلامی در جامعه، از طرف حکومت باید واکنش قاطع نشان داده شود.
اگر این طرح مربوط به 7 سال پیش است، چرا تاکنون اجرا نشده بود؟
- مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی فقط با امضای رئیس این شورا یعنی رئیس جمهور قابلیت ابلاغ به دستگاه های مجری را دارد. این اتفاق قبلا افتاده بود، اما دستگاه های مجری به بهانه شفاف نبودن طرح از اجرای آن سرباز زدند. در نهایت بنابه پیشنهاد ارگان های مسؤول طرحی به عنوان راهبرهای گسترش فرهنگ عفاف به تصویب شورا رسید و مقرر شد که کمیته ای تشکیل شود و نماینده دستگاه های فرهنگی و غیره در آن عضویت داشته باشند تا مشخص شود که برای اجرای این طرح، هر دستگاه در حوزه مسئولیت خود باید چه اقداماتی را انجام دهد.
آیا منظور شما این است که این دو طرح در دورانی که آقای خاتمی رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی بودند تصویب شد؟
- بله، دقیقا هر دوی این طرح ها در زمان دولت آقای خاتمی به تصویب رسیدند.
اساسا چه نیازی در حوزه مسائل اجتماعی احساس شد که شورای عالی انقلاب فرهنگی را به تصویب این طرح وادار کرد؟
- به هر حال فرهنگ دینی و ملی ما تفاوت های ویژه ای با دیگر فرهنگ ها و به خصوص فرهنگ غرب دارد و این تفاوت شامل تمام مظاهر اجتماعی از قبیل رفتار، گفتار و پوشش در مکان های عمومی و حتی فضاهای فرهنگی جامعه اعم از کالاهای فرهنگی، تولیدات فرهنگی و مکان های فرهنگی می شود.
با توجه به تجربه هایی که در زمینه ناموفق بودن دستورالعمل های دولتی 27 سال ذگشته درباره مسائل فرهنگی و اجتماعی به دست آمده که سعی می کردند این گونه مسائل را با آیین نامه یا بخشنامه حل کنند، به چه دلیل همچنان اصرار به آزمودن این روش ها وجود دارد؟
- باید کاملا توجه داشت که به هیچ عنوان بحث دستورالعمل مطرح نیست. در دنیای امروز این یک امر کاملا پذیرفته شده است که حل ناهنجاری های فرهنگی، احتیاج به مدیریت صحیح و برنامه ریزی دقیق دارد. حتی یک فرد معمولی نیز برای موفق شدن در زندگی شخصی خود احتیاج به برنامه و مدیریت این برنامه ها دارد.
آیا قبول دارید که این طرح شائبه دخالت حکومت در حوزه خصوصی زندگی افراد را به وجود می آورد؟ در ثانی آیا فکر نمی کنید با توجه به اینکه سطح آگاهی مردم به واسطه گسترش رسانه های دیداری و شنیداری مانند اینترنت و مطبوعات بالا رفته است، این گونه طرحها عملاً با موفقیت روبرو نشوند؟
- به هیچ وجه. هدف از اجرای این طرح صرفا حوزه اجتماعی اشخاص است و ربطی به زندگی شخصی مردم ندارد، این نکته مهمی است که باید کاملاً به آن توجه کرد. در اینجا اجازه بدهید که بنده نتایج یک نظر سنجی که توسط مرکز اطلاعات آمار زنان در چند سال پیش انجام شد را عرض کنم: در این نظر سنجی که درباره ضرورت وجود حجاب در جامعه بود حدود 60 درصد افراد جامعه اعم از زن و مرد، تحصیلکرده و بی سواد به ضرورت حجاب در جامعه اذعان داشتند. حدود 70 درصد نیز حجاب را به معنای پوشش کامل سر و بدن می دانستند. این درست نیست که چیزی را که در ظاهر مشاهده می کنیم به عنوان جهت گیری کلی جامعه محسوب کنیم، به نظر می آید که این ناهنجاری ها فقط از روی سهو و بی توجهی رفتاری است که با تذکر و آگاهی دادن برطرف می شود. مردم ما هم مفهوم مدرنیته را می دانند و هم به دین و مذهب خود اهمیت می دهند، جمع کردن این دو مقوله نیز غیر ممکن نیست و هر چند که باید توجه داشت که فرهنگ مربوط به ظواهر جامعه است ولی مدرنیته مربوط به تکنیک زندگی است.
وقتی صحبت از حجاب و عفاف به میان می آید، خواه و ناخواه ذهن مخاطب به طرف قشر زنان گرایش پیدا می کند. آیا مرجع این قانون نیز فقط زنان جامعه می باشند؟
- در جلسات شورا، راجع به نکته ای که شما به آن اشاره کردید مباحثات زیادی صورت گرفت، به همین علت در سند این قانون بندی گنجانده شد مبنی بر این که اصل حجاب و عفاف نه تنها مختص به بانوان عزیز بلکه رعایت آن از سوی آقایان نیز ضروری می باشد. این اصل عام و مربوط به کل جامعه می باشد.
به نظر شما این طرح نمي تواند در عرصه جهانی باعث فشار های بیشتر در زمینه حقوق بشر و بالاخص حقوق زنان بر ايران شود ؟
- مشکل امروز ما این است که در جهان افرادی که واقعاً به حقوق بشر معتقد باشند، پیدا نمی کنیم. به عنوان مثال وقتی گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل به ایران آمد و با شرایط اجتماعی زنان و حقوق آنها از نزدیک آشنا شد از این همه آزادی، ابراز تعجب کرد ولی وقتی به مجامع بین المللی برگشت، حرفهای دیگری بیان کرد. جالب این است که حتی در جوامع غربی نیز رعایت اصول اخلاقی در رفتار اجتماعی از ضروریات است و نه تنها مغایرتی با آزادی های فردی ندارد بلکه دقیقاً در همین جهت است. بطور کلی در جامعه ای که سایه عفاف گسترده باشد مردان و زنان، توامان در آسایش زندگی می کنند ولی تا وقتی که حقوق بشر و آزادی، ابزاری سیاسی و در خدمت حاکمان انحصار طلب جهان باشند، حتی بحث در این باره نیز کاملاً بی فایده است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید