ناکامی ایران در راه نفوذ به آسیای مرکزی
آفتاب‌‌نیوز : 
در قرن 16 میلادی توازن قدرت توسط سه رقیب امپراطوری مسلمان: پادشاه صفوی، ازبک ها و مغول های هند بوجود آمد و هم آنها فارسی را عنوان زبان رسمی خود انتخاب کردند اما می توان گفت که قوم ترک به آنها فرماندهی می کرد.
اختلافات قومی و ملی آنها تاکنون بیان نشده است ولی از زمان صفویه، یکی از مشکلات پیش رو مذهب بوده که شیعه در مقابل اهل سنت قرار می داد. با نگاهی به تصویر امروز جهان می توان فهمید که تغییر زیادی در امپراطوری های غربی جهان روی نداده است، روسیه جانشین ازبک ها و بریتانیا نیز جایگزین امپراطوری مغول شدند.
ایران بخشی از سرزمین های خود را طی سال‌های 1813 و 1828 نظیر گرجستان، ارمنستان، آذربایجان و ترکمنستان از دست داد و در سال 1900 مرزهای بین ایران و روسیه مشخص شد. همچنین در سال 1863 هرات به افغانستان باز گردانده شد و مرز بین ایران و افغانستان نیز بطور کلی مشخص شد.
از سوی دیگر تاسیس اتحادیه شوروی باعث شد که مرزهای ایران بر طبق دو معاهده در سال 1921 و 1940 مشخص و همچنین مرز دریایی این دو منطقه در خزر نیز ترسیم شود. ولی باید گفت که روابط ایران و شوروی چندان آسان برقرار نشد.
روسیه و اتحادیه شوروی در سال های 1909 و 1921، 1941 و 1945 بارها وارد سرزمین های ایرانیان شدند. ولی پس از سال 1949 سیاست های خارجی ایران تغییر کرد و بیشتر بر روی خلیج فارس و خاورمیانه متمرکز شد. این سیاست بویژه از زمان اشغال دو جزیره تنب بزرگ و ابوموسی و دخالت در مسایل کردستان و بلوچستان در سال 1974 تقویت شد.
پس از انقلاب ایران سیاست های این کشور بر غرب و جنوب پایه ریزی شد و پس از فوت آیت الله خمینی بنیانگذار انقلاب اسلامی در سال 1989 و فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی برای سران این کشور این فرصتی ایجاد شد تا نفوذ خود را در منطقه بشتر کنند.
در آن زمان ائتلاف بین عرب های محافظه کار و ترکیه که توسط اسراییل و آمریکا پشتیبانی می شدند، بیشترین خطر را برای تهران بوجود آورد و در سال 1991 میلادی سیاست های ایران بر نفوذ بر آسیای میانه متمرکز شد.
در ادامه این گزارش آمده است که با توجه به روابط تاریخی نامطلوب بین روسیه و ایران، اکنون این سوال مطرح می شود که چرا این دو کشور تا به این اندازه بدون در نظر گرفتن هشدارهای آمریکا با یکدیگر همکاری می کنند.؟
نفوذ روسیه در دریای خزر با توجه به پیشرفت غرب بویژه آمریکا بسیار کاهش یافته و تحریم اقتصادی ایران از سوی آمریکا هر نوع قرار داد جدید را بین این دو کشور منتفی می کند.
تمامی دلایل فوق باعث می شود ایران نقش خود را در این منطقه فعال تر کرده و گسترش نفوذ در آسیای میانه و بویژه دریای خزر باید در اولویت برنامه های این کشور قرار بگیرد و این کشور نباید سیاست های که در مقابل خاورمیانه پیش گرفته را در آسیای مرکزی به کار ببندد.
به گفته تحلیلگران اقتصادی، ایران با استفاده از موقعیت ها و پتانسیل های جغرافیایی می تواند به قدرت اصلی منطقه تبدیل شود.
در قرن 16 میلادی توازن قدرت توسط سه رقیب امپراطوری مسلمان: پادشاه صفوی، ازبک ها و مغول های هند بوجود آمد و هم آنها فارسی را عنوان زبان رسمی خود انتخاب کردند اما می توان گفت که قوم ترک به آنها فرماندهی می کرد. اختلافات قومی و ملی آنها تاکنون بیان نشده است ولی از زمان صفویه، یکی از مشکلات پیش رو مذهب بوده که شیعه در مقابل اهل سنت قرار می داد. با نگاهی به تصویر امروز جهان می توان فهمید که تغییر زیادی در امپراطوری های غربی جهان روی نداده است، روسیه جانشین ازبک ها و بریتانیا نیز جایگزین امپراطوری مغول شدند.
ایران بخشی از سرزمین های خود را طی سال‌های 1813 و 1828 نظیر گرجستان، ارمنستان، آذربایجان و ترکمنستان از دست داد و در سال 1900 مرزهای بین ایران و روسیه مشخص شد. همچنین در سال 1863 هرات به افغانستان باز گردانده شد و مرز بین ایران و افغانستان نیز بطور کلی مشخص شد.
از سوی دیگر تاسیس اتحادیه شوروی باعث شد که مرزهای ایران بر طبق دو معاهده در سال 1921 و 1940 مشخص و همچنین مرز دریایی این دو منطقه در خزر نیز ترسیم شود. ولی باید گفت که روابط ایران و شوروی چندان آسان برقرار نشد.
روسیه و اتحادیه شوروی در سال های 1909 و 1921، 1941 و 1945 بارها وارد سرزمین های ایرانیان شدند. ولی پس از سال 1949 سیاست های خارجی ایران تغییر کرد و بیشتر بر روی خلیج فارس و خاورمیانه متمرکز شد. این سیاست بویژه از زمان اشغال دو جزیره تنب بزرگ و ابوموسی و دخالت در مسایل کردستان و بلوچستان در سال 1974 تقویت شد.
پس از انقلاب ایران سیاست های این کشور بر غرب و جنوب پایه ریزی شد و پس از فوت آیت الله خمینی بنیانگذار انقلاب اسلامی در سال 1989 و فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی برای سران این کشور این فرصتی ایجاد شد تا نفوذ خود را در منطقه بشتر کنند.
در آن زمان ائتلاف بین عرب های محافظه کار و ترکیه که توسط اسراییل و آمریکا پشتیبانی می شدند، بیشترین خطر را برای تهران بوجود آورد و در سال 1991 میلادی سیاست های ایران بر نفوذ بر آسیای میانه متمرکز شد.
در ادامه این گزارش آمده است که با توجه به روابط تاریخی نامطلوب بین روسیه و ایران، اکنون این سوال مطرح می شود که چرا این دو کشور تا به این اندازه بدون در نظر گرفتن هشدارهای آمریکا با یکدیگر همکاری می کنند.؟
نفوذ روسیه در دریای خزر با توجه به پیشرفت غرب بویژه آمریکا بسیار کاهش یافته و تحریم اقتصادی ایران از سوی آمریکا هر نوع قرار داد جدید را بین این دو کشور منتفی می کند.
تمامی دلایل فوق باعث می شود ایران نقش خود را در این منطقه فعال تر کرده و گسترش نفوذ در آسیای میانه و بویژه دریای خزر باید در اولویت برنامه های این کشور قرار بگیرد و این کشور نباید سیاست های که در مقابل خاورمیانه پیش گرفته را در آسیای مرکزی به کار ببندد.
به گفته تحلیلگران اقتصادی، ایران با استفاده از موقعیت ها و پتانسیل های جغرافیایی می تواند به قدرت اصلی منطقه تبدیل شود.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید