دشمنان توافق هسته ای چاقوهای خود را تیز می کنند

تحلیل ها درباره تاثیر پیروزی «دونالد ترامپ» نامزد جمهوریخواهان بر چشم انداز برجام و روابط ایران و امریکا آغاز شده است.

سرویس بین‌الملل-سایت «المانیتور» با انتشار گزارشی اشاره می کند که طرفداران توافق هسته ای به شدت از این موضوع نگران هستند که پیروزی ترامپ برجام را در معرض خطری مرگبار قرار دهد.

این سایت می نویسد:«این بدترین هراس برای آنان درباره چشم انداز توافقی است که در جریان مذاکرات طولانی حاصل شد. آنانی که با دیده تردید به برجام می نگریستند اکنون در کنگره حاضر هستند و با قدرت بیش تر می خواهند علیه آن اقدام کنند. رییس جمهوری اما خود می تواند آن را وتو کند ترامپ اما همصدا با نمایندگان است او توافق هسته ای را فاجعه بار خوانده و گفته که باید به زباله دان تاریخ فرستاده شود. «ریچارد نفیو» یکی از مقام های پیشین وزارت امور خارجه امریکا در امور تحریم ها و رییس مرکز سیاستگذاری انرژی جهانی در دانشگاه کلمبیا می گوید:«به دلایل مختلف من دشوار می توانم فکر کنم که در دوران ریاست جمهوری ترامپ برجام دوام بیاورد. در برخی از ترامپ مجبور است که تصمیم گیری مثبتی انجام دهد تا از اجرای برجام حمایت شود اما این مسئله بسیار بعید به نظر می رسد».

این سایت در ادامه اشاره می کند که طبق مفاد برجام امریکا برنامه ای برای تشدید تحریم ها علیه ایران تا اکتبر سال ۲۰۲۳ میلادی نخواهد داشت یعنی تا دور دوم ریاست جمهروی احتمالی ترامپ. با این حال، این سایت اشاره می کند که توافق بر سر چشم پوشی از تشدید و تمدید تحریم ها علیه ایران نیازمند نظر رییس جمهوری است.

المانیتور اشاره می کند که تهران برای نشان دادن حسن نیت به جهان برای اطمینان بخشی نسبت به تعهد بر سر برجام به سرعت این موضوع را اعلام کرد و حسن روحانی رییس جمهوری اعلام کرد که نمی توان با تصمیم یک دولت برجام را لغو کرد».

این سایت در ادامه اشاره می کند که تنها چند ساعت پس از پذیرش شکست از سوی هیلاری کلینتون آژانس بین الملی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران از حد تعیین شده برای غنی سازی آب سنگین عبور کرده است. در حالی که این میزان جزئی بوده است اما چنین مواردی در صورتی که ترامپ بخواهد به عنوان دستاویز علیه برجام استفاده کند موثر خواهند بود.

نفیو در ادامه با بدبینی می افزاید:«برخی از مردم می گویند که ترامپ در روز اول برجام را لغو نخواهد کرد اما از آنان می پرسند آیا او به وزیر خزانه داری خود و یا وزیر امور خارجه اش اجازه می دهد تا از تحریم های وضع شده علیه ایران چشم پوشی کنند؟ من می توانم تصور کنم که ترامپ چه افرادی را در این منصب قرار خواهد داد. به همین خاطر به دشواری می توانم تصور کنم که آنان بگذارند برجام پابرجا باقی بماند».

روزنامه «وال استریت ورنال» نیز با انتشار یادداشتی اشاره می کند که تحریم ها می توانند بار دیگر با یک حرکت خودکار بازگردانده شوند. این روزنامه اشاره می کند که کارشناسان حقوقی بر این باورند که دونالد ترامپ از اختیارات قانونی برای تضعیف برجام برخوردار است. این روزنامه می نویسد:«ترامپ وعده داد که برجام را در اولین روز ریاست جمهروی خود لغو خواهد کرد. علیرغم آن که برخی از کارشناسان حقوقی می گویند که مفاد و سازوکار دستیابی به توافق پیچیده تر از آن است که بتوان با دستور رییس جمهوری آمریکا آن را لغو کرد اما واقعیت آن است که او اختیاراتی دارد که می تواند کارآمدی برجام را خنثی کند.

«داگلاس جاکوبسن» مشاور حقوقی می گوید که رییس جمهوری بعدی امریکا می تواند عقب نشینی امریکا از تعهدات نسبت به برجام را با حرکت یک قلم و یک امضا اعلام کند همان گونه که اوباما با امضاهای خود به تسهیل روند لغو تحریم ها کمک کرد». او می گوید این کار در حوزه اختیارات رییس جمهوری امریکاست و براحتی می تواند انجام شود.

این روزنامه در ادامه اشاره می کند که ایالات متحده در مرکز توافق هسته ای قرار دارد و در صورتی که به تعهدات خود پایبند نباشد کل فرآیند اجرای برجام فلج خواهد شد. با این حال، «متیئو لویت» کارشناس امور تروریسم در واشینگتن اینستیتیوت می گوید که دشوار بتوان پیش بینی دقیقی از آن چه ترامپ می خواهد انجام دهد را ارائه داد.

«زاخاری برز» مشاور حقوقی دیگری است که به وال اتسریت ژورنال می گوید که ترامپ خواستار لغو کامل برجام نیست بلکه می خواهد مفادی از آن در جریان مذاکرات مجدد اصلاح شود. او می گوید اگر ترامپ بخواهد اقدامی جدی انجام دهد می تواند مجوز شرکت های خارجی ای که خواستار کسب و کار با ایران هستند را در امریکا لغو کند که خود باعث آسیب رساندن به برجام خواهد شد.

خبرگزاری «رویترز» نیز با انتشار گزارشی پیش بینی می کند که به احتمال زیاد پیروزی ترامپ سبب تضعیف دولت روحانی و تقویت دست تندروها در داخل ایران خواهد شد. این خبرگزاری می نویسد:«اکنون سرمایه گذاران مالی نگران هستند. یک مقام ارشد ایرانی به شرط ناشناس ماندن به رویترز گفته است:«در صورتی که ترامپ بخواهد سیاست های خصمانه ای که در شعارهای انتخاباتی سرداده بود را نسبت به ایران در پیش گیرد این به توانمندسازی تندروها در داخل ایران خواهد انجامید. پیروزی ترامپ می تواند به معنای دست بالا پیدا کردن تندروها در ایران و فشار سیاسی بیش تر در داخل و سیاست منطقه ای تهاجمی تر آن کشور باشد».

این خبرگزاری اشاره می کند که برخی از شرکت های غربی که امیدوار بودند که هیلاری کلینتون نامزد دموکرات ها پیروز شود اکنون دغدغه ای جدید درباره سرمایه گذاری در ایران دارند. یک مقام اقتصادی می گوید که در صورت اتخاذ رویکرد خصمانه از صورت ترامپ این موضوع می تواند به ضرر اعتبار روحانی و برنامه های اقتصادی او تمام شود.

این خبرگزاری هم چنین در ادامه به نقل از یک مقام امنیتی ایران که نخواسته نامش فاش شود اشاره ای کند که به احتمال زیاد پیروزی ترامپ سبب خواهد شد تا نهادهای نظامی ایران در داخل آن کشور و منطقه دست بالا را پیدا کنند و قدرت اقتصادی و سیاسی بیش تری کسب کنند.

این خیرگزاری اما اشاره می کند که سیاست منطقه ای ایران نیازمند تامین مالی است و ایران مشکلاتی اقتصادی دارد. «سعید لیلاز» تحلیلگر در تهران می گوید که اولویت اول تعیین شده از سوی مقام عالی رهبری ایران بهبود اقتصاد است. او می گوید:«برای مدت زمانی احتمالا اختلاف نظرهای سیاسی به دلیل انتخاب ترامپ بروز خواهند کرد اما پس از آن هیئت حاکمه در ایران تمرکز خود را بر روی لزوم حل مشکلات اقتصادی قرار خواهند داد».

این خبرگزاری در پایان به نقل از یک مقام سابق میانه رو در ایران می نویسد:«اگر تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری ایران روحانی نتواند رونق چشمگیری در اقتصاد ایران ایجاد کند و از سوی رقیبی تندرو متهم شود احتمال تضعیف موقعیتش برای انتخاب دوباره وجود خواهد داشت».

گزارش خطا

لینک کوتاه: https://aftabnews.ir/001i1L