تحلیل رسانه‌های مختلف درباره بازنگری دولت امریکا پیرامون برجام
آیا ترامپ آموخته که به برجام عشق بورزد؟ چرا آمریکا تصمیم به تعلیق تحریم گرفت؟
همزمان با اظهارنظر تازه غافلگیر‌کننده «رکیس تیلرسون وزیر امور خارجه آمریکا درباره برجام و اذعان او به رعایت مفاد توافق هسته‌ای توسط ایران، گمانه‌زنی‌ها درباره علت موضع‌گیری کنونی او نسبت به برجام در رسانه‌ها مطرح شده است.
آفتابنیوز :
سرویس بین‌الملل- روزنامه «واشنگتن پست» در مطلبی به قلم «پائول والدمن» تحت عنوان دولت ترامپ در نهایت با اکراه متوجه واقعیت درباره برجام شد با اشاره به این که رکس تیلرسون وزیر امور خارجه امریکا با انتشار نامه‌ای خطاب به پل رایان رییس مجلس نمایندگان اعلام کرده که به نظر می‌رسد ایران منطبق با برجام، برنامه هسته‌ای‌اش را محدود کرده است، می‌نویسد: «بالاخره ترامپ که توافق هسته‌ای را یک فاجعه می‌دانست آن را برسمیت شناخت.»
به گزارش آفتابنیوز، اکنون دولت ترامپ به کنگره اطلاع داده که ایران طبق شرایط مندرج در توافق هسته‌ای حاصل شده در سال ۲۰۱۵ در دوران اوباما عمل کرده و امریکا در ازای محدودیت ها در برنامه هسته ای ایران با لغو تحریم ها موافق است. با این حال، تیلرسون گفته که خواهان بررسی کامل دوباره توافق‌نامه است. در حالی که ممکن است بررسی باعث تضعیف توافق در آینده شود آنچه در اینجا می‌بینیم تکرار دیگری از یک الگوی آشناست که در آن ترامپ وعده‌ها و ادعاهایی را مطرح می‌کند که پس از آن متوجه می‌شود واقع‌گرایانه نبوده‌اند، خطرناک بوده و یا مسخره و باید از آن عقب‌نشینی کرد. این در طیف گسترده‌ای از مسائل مرتبط با سیاست داخلی و خارجی روی داده است.
واشنگتن‌پست در ادامه می‌نویسد: «ترامپ پیشتر موضوع تغییرات اقلیمی را صرفا یک فریب خوانده بود. برای آنکه چینی‌ها بخواهند به تولید‌کنندگان امریکایی آسیب بزنند اما اکنون فهمیده که این چالشی جدی است و اعلام کرده که امریکا از پیمان پاریس برای کنترل آب و هوا و شرایط اقلیمی خارج نمی‌شود. او درباره توافق هسته‌ای با ایران نیز آن را احمقانه‌ترین و بدترین توافق خوانده بود و حتی تا صحبت کردن درباره پاره‌کردن آن نیز پیش رفت با این حال، اکنون در عمل کار دیگری می‌کند. او درباره پول داده شده به ایران نیز اشتباه کرده بود. او همصدا با جمهوریخواهان انتقاد کرده بود که دولت اوباما از جیب مالیات‌دهندگان امریکایی به ایران پول داده این در حالیست که آن پول متعلق به خود ایران بود که در امریکا سال‌ها پیش بلوکه شده بود».
واشنگن‌پست می‌نویسد: «ترامپ هیچ ویژگی‌ای را نشان نمی‌دهد که بداند درباره چه صحبت می‌کند. او در نشست ایپک در مارس ۲۰۱۶ گفت که من این موضوع را در جزئیاتش مطالعه کرده‌ام می‌خواهم بگویم به مراتب بیش از هر کس دیگری مطالعه کردم که مخاطبانش پشت سر هم میخندیدند».
واشنگتن‌پست می‌نویسد: «ترامپ نتوانست توافق هسته‌ای را برهم زند چرا که این توافق طرفین دیگری نیز دارد در نتیجه فهمید که لغو آن عاقلانه نیست. در نتیجه، ایران و کشورهای دیگر می‌توانستند بدون حضور امریکا نیز به آن پایبند باشند. دولت امریکا تنها می‌تواند علیه ایران تحریم وضع کند اما واقعیت آن است که اگر جهان با اوباما در تحریم‌ها همراه نمی‌شد، تحریم‌ها کارایی نداشتند این در حالیست که اکنون اروپایی‌ها حاضر به همراهی با ترامپ برای تکرار تحریم‌ها علیه ایران نبودند».
واشنگتن‌پست می‌نویسد مذاکره دوباره درباره توافق هسته‌ای بسیار پیچیده است. کشورهای دیگر مایل به مذاکره دوباره نیستند حتی اگر هم بودند کار برای ترامپ راحت نبود. با این حال هنوز هم در ذهنیت ترامپ توافق هسته‌ای بد بوده است چرا که از دید او معامله خوب به تنهایی معامله‌ای است که ما همه چیز از طرف مثابل بگیریم و به او هیچ چیزی ندهیم. برای مثال زمانی که شما پیانویی را از مغازه خریداری می‌کنید و از پرداخت پول خودداری می‌کنید از نظر ترامپ احتمالا معامله خوبی انجام داده‌اید! در این منطق توافق یا بازنده دارد یا برنده؛ شما اگر برنده نباشید قطعا بازنده‌اید به نظر می‌رسد که این منطق ترامپ است و معامله‌ای که به نفع همگان باشد از نظرش بی‌معناست».
تحلیلگر واشنگتن پست می‌نویسد: «اما توافق هسته‌ای تاکنون چگونه کار کرده است: ایران آنچه می‌خواسته بدست آورده (لغو تحریم‌ها) و ما چیزی که می‌خواستیم بدست آوردیم (محدودیت در برنامه هسته‌ای ایران). این بدان معنا نیست که توافق کامل و عالی بوده است و این‌که ایران هیچ مشکل دیگری در سایر مسائل ندارد و این‌که منازعه در آینده امکان‌ناپذیر است».
همچنین یکی از اعضای نایاک در مطلبی با عنوان «آیا ترامپ اموخته که به برجام عشق بورزد؟» می‌نویسد: «جمهوریخواهان فراموش کرده‌اند که توافق هسته‌ای با ایران بزرگترین دستاورد سیاست خارجی امریکا در دوران اوباما بود. اکنون اما به نظر می‌رسد دولت ترامپ به این موضوع رسیده است.
او در ادامه اشاره می کند که انتصابات اوباما در روند مذاکرات از بین افرادی بود که فراحزبی به موضوع نگاه می‌کردند این در حالیست که امروز مجموعه‌ای از انتصاب‌های سیاسی در کاخ سفید و حول محور رییس‌جمهوری حدید امریکا صورت گرفته که دارای سوابق طولانی مخالفت با برجام و دیپلماسی با ایران هستند. با این حال، هنوز هم خطرات برای برجام وجود دارند. نکته دوم آنکه بیانیه اخیر تیلرسون در این‌باره که ایران طبق مفاد برجام عمل کرده نمی‌تواند به ما نشان دهد که پس از ارزیابی برجام دولت ترامپ چه نظری خواهد داد. تایید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای یک دلیل حقوقی مشخص دارد: طبق قانون رییس‌جمهوری امریکا موظف است هر ۹۰ روز یکبار به کنگره گزارشی را درباره میزان پایبندی ایران به مفاد برجام ارائه دهد و عدم انجام این کار سبب اعمال دوباره تحریم‌های برداشته‌شده هسته‌ای علیه ایران می‌شود. به‌عبارت دیگر اگر ترامپ اجرای برجام از سوی ایران را تایید نمی‌کرد تحریم‌های ضد‌ایرانی دوباره وضع و اجرا می‌شدند. در نتیجه، با توجه به اظهارات قبلی ترامپ علیه برجام نمی‌توان تصور کرد که دید دولت او ۱۸۰ درجه تغییر کرده و توافق هسته‌ای را کاملا شایسته قلمداد می‌کند».
نکته سوم آن که تایید مطابقت برنامه هسته ای ایران با مفاد برجام از سوی ترامپ مغایر با رویکرد جنگ‌طلبان امریکایی که خواستار لغو برجام هستند نبوده است. در واقع، اگر دولت امریکا قصد تضعیف برجام را داشته باشد به احتمال زیاد فشار اقتصادی و کاهش سود ایران از توافق را افزایش می‌دهد و باعث فراری‌شدن ایران از برجام می‌شود.
«لورا روزن» خبرنگار «المانیتور» نیز در گزارشی تحت عنوان «آیا ترامپ آموخته که چگونه با توافق هسته‌ای زندگی کند؟» می‌نویسد: «دولت ترامپ دستور داده که در راستای دفاع از امنیت ملی منافع امریکا تحریم‌های امریکا علیه ایران تا دو ماه دیگر به حالت تعلیق درآیند.»
«ریچارد نفیو» از اعضای پیشین تیم مذاکره کننده هسته‌ای امریکا با ایران به المانیتور می‌گوید که به نظرش تصمیم اخیر دولت ترامپ در مورد ایران عقب‌نشینی از موضع پیشین بود چرا که او حتی تا پاره کردن برجام در شعارهای تبلیغاتی‌اش نیز پیش رفته بود و آن را بدترین معامله تاریخ دانسته بود.
او در ادامه می‌افزاید: با این حال، این یک پیروزی برای برجام هم نیست. سوال این است که واقعا ترامپ می‌خواهد چه کند؟ مذاکره مجدد و اعمال فشار بیشتر بر ایران؟ این اقدامات در مجموع به ضرر برجام هستند. نفیو معتقد است که ترامپ و کابینه‌اش می‌خواهند در برجام بازنگری اساسی صورت گیرد.
یک کارشناس مسائل ایران در گروه بین‌المللی بحران نیز معتقد است ترامپ به این نتیجه رسیده که بدیل‌های برجام بدترین گزینه‌ها هستند. او می‌گوید: «کاخ سفید و کنگره هر دو به این نتیجه رسیده‌اند که لغو معامله‌ای که سایر جهان از آن راضی است، امریکا را در موضع ضعیف‌تری قرار می‌دهد و نه قوی‌تر و فرصتی مناسب را به ایران برای پیشبرد سیاست‌های منطقه‌ای‌اش می‌دهد. از سوی دیگر عدم لغو تحریم‌ها نشانه‌ای از نقض مفاد برجام توسط امریکا خواهد بود. دو طرف پس از ۱۳ سال بن بست و دو سال مذاکره به برجام دست یافتند».
او اشاره می‌کند که مشکل اساسی در استراتژی دولت ترامپ است و در این‌باره می‌نویسد: «دولت او از سویی می‌خواهد برجام را حفظ کند و از سوی دیگر در جبهه‌های دیگر می‌خواهد ایران را به عقب براند. با این حال، بدلیل ارتباط ذاتی بین مسائل هسته‌ای و غیر‌هسته‌ای و تحریم‌های امریکا، این استراتژی سبب آسیب وارد شدن به برجام می‌شود و این اجتناب‌ناپذیر است. برجام شکننده است اما حل و فصل خصوم سیاسی میان دو کشور بدون آن غیر‌ممکن خواهد شد».
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه خبرهای مرتبط
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید