آفتابنیوز : سرویس بینالملل- رسانههای بینالمللی با اشاره به دیدار اخیر میان «ولادیمیر پوتین» رییس جمهوری روسیه، «حسن روحانی» رییس جمهوری ایران و «رجب طیب اردوغان» رییس جمهوری ترکیه و توافق سهگانه آنان در مورد سوریه به تجزیه و تحلیل درباره این موضوع و پیامدهای آن پرداختهاند.
به گزارش آفتابنیوز، روزنامه «گاردین» در این باره اشاره میکند که رهبر روسیه با همتایان ایرانی و ترک خود در فعالیتهای دیپلماتیک به توافق رسیده است. گاردین از این توافق به عنوان به حاشیه رانده شدن امریکا و اتحادیه اروپا در مورد سوریه یاد میکند.
این روزنامه مینویسد: «پیمان صلح برای پایان دادن به چنگ داخلی شش ساله به مصالحهای از سوی تمام طرفین از جمله دولت اسد نیاز دارد. پوتین گفته است که روسیه، جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در دریای سیاه در ناحیه سوچی به توافق رسیدهاند. نشست رهبران سه قدرت که عمیقا درگیر در جنگ داخلی سوریه هستند به منظور یافتن راهحلی برای برقراری صلح در سوریه و احتمالا ماندن اسد در قدرت به شرط اصلاح قوانین در آن کشور مطرح شده است. این توافق در حالی حاصل میشود که از زمان مداخله نظامی مسکو در سال ۲۰۱۵ میلادی در سوریه تقریبا مخالفان سوری نتوانستند کاری از پیش ببرند و داعش نیز در تمام شهرهای بزرگ سوریه با شکست مواجه شده است.
پوتین اعلام کرده که ستیزهجویان در سوریه ضربهای جدی را متحمل شدهاند و اکنون فرصتی واقعبینانه برای پایان دادن به جنگ داخلی چندین ساله در سوریه است. او گفت که مردم سوریه باید آینده خود را تعیین کنند. او گفت که مسلما روند اصلاحات آسان نخواهد بود و از همه شرکتکنندگان در نشست خواست که به مصالحه کمک کنند. پوتین روز دوشنبه نیز در سوچی با اسد دیدار داشت و صدایی بیش از حد انتظار ملایم را از اسد شنید. او روز چارشنبه تاکید کرد که اسد به روند صلح، اصلاحات قانون اساسی و برگزاری انتخابات آزاد در سوریه متعهد است.
رهبر روسیه همچنین دیپلماسی تلفنی خود را با دیگر رهبران جهان از جمله پادشاه عربستان سعودی، نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل و ترامپ رییسجمهوری امریکا ادامه داده است. پوتین از ایران و ترکیه خواسته تا درباره بازسازی سوریه با توجه به حجم وسیع تخریبها همکاری داشته باشند. گاردین اما اشاره میکند که توافق و مصالحه بدون چالش نخواهد بود و میافزاید: «مشکل اصلی آن است که اردوغان تاکید میکند کردهای سوری باید از کنگره سوری کنار گذاشته شوند چرا که از دید او کردهای سوری با گروههای کرد ترکیه مرتبط هستند؛ گروههایی که دولت ترکیه آنان را تروریستی قلمداد میکند. کردهای سوریه اما در شکست دادن داعش به عنوان بخشی از نیروهای دموکراتیک سوریه تحت حمایت امریکا بودهاند. اردوغان در سالهای اخیر از حامیان اصلی مخالفان سوری بود اما در حال حاضر عمدتا بر روی آنچه تهدید کردها علیه ترکیه میخواند در داخل مرزهای ترکیه تمرکز کرده است. از سوی دیگر نیز اسرائیل خواهان خارج شدن نیروهای نظامی ایران در سوریه به خصوص در نزدیکی مرز جولان میان اسرائیل و سوریه است. این نیز چالش دیگری برای مصالحه در سوریه به شمار میرود».
شبکه خبری «الجزیره» نیز در گزارشی به نقل از خبرنگار خود از سوچی اشاره میکند که به نظر میرسد اردوغان درباره ایده پوتین پیرامون تشکیل کنگره سوریه برای گفتوگوی ملی تردیدها و نگرانیهایی دارد. او درباره حضور گروههای کردی دعوت شده نگران است و آنان را سازمانهای تروریستی میخواند. الجزیره میافزاید: «در اینجا همه حمایت خود را از کنگره سوری اعلام کردند اما احساس میشود که اردوغان کمی در این باره ناراحت است. یک پیشرفت جالبتر در کنفرانس پیشنهاد روحانی بود که گفت کنگره میتواند برای تهیه یک قانون اساسی جدید برای سوریه برنامهریزی کند. برخی میگویند پوتین با طرح ایده تشکیل کنگره قصد دارد شکاف ایجاد شده در جریان مذاکرات آستانه که درباره آتشبس و مسائل فنی بود را پر کند و زمینه را برای حل و فصل بزرگ مسائل فراهم شود. به نظر میرسد پوتین با ایده تشکیل کنگره تلاش دارد به قانون اساسی سوریه پیش از برگزاری مذاکرات ژنو در آینده جهت دهد».
خبرگزاری «رویترز» نیز اشاره میکند که هیچ یک از رهبران سه کشور نگفتهاند چه کسی برای کنگره دعوت میشود با این حال،از دید این خبرگزاری نکته مهم آن است که ترکیه با حضور گروههای کردی در کنگره مخالفت کرده است.
این خبرگزاری میافزاید: «از زمانی که روسیه با درخواست اسد در سال ۲۰۱۵ میلادی به جنگ در سوریه وارد شد توازن قوا به وضوح به نفع دولت سوریه تغییر کرده است. چالش دیگر برای توافق مقاومت گروههای اپوزیسیون در برابر طرح پوتین است. گروههای مخالف اسد روز چهارشنبه در هتلی لوکس در ریاض نشستی را برگزار کردند. «ریاض حجاب» از اعضای کمیته عالی مذاکرهکنندگان که از مدافعان کناره گیری اسد از قدرت است گفته که او نباید هیچ نقشی در دوران گذار قدرت در سوریه داشته باشد. اپوزیسیون سوریه هم در بیانیه نهایی جلسهشان، همچنان بر روی موضوع لزوم استعفای اسد تاکید داشتند. در این میان عربستان سعودی رقیب منطقهای ایران و حامی گروههای معارض سوری، حامی اصلی ایده لزوم ترک قدرت توسط اسد بوده است. با این حال، پس از دیدار اخیر ملک سلمان از مسکو به نظر میرسد که ریاض متوجه قدرت زیاد روسیه در مورد معادله سوریه شده است. به طور مشابه، ترکیه که به طور سنتی یکی از دشمنان اسد بود نیز به طور فزایندهای نشان داده که تمایل به همکاری با روسیه برای حل بحران سوریه دارد. ایران از توافق حمایت کرده و دولت سوریه نیز آن را نقطه اوجی پس از نشست اخیر اسد و پوتین دانسته است».
رویترز اشاره میکند که قدرتهای اصلی دخیل در بحران سوریه از جمله امریکا، فاصله خود را حفظ کرده است. واشنگتن نیروهای ویژه مسلح و آموزشدیده را برای کمک به کردها در مبارزه علیه داعش تجهیز و تربیت کرده است. این موضوع ترکیه را که با شورشیان کرد مبارزه میکند عصبانی کرده است.
خبرگزاری رویترز در پایان مینویسد که هرگونه توافق نهایی که در جریان آن قدرت در دست اسد حفظ شود احتمالا نیازمند مشارکت برخی از اعضای اپوزیسیون که مایل به مذاکره در اینبارهاند خواهند بود.