آفتابنیوز : کافئین، نوعی ماده شیمیایی است که در بعضی از مواد غذایی و نوشیدنیها مانند قهوه، چای و شکلات تلخ یافت میشود. این ماده از گذشته در جهان غرب بهعنوان ماده محرک مورد استفاده بوده است، چون میتواند سطح هوشیاری را افزایش بدهد، تمرکز ذهنی را بیشتر کند و ما را بیشتر از حالت عادی بیدار نگه دارد. با این حال و متاسفانه، کافئین دارای اثرات مخرب و منفی نیز هست. درواقع، علاوه بر مختل کردن خواب، کافئین میتواند روی بعضی از ارگانهای داخلی و اساسی بدن نیز تاثیر منفی بگذارد.
۱. اثرات کافئین بر قلب
طبق گزارش محققان دانشگاه هاروارد، کافئین دارای اثرات مختلفی بر روی قلب است. درواقع، زیادهروی در مصرف کافئین میتواند باعث ابتلا به آریتمی یا ضربان قلب نامنظم شود. همچنین، کافئین میتواند سرعت ضربان قلب را بیشتر کند، هر چند که این تاثیر معمولا با فعالیت بدن و دفع کافئین از بدن رفع میشود. مهمتر از همه نیز باید به این مساله اشاره کنیم که کافئین میتواند در ابتلا به بیماری فشار خون بالا نقش داشته باشد. به گفته محققان دانشگاه مریلند، خود بیماری فشار خون بالا نیز ما را در معرض خطر ابتلا به بیماریهای قلبی یا حتی مواجهه با سکته مغزی قرار میدهد. مطالعات علمی نشان دادهاند که زیادهروی در مصرف کافئین میتواند با اثرات مخرب دیگری مانند سردرد، حالت تهوع، اختلال در بینایی و تشنج نیز همراه باشد.
۲. اثرات کافئین بر کبد
مطالعات اخیر نشان دادهاند که مصرف قهوه در حد اعتدال میتواند اثرات ناشی از دریافت سموم بر کبد را خنثی کند و کاهش بدهد. با این حال، کافئین موجود در قهوه این توانایی را هم دارد که در صورت دریافت بیش از حد، اثرات منفی و مخربی بر کبد باقی بگذارد. محققان میگویند که کافئین در معده با هیدروکلراید اسید ترکیب میشود و سم خاصی به نام هیدروکلراید کافئین تولید میکند. این سم توسط کبد جذب میشود تا ابتدا خنثی و سپس از بدن بیرون گردد. در مرحلهای که کبد، این سم را برای دفع مورد پردازش قرار میدهد، نوعی آسیب بافتی در کبد به وجود میآید که حالت زخم دارد. همین آسیب در نهایت ظرفیتهای کبد برای عملکرد صحیح را مختل میکند.
۳. اثرات کافئین بر مغز
خوردن مواد غذایی و نوشیدنیهای حاوی کافئین میتواند مغز را هم تحت تاثیر قرار بدهد، چون کافئین روی ترشحات مغزی اثرگذار است. واکنش مغز نسبت به کافئین، از طریق ترشح آدرنالین انجام میشود که میتواند اثرات کوتاهمدتی مانند افزایش سطح هوشیاری و انرژی داشته باشد. با این حال، از بین رفتن تاثیر کافئین میتواند با اُفت ناگهانی بدن و مغز همراه شود. همچنین، دریافت کافئین بیش از حد با ترشح نوعی ماده شیمیایی به نام آدنوسین در مغز تداخل ایجاد میکند که وظیفه به وجود آوردن احساس آرامش را بر عهده دارد. این نکته را هم باید مد نظر داشت که قهوه و دیگر محصولات حاوی کافئین، مغز را به ترشح کورتیزول وادار میکنند. کورتیزول، نوعی هورمون استرس است که رگهای خونی را منقبض میکند و در نهایت حتی میتواند باعث ابتلا به بیماری فشار خون بالا شود. به علاوه، جذب نامناسب ویتامینها و مواد معدنی ضروری، از دیگر پیامدهای مخرب زیادهروی در دریافت کافئین است.
سلامتیسم