راز لاغری با مکمل قهوه سبز تا چه حد واقعیت دارد؟ در این گزارش نگاهی به چگونگی عملکرد عصاره قهوه سبز بر کاهش وزن شده است.
کاهش چربیهای اضافه بدن کار آسانی نیست؛ به همین دلیل افراد به سمت استفاده از مکمل های کاهنده وزن کشیده می شوند تا در کوتاه ترین زمان ممکن و آسانترین روش موجود از شر اضافه وزن خود خلاصی یابند. یکی از این مکمل های لاغری که این روزها اسمش را زیاد می شنویم عصاره قهوه سبز است.
همانطور که از نام آن پیداست، این مکمل از دانه های قهوه سبز گرفته می شود. عصاره قهوه سبز را "دکتر اوز" در سال 2012 مطرح کرد. قهوه سبز فواید فراوانی برای سلامتی دارد و در زمینه کنترل بسیاری از بیماریها کارآمد است، اما در رابطه با اثرات آن در لاغری نمیتوان با قطعیت نظر داد.
اگرچه در درجه اول برای کاهش وزن مورد استفاده قرار می گیرد، قهوه سبز ممکن است به تنظیم قند خون و بهبود مهارت های شناختی و حافظه در افراد مسن کمک کند.
جالب است بدانید ماده موثر موجود در قهوه سبز با نام "کلروژنیک اسید" شناخته میشود. در طب، اعتقاد بر این است که قهوه سبز در درمان بیماری آلزایمر، سرطان روده بزرگ، دیابت، فشار خون بالا، بیماری قلبی، سندرم متابولیک، چاقی و بیماری پارکینسون موثر است. گفته می شود که قهوه سبز باعث کاهش وزن، کاهش التهاب و کند شدن روند پیری نیز می شود، اما در رابطه با اثر آن بر لاغری اتفاق نظر وجود ندارد.
اگرچه تحقیقات محدود است، شواهدی وجود دارد که قهوه سبز می تواند متابولیسم (تبدیل کالری و اکسیژن به انرژی) را تحریک کند. متابولیسم تنها به معنی هضم نیست بلکه به همه سلول های بدن از جمله سلول های قلب، ریه، کلیه، کبد و مغز دیکته می کند که چگونه عملکرد بهتری داشته باشند.
قهوه سبز در واقع همان قهوه معمولی است که هنوز نرسیده است و رنگ سبز آن به علت کال بودن و نرسیده بودن آن است. قهوه سبز، آن طعم تلخ و آشنای قهوه را ندارد و بیشتر به یک نوشیدنی گیاهی شبیه است. به نسبت قهوه معمولی از کافئین کمتری تشکیل شده است و حدود 20 درصد قهوه معمولی کافئین دارد، درنتیجه بسیاری از عوارض ناشی از کافئین در آن کمتر بوده و در عوض دارای مقادیر فراوانی کلروژنیک اسید است.
کلروژنیک اسید نوعی کافئیک اسید است که در قهوه معمولی و قهوه سبز یافت میشود.
800-500 میلیگرم کلروژنیک اسید در هر لیتر قهوه معمولی یافت میشود و میزان کلروژنیک اسید موجود در قهوه سبز به مراتب بیشتر از این مقدار است. کلروژنیک اسید همچنین در میوههایی همچون سیب، گلابی، بادمجان، گوجه فرنگی، بلوبری، توت فرنگی، سیب زمینی و گیاه بامبو یافت میشود.
کلروژنیک اسید به عنوان یک آنتی اکسیدان در سیستم عصبی فعالیت میکند و عوامل ایجاد کننده التهاب در سیستم عصبی را سرکوب میکند و به عنوان یک ملین در افراد مبتلا به یبوست کاربرد دارد. کلرژنیک اسید همچنین سبب بهبود سطح کلسترول و تریگلیسرید خون میشود. مصرف روزانه قهوه سبز در افراد مختلف از 0.5 تا 1 میلیگرم متفاوت است.
در حال حاضر مطالعه ای که نشان دهنده دوز ایده آل مصرف عصاره قهوه سبز باشد وجود ندارد، اما برخی مطالعات دوز 120 تا 300 میلیگرم کلرژنیک اسید را در روز مفید دانستهاند.
قهوه سبز یک صفرابُر قوی
کلروژنیک اسید موجود در قهوه سبز یک صفراآور است که از تجمع صفرا در کیسه صفرا جلوگیری میکند و مانع از تشکیل سنگهای صفراوی میشود. مصرف روزانه قهوه سبز ریسک ابتلا به بیماریهای کیسه صفرا، سیروز کبدی و سرطان کبد را کاهش میدهد.
قهوه معمولی از کافئین بیشتری و قهوه سبز از کلروژنیک اسید بیشتری تشکیل شده است. کافئین اثر افزایش دهنده فشارخون دارد و با مصرف قهوه معمولی انرژی در دسترس بدن افزایش مییابد. در نتیجه فشارخون، ضربان قلب و فعالیت سیتسم قلبی عروقی شما افزایش مییابد. اما کلروژنیک اسید باعث کاهش فشار خون میشود. در نتیجه قهوه سبز به دلیل دارا بودن کلروژنیک اسید بالاتر و کافئین کمتر اثرات ضد فشار خون دارد.
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد قهوه سبز می تواند فشار خون را کاهش دهد. طبق یک مطالعه در سال 2006 ژاپن، مصرف عصاره قهوه سبز 140 میلی گرم در روز به مدت 12 هفته، فشار خون سیستولیک را به میزان 5 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک 3 میلی متر جیوه در بزرگسالان کاهش داد.
قهوه سبز مفید برای دیابت
کلروژنیک اسید موجود در قهوه سبز اثرات ضددیابتی بیشتری به نسبت کافئین دارد. این ماده جذب گلوکز غذا توسط رودهها را کاهش میدهد و نیز جذب گلوکز موجود در خون توسط ماهیچهها را افزایش میدهد. هر دوی این عوامل باعث کاهش گلوکز موجود در خون میشود و در نتیجه قند خون کاهش مییابد.
همچنین کلروژنیک اسید با کاهش مقاومت سلولها به انسولین منجر به افزایش جوابدهی سلولها به فرمان انسولین میشود و با مهار تولید گلوکز در بدن اثرات ضددیابتی خود را اعمال میکند. براساس تحقیقات سال 2009 در استرالیا، مصرف روزانه سه تا چهار فنجان قهوه بدون کافئین حاوی غلظت بالای اسید کلروژنیک، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را 30 درصد کاهش می دهد.
دوری از آلزایمر با قهوه سبز
قهوه سبز به طور بالقوه می تواند برخی از علائم شناختی و عصبی روانپریشی آلزایمر را پیشگیری یا کاهش دهد. کلروژنیک اسید اثر تحریکی ضعیفی دارد، تقریباً یک سوم کافئین.
مطالعات حیوانی نشان می دهد که قهوه سبز ممکن است عملکرد مغز و همچنین خلق را بهبود بخشد. مطابق مطالعه سال 2012 در عصب شناسی تغذیه ای، خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره قهوه سبز به حفظ متابولیسم طبیعی مغز در موش ها در مقایسه با موش هایی که عصاره به آنها داده نشده کمک کرده است. کاهش در متابولیسم مغز شاخصهای اصلی خطر آلزایمر است.
جلوگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ
فواید قهوه سبز در جلوگیری از سرطان روده بزرگ حتی واضح تر است. از یک سو، مطالعات حیوانی مدت ها نشان داده است که چگونه پلی فنول های موجود در قهوه می توانند روده بزرگ را در برابر ایجاد تومور محافظت کنند. قهوه سبز که از 14 درصد اسید کلروژنیک تشکیل شده است ، ممکن است این اثر را تقویت کند.
قهوه سبز و لاغری
تولیدکنندگان مکملهای قهوه سبز ادعا میکنند که این گیاه دارای اثرات کاهش وزن است. ذکر این نکته ضروری است که علت اصلی کاهش وزن قهوه معمولی محتوای بالای کافئین در آن است. کافئین باعث سرکوب چربیسازی و نیز تحریک چربیسوزی در بدن میشود.
همچنین سطح انرژی بدن را افزایش میدهد و اثرات گرمازایی دارد؛ اما کافئین موجود در قهوه سبز بسیار کمتر از قهوه معمولی است و کمتر از آن است که بتوان علت اثرات لاغری این گیاه را به آن نسبت داد. این تولیدکنندگان عقیده دارند مواد شیمیایی دیگر موجود در این گیاه مانند کلروژنیک اسید علت اثرات لاغرکننده این گیاه است که البته مطالعات متعدد، اثر کلروژنیک اسید را به عنوان آنتیاکسیدان، ضد سنگ صفرا، کاهنده قند خون، کاهنده فشارخون و ... ثابت کردهاند، اما اثر کلروژنیک اسید بر کاهش وزن نیاز به تحقیقات بیشتری دارد و نمیتوان با اطمینان از اثر آن بر لاغری سخن گفت.
شواهدی که از کارآزماییهای بالینی متعدد بدست آمده نشان میدهد که مصرف قهوه سبز میتواند به کاهش وزن کمک کند. گرچه میزان این تاثیر اندک است و شواهد کلینیکی برای آن به اثبات نرسیده و به مطالعات مداخله ای بیشتری در زمینه اثرات کاهش وزن قهوه سبز نیاز است.
در کنار اثرات مفیدی که قهوه سبز دارد، توجه به این نکته نیز مهم است که در صورت مصرف به مقدار زیاد می تواند عوارض جانبی نیز در پی داشته باشد، که از آن جمله استرس، تپش قلب و مشکلاتی از این دست است.
اگر شما به کافئین حساسیت دارید، در مورد مصرف عصاره قهوه سبز باید احتیاط کنید. کلرژنیک اسید نیز ممکن است اثرات لاگزتیو داشته باشد و سبب اسهال شود. بیخوابی، عصبی بودن، تحریک پذیری، ناراحتی معده، حالت تهوع، افزایش ضربان قلب ، سردرد و زنگ در گوش (وزوز گوش) نیز از دیگر عوارض است.
برخی نگرانی وجود دارد مبنی بر اینکه مصرف طولانی مدت یا زیاد قهوه سبز ممکن است خطر ابتلا به هموسیستئینمی (ایجاد بیش از حد اسید آمینه هموسیستئین مرتبط با بیماریهای قلبی و سقط جنین) را افزایش دهد. تداخلات دارویی شناخته شده ای با قهوه سبز وجود ندارد.
در مطالعهای که به تازگی در سال 2019 منتشر شد، محققان دانشگاه ناتینگهام گفتند که قهوه ممکن است به تحریک ذخایر چربی، کمک کند و نقش مهمی در تسریع سوختن کالری ها ایفا کند.
دو شکل از سلولهای چربی وجود دارد. سلولهای قهوه ای و سلولهای سفید و هرکدام نقش متفاوتی در متابولیسم ما دارند. در حالی که سلولهای قهوه ای به تولید گرما کمک می کنند، سلولهای سفید مسئول ذخیره چربی - یا انرژی - در صورت لزوم آماده انتشار هستند.
سطح چربی قهوه ای در کودکان زیاد است اما یافته های اخیر در مورد وجود چربی قهوه ای در بزرگسالان، امید به استفاده از آنها به عنوان اهداف برای درمان چاقی را بازیابی کرده است.
دانشمندان با آزمایش قهوه بر روی سلولهای بنیادی دریافتند آیا این چربی قهوه ای را تحریک می کند یا خیر. این تیم برای ردیابی ذخایر چربی قهوه ای و استفاده از یک روش تصویربرداری حرارتی روی چهار مرد و پنج زن استفاده کردند و دیدند که چگونه گرما تولید می کند.
محقق ارشد این مقاله می گوید: "از کارهای قبلی ما ، می دانستیم که چربی قهوه ای عمدتاً در ناحیه گردن قرار دارد، بنابراین ما توانستیم مستقیماً پس از نوشیدن، از شخصی تصویر برداری کنیم تا ببینیم چربی قهوه ای داغ تر می شود یا خیر.
نتایج مثبت بودند و اکنون باید تشخیص دهیم که کافئین به عنوان یکی از مواد موجود در قهوه به عنوان محرک عمل می کند یا در صورت وجود مؤلفه دیگری که به فعال شدن چربی قهوه ای کمک می کند."
این مطالعه تنها 9 نفر را درگیر کرده است و تحقیقات هنوز در مرحله اولیه است.