«مکس بوت» ستوننویس واشنگتنپست و پژوهشگر ارشد «شورای روابط خارجی» آمریکا چهارشنبه نوشت: اساس سیاست خارجی «اول آمریکا» ترامپ بر این فرض استوار است که ایالات متحده به قدری قدرتمند است که به سادگی میتواند با نشان دادن زور بازو به اهدافش برسد. روسای جمهوری پیشین آمریکا نتوانسته بودند این کار را انجام دهند و بازنده شدند.
بوت افزود: برخی تحلیلگرانی که با ترامپ همفکری دارند بر این باورند که این پیشفرض درست است. نویسندهای اخیرا در وال استریت ژورنال نوشته بود که «در چند سال اخیر شاهد افزایش قابلتوجه قدرت آمریکا بودهایم. گستره نفوذ آمریکا در حال فزونی است و توان تحمیل ارادهاش بر دیگران رشد داشته است. آمریکا بیش از پیش مایل و قادر بوده که از قدرتش به طرزی بدیع استفاده کند.»
نویسنده واشنگتنپست با بیان اینکه «عکس» این قضیه صادق است، نوشت: تقابل ترامپ با ایران و چین محدودیتهای یکجانبهگرایی آمریکا را نمایان میکند. ترامپ نشان داده است که میتواند اوضاع را خراب کند اما نتوانسته است هیچ قابلیتی در مورد بهتر کردن اوضاع از خود نشان دهد.
مکس بوت درباره تحریمهای آمریکا بعد از خروج ترامپ از برجام اذعان کرد: به رغم تلاشهای زیاد آمریکا، ایران همچنان به فروش نفت ادامه میدهد. نیویورک تایمز گزارش داده که از ماه می تاکنون دوازده تانکر، نفت ایران را در چین و شرق مدیترانه (به احتمال زیاد در سوریه یا ترکیه) تخلیه کردهاند.
وی با بیان اینکه به رغم کاهش صادرات نفت، ایران توانسته سیاست خود را در خاورمیانه حفظ کند، افزود: آرزوها برای اینکه فشار تحریمها ایران را وادار به قطع ارتباط با گروههایی مانند حزبالله و حوثیها کند، عملی نشده است.
واشنگتنپست ناکامی آمریکا در ائتلافسازی علیه ایران در خلیج فارس را نیز مد نظر قرار داده و نوشت: دولت ترامپ تلاش کرد متحدانش را وارد [ائتلاف] اسکورت تانکرهای نفتی کند اما متوجه شد اروپاییها که مخالف خروج آمریکا از توافق هستهای بودند، علاقهای به همراهی با واشنگتن ندارند. تارنمای پولیتیکو در مقالهای درباره تلاشهای بیثمر دولت ترامپ برای همراه کردن متحدانش علیه ایران تیتری با مسما زد: «ائتلاف تک عضوی ترامپ.»
مکس بوت که به عنوان تحلیلگر در شبکه سی. ان. ان نیز فعالیت میکند، به اهداف آمریکا از فشار بر ایران نیز پرداخت و افزود: ترامپ امیدوار است که تحریمها ایران را وادار کند به میز مذاکره بیاید. اما تاکنون این اتفاق رخ نداده است. پس از آنکه محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران دعوت به کاخ سفید را نپذیرفت دولت آمریکا از روی عصبانیت تحریمهایی شخصی علیه وی وضع کرد. این اعلام ورشکستگی راهبردی [آمریکا] است. دولت آمریکا شکست خورده و نمیداند که بعد از این چه کار بکند.
ستوننویس واشنگتنپست سپس خط تحلیل خود را به سوی چین کشیده و نوشت: این مساله در مورد [سیاست ترامپ در قبال] چین نیز صدق میکند. ترامپ بر ۲۵۰ میلیارد دلار از واردات کالاهای چینی تعرفه وضع کرده و گفته از اول سپتامبر (دهم شهریور) سیصد میلیارد دلار دیگر بر واردات کالا از چین تعرفه اعمال خواهد کرد. این فشار برای لطمه زدن به رشد اقتصادی چین و آوردن پکن به میز مذاکره کافی بوده اما برای گرفتن امتیازات معنادار از چین کافی نبوده است.
مکس بوت با تاکید بر اینکه «چین نیز مانند ایران در حال مبارزه است» افزود: پکن بر ۱۱۰ میلیارد دلار واردات کالا از آمریکا تعرفه وضع کرده و دردی واقعی بر بخش کشاورزی ایالات متحده تحمیل کرده و ترامپ مجبور شده تا به «کشاورزان بزرگ میهنپرست» ما یارانه بدهد. چین روز دوشنبه با اعلام اینکه در پاسخ به سیاست «یکجانبهگرایی و حمایتی وی از بخشهای تجاری»، خرید محصولات کشاورزی آمریکایی را متوقف کرده و ارزش واحد پولی خود را کاهش میدهد نظام مالی دنیا را به لرزه درآورد. دولت آمریکا نیز چین را متقلب ارزی نامید. حالا چه؟
«ادوارد آلدن» پژوهشگر شورای روابط خارجی در مجله «فارن پالیسی» نوشت: دولت ترامپ تقریبا هر گلولهای را که داشته به سمت چین شلیک کرده تا آن را وارد به تسلیم کند. اما این دو کشور بیش از پیش از توافقی تجاری دور شدهاند.
مکس بوت به این جمله ترامپ اشاره کرد که گفته بود: «جنگهای تجاری خوب هستند و پیروزی در آنها آسان است.» به نوشته این پژوهشگر، ترامپ به جای رسیدن به پیروزی سریعی که تصورش را میکرد، درگیر یک مناقشه طولانیمدت شده که رشد آمریکا را متوقف و بازارهای سهام را متزلزل کرده است. کسری تراز تجاری نیز نه تنها کاهش نیافته بلکه در حال افزایش است. تنها عاملی که میتواند ترامپ را وادار به تسلیم و ادعای پیروزی کند این است که جنگ تجاری انتخاب مجدد وی به ریاست جمهوری را تهدید کند.
ستوننویس واشنگتن پست در پایان یادداشت خود نتیجهگیری کرد: این فقدان اراده یا فقدان وفاداری روسای جمهوری سابق به آمریکا نبود که اجازه نمیداد آنها با توسل به اقدامات یکجانبهگرایانه از سایر کشور امتیازگیری کنند. بلکه آنها چیزی را میدانستند که او نمیداند و آن این است که ایالات متحده قَدَر قدرت نیست و متحدان اگر چه ممکن است باری بر دوش باشند اما ما با آنها بسیار موثرتر عمل میکنیم.