دوشنبه گذشته کمیسیون صنایع و معادن مجلس تشکیل جلسه میدهد و بهعنوان دومین دستور کار این کمیسیون، انجام طرح تحقیق و تفحص از سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) رأی میآورد. قرار است نمایندگان عملکرد ایدرو در دوره وزیر فعلی و قبلی وزارت صمت را بررسی کنند؛ اما نکته بسیار شایان تأمل در ترکیب هیئت تحقیقوتفحص از ایدرو، این است که نام محمد عزیزی در فهرست تحقیقکنندگان از عملکرد این مجموعه قرار دارد.
ایدرو ساختار بزرگی است که مدیریت صنایع خودروسازی ایران در حیطه وظایف این مجموعه است. محمد عزیزی یکی از دو نمایندهای است که به اتهام ایجاد اخلال در بازار خودرو، بازداشت و چند روز بعد به قید وثیقه آزاد شد. چنین فردی بهطور منطقی نباید به دلیل تضاد منافعی که احیانا در جریان بازرسیها از ایدرو ایجاد میشود، در هیئت تحقیقوتفحص از این مجموعه حضور داشته باشد؛ اما در کمال تعجب نام او در فهرست این هیئت دیده میشود. برخی از اعضای هیئت تحقیقوتفحص از ایدرو در این رابطه تأکید میکنند هنوز جرم این نماینده اثبات نشده است، بنابراین او میتواند در هیئت تحقیق وتفحص حضور یابد؛ اما برخی دیگر از آنها نیز معتقدند بهتر بود از حضور این نماینده در این هیئت استفاده نمیشد.
عبدالله رضیان، عضو هیئترئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس، در گفتگو با خانه ملت از تصویب طرح تحقیقوتفحص از عملکرد سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) خبر میدهد. به گفته او، با رأی نمایندگان، نادر قاضیپور، علیرضا محجوب، حمید گرمابی، رضا انصاری، سیدمهدی مقدسی، سیدهحمیده زرآبادی، ولی ملکی، عبدالله رضیان، محمدرضا منصوری، محمد عزیزی و علی اسدیکرم بهعنوان اعضای هیئت تحقیقوتفحص انتخاب شدهاند.
رضیان درباره دلایل انجام تحقیقوتفحص از ایدرو عنوان میکند: همیشه تشکیل هیئت به مفهوم بروز تخلف در آن مجموعه نیست. ایدرو شرکت بسیار بزرگی است که در بخشهای مختلف زیرساختهای صنعتی فعال بوده و نظارت هم یکی از کارهای مهم مجلس است. او اضافه میکند: در ایدرو ظرفیتهای بسیار بالایی برای اقتصاد و صنعت کشور وجود دارد. توسعه بسیاری از زیرساختهای صنعتی بر عهده ایدرو است. نگاهی که وجود دارد و طراحان ایده تفحص از دو ماه قبل آن را مطرح کردند، این است که بیشتر میخواستند مقداری در فضای عملکردی ایدرو نظارت داشته باشند.
عضو هیئترئیسه کمیسیون صنایع میگوید: در جریان پیگیری این درخواست، تعداد طراحان تفحص کاهش یافت و درخواستکنندگان به دلیل اینکه تعدادشان کم بود، به حدنصاب نرسیدند تا اینکه روز دوشنبه هشت نفر به این مجموعه اضافه شد. بر اساس قانون باید حداقل ۱۱ نفر متقاضی تفحص باشند. او اضافه میکند: در زمان مدیریت قبلی ایدرو، تخلفاتی اتفاق افتاده است. در زمان وزیر قبلی مسائلی در شرکتهای خودروسازی و... مطرح بود و در زمینه بعضی از عملکردهای شرکت ایدرو بحثهایی وجود داشت. زمانی که آقای مؤذنی مدیر ایدرو بود، حرفوحدیثهایی وجود داشت و این هیئت تحقیقوتفحص از آنجا جریان یافت. درحالحاضر با توجه به اینکه جریان جدیدی در ایدرو مسئولیت پیدا کرده است، فضای مدیریتی جدید نیز وجود دارد؛ اما برای اینکه نظارتی بر کار این شرکت به وجود بیاید، هیئت تحقیقوتفحص شکل گرفت.
عزیزی هنوز نماینده مجلس است
محمد عزیزی بهعنوان عضو هیئت تحقیقوتفحص از ایدرو یکی از دو نمایندهای است که به اتهام ایجاد اخلال در بازار خودرو بازداشت شد و درحالحاضر به قید وثیقه آزاد است. او در هیئت تحقیقوتفحص حضور دارد؛ اما آیا این حضور منطقی است؟ رضیان در این رابطه بیان میکند: آقای عزیزی هنوز نماینده مجلس است.
او اتهامی در دادسرا داشته است و الان به قید وثیقه آزاد است. او با اشاره به اینکه شغل قبلیاش قضاوت بوده است، ادامه میدهد: صرف صدور کیفرخواست برای یک فرد و متهمشدن او به امری، به مفهوم مجرمبودن نیست. مجرم کسی است که رأی قطعی برایش صادر و محکوم شده باشد. حتی در مرحله تجدیدنظر هم باید محکوم شود. بر این اساس عزیزی در مظان اتهام به موضوعی است. فعلا هم نماینده است و تا زمانی که سمت نمایندگی را دارد و در این مسئولیت مشغول است، به هر جهت شاهد اختیارات و مسئولیتهایی هستیم که قانونگذار به این فرد واگذار میکند و میتواند در این فضاها حضور داشته باشد.
عزیزی خودش داوطلب بود
حمید گرمابی، عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی نیز درباره اینکه چرا باید از عزیزی در هیئت تحقیقوتفحص استفاده شود و آیا بهتر نبود که از شخص دیگری در این هیئت استفاده میشد، عنوان میکند: البته آقای عزیزی هنوز جرمشان اثبات نشده است و عضو کمیسیون صنایع هستند. متقاضی و داوطلب بود که در هیئت تحقیقوتفحص باشد و کسی از حضور او ممانعت نکرده است. عزیزی فعلا عضو کمیسیون است.
با توجه به اینکه عزیزی در مظان اتهام در زمینه خودرو است، به نظر میرسد بهتر بود که از چنین فردی در هیئت تحقیقوتفحص از ایدرو بهعنوان مجموعهای که ساماندهی صنعت خودرو در حیطه وظایف این مجموعه است، استفاده نشود. گرمابی دراینباره میگوید: قاعدتا رئیس کمیسیون صنایع و اعضای هیئترئیسه تأثیر اصلی در مسائل را دارند و بقیه اعضا تأثیرشان خیلی کمرنگتر است. بههرحال نکتهای که میگویید، تأملبرانگیز است.
کمیسیون درباره حضور عزیزی تصمیم میگیرد
محمدرضا منصوری، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز درباره حضور عزیزی در هیئت تحقیقوتفحص بیان میکند: اسم آقای عزیزی زمانی که این بحث مطرح شد، در لیست نبود. من الان حضور ذهن ندارم ولی او آن موقع نبود. شاید کسی نبوده و بعدا جایگزین شده است که از آن اطلاع ندارم. این تصمیم کمیسیون است که بخواهد کسی را بگذارد یا نگذارد.
او در پاسخ به این پرسش که آیا عزیزی خودش داوطلب بوده، میگوید: بله وقتی کسی میخواهد در هیئت تحقیقوتفحص باشد، باید داوطلب شود تا به فرد اختیار بدهند. ولی آن روز یادم هست که او داوطلب نبود ولی حضور ذهن ندارم.
منصوری درباره اینکه آیا حضور عزیزی به دلیل اتهامی که به او منتسب شده در کمیته تحقیقوتفحص ایدرو بهعنوان متولی اصلی خودروی کشور درست است یا نه، عنوان میکند: من، چون مطمئن نیستم که او جزء ۱۰ عضو هیئت تفحص است، الان نمیتوانم اظهارنظر کنم ولی تا جایی که حضور ذهن دارم، نام او نبود.
او با فرض اینکه نام عزیزی در فهرست اعضای هیئت تحقیقوتفحص باشد، درباره این حضور میگوید: فکر میکنم که در این شرایط بهتر است مراعات کنیم و مردم را در این موضوعات تحریک نکنیم. اگرچه اتهام قطعی نشده است، اما بهتر است مجلس از این مسئله دوری کند و عزیزی در کمیته تحقیقوتفحص از ایدرو با توجه به اینکه این شرکت متولی خودرو هم هست، حضور نیابد.
وجود مشکلات در زیرمجموعههای ایدرو
حضور عزیزی شائبه مهمی در صلاحیت هیئت تحقیقوتفحص از ایدرو به وجود آورده است، به هرحال نمایندگان مجلس دلایلی دارند که بررسی عملکرد ایدرو را در دستور کار قرار دادند. حمید گرمابی دراینباره میگوید: در زمینه خودرو از شش ماه قبل تحقیقوتفحص آغاز شده است و بیش از شش ماه است که این کار در دست پیگیری است و بهزودی گزارش آن منتشر میشود. به اعتقاد او اشکالاتی در زیرمجموعههای ایدرو وجود داشته و قطعا انتصابات این مجموعه هم باید بررسی شود.
محمدرضا منصوری، دیگر عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز درباره دلایل بررسی عملکرد ایدرو بیان میکند: مسائل ایدرو خیلی زیاد است. ایدرو مجموعه بزرگی است که شرکتهای زیادی با آن سروکار دارند. من خودم به دنبال بحث واگذاریها در ایدرو و تخلفاتی هستم که در این حوزه مطرح شده است. این مسائل منجر به تحقیقوتفحص میشود تا نتیجه برای مردم مشخص شود که در چه جاهایی اشکال داشتیم و اگر مشکلی هست، اشکالات را برطرف کنیم یا اینکه اگر تخلف خیلی سنگینی رخ داده است، آن را به مراجع قضائی اعلام کنیم.